آشنایی با زیباترین و خلاق ترین پاسپورت های جهان

ایسنا/ گذرنامه، فراتر از یک سند، نمادی از هویت، غرور ملی و فرهنگ کشورهاست. در حالی که همه گذرنامه ها وظیفه ای مشابه دارند، برخی کشورها طراحی آن را به سطحی از هنر، روایتگری و فناوری رسانده اند که فراتر از کاربرد اولیه اش، تصویری عمیق از تاریخ، ارزش ها و زیبایی های سرزمین خود را ارائه می دهد.

در دنیایی که فناوری های جعل پیچیده تر شده اند، کشورها ناچارند گذرنامه هایی را تولید کنند که هم از نظر امنیتی پیشرفته و هم از نظر فرهنگی معنادار باشند. نمونه هایی که در گزارش زیر معرفی می شوند، نشان می دهد که یک سند مسافرتی می تواند به اثری هنری و حتی یک پیام بصری از آنچه یک ملت می خواهد از خود به جهان نشان دهد، تبدیل شود.

در ادامه هشت گذرنامه زیبا و پیشرفته دنیا (براساس رتبه بندی سایت های جهانی گردشگری) معرفی شده اند که نه تنها چشم نواز هستند، بلکه پیام هایی از ریشه ها و رویاهای ملت ها را در دل خود جای داده اند. از تصاویر ماوراءبنفش گرفته تا گرافیک های پویانمایی شده، این گذرنامه ها نه تنها از نظر امنیتی پیچیده اند، بلکه تجربه ای بصری و فرهنگی را برای دارنده خود فراهم می کنند.

سوئیس؛ هنرنمایی با نقشه ها

گذرنامه جدید سوئیس که در ماه مارس 2025 معرفی شد، شاهکاری در دقت طراحی است. در هر صفحه از این گذرنامه، نقشه ای خیالی از آبراه هایی دیده می شود که از کوههای آلپ سرچشمه گرفته و به دره ها می رسند؛ هر یک نمادی از یکی از 26 منطقه این کشور. این طراحی، ادای احترامی لطیف اما خیره کننده به میراث طبیعی و فرهنگی غنی سوئیس است.

خطوط پنهان، تصاویر معماری و بافت های جغرافیایی با نور ماوراءبنفش نمایان می شوند و هم زیبایی بصری و هم امنیت سند را افزایش می دهند.

استودیو «RETINAA» در شهر ژنو که متخصص در چاپ های امنیتی است، طراحی این گذرنامه را پس از هشت سال تحقیق و توسعه به سرانجام رسانده است.

ژاپن؛ تجلی هنر کلاسیک در هر صفحه

به مناسبت المپیک توکیو 2020، ژاپن گذرنامه ای جدید با الهام از مجموعه آثار چاپ چوبی «36 چشم انداز از کوه فوجی» اثر هوکوسای، هنرمند قرن هجدهم میلادی را منتشر کرد. هر صفحه نمایی از این مناظر نمادین را در خود دارد که حس عمیقی از میراث هنری ژاپن منتقل می کند.

طراحی های پیچیده این آثار علاوه بر ارزش هنری، به دلیل جزئیات بالا، جعل پذیری را کاهش داده است و امنیت را افزایش داده اند.

وزارت امور خارجه ژاپن هدایت پروژه را بر عهده داشته و هدف آن حفظ میراث فرهنگی در قالبی نوآورانه بوده است.

نروژ؛ شفق قطبی، راز پنهان در نور

نروژ با بهره گیری از زیبایی طبیعی خود، شفق قطبی را در قلب طراحی گذرنامه اش جای داده است. طراحی ساده و مینیمال آن مطابق با سنت های اسکاندیناوی، تحت نور فرابنفش با رنگ های درخشان شفق روشن می شود.

نور ماوراءبنفش شفق را با جلوه ای بی نظیر آشکار می کند و این ویژگی علاوه بر زیبایی، مانعی در برابر جعل است.

استودیوی طراحی «Neue» در طراحی این گذرنامه از سادگی و عملکردگرایی در طراحی بهره گرفته است.

فنلاند؛ گوزن متحرک و خلاقیت امنیتی

فنلاند همیشه خلاقیت را در طراحی گذرنامه هایش لحاظ کرده، اما در این نسخه قدم را فراتر گذاشته است. در گوشه صفحات، یک پویانمایی فلیپ بوک از حرکت یک گوزن دیده می شود که نمادی از حیات وحش این کشور است.

این انیمیشن ساده اما خلاقانه، علاوه بر جذابیت بصری، به عنوان ویژگی ضدجعل نیز عمل می کند.

سازمان مهاجرت فنلاند با هدف ترکیب نمادهای ملی و نوآوری امنیتی، این طراحی را اجرا کرده است.

کانادا؛ آتش بازی در نور ماوراءبنفش

گذرنامه کانادا روایتی بصری از تاریخ، فرهنگ و طبیعت کشور را ارائه می دهد؛ از مناظر طبیعی تا بناهای ملی، همه در صفحات این سند جای دارند. با نورفرابنفش، آتش بازی ها و الگوها و تصاویر پنهان ظاهر می شوند و فرآیند کنترل امنیتی را به تجربه ای جذاب تبدیل می کند.

شرکت «Canadian Bank Note» طراحی این گذرنامه را با تلفیق داستان گویی و فناوری روز انجام داده است.

فیلیپین؛ تلفیق شعر و طبیعت

نسخه 2016 تا 2022 گذرنامه فیلیپین با وجود واکنش های متفاوت داخلی، در سطح بین المللی تحسین شد. مناظر فرهنگی و طبیعی کشور به همراه متن های شاعرانه در هر صفحه گنجانده شده است.

تصاویر هولوگرافیک، چاپ میکرو و طراحی های واکنش پذیر به نور فرابنفش در کنار هم امنیت و زیبایی را در این گذرنامه تلفیق کرده اند.

این طرح حاصل همکاری وزارت امور خارجه و بانک مرکزی فیلیپین است.

نیوزیلند؛ طبیعت به مثابه هویت

جلد مشکی با سرخس نقره ای (نماد ملی نیوزیلند) و تصاویری از مناظر طبیعی و موتیف های فرهنگی، این گذرنامه را به بازتابی از سرزمین و فرهنگ این کشور تبدیل کرده است.

المان های واکنش پذیر به نور فرابنفش، تصاویری پنهان را آشکار می کنند و نقش مهمی در تأمین امنیت سند دارند.

وزارت امور داخلی نیوزیلند این طراحی را با هدف بازتاب ارزش ها و هویت ملی اجرا کرده است.

استرالیا؛ شگفتی هایی در زیر نور

هر صفحه از گذرنامه استرالیا با تصاویر دقیق از گیاهان و جانوران بومی تزئین شده است که ادای احترامی به طبیعت این سرزمین است.

با استفاده از نور فرابنفش، تصاویر و الگوهای پنهان نمایان می شوند که هم جذاب اند و هم امنیتی.

دفتر گذرنامه استرالیا این طراحی را با ترکیب فناوری های نو و عناصر هنری تهیه کرده است.