اولین فصل از کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا پس از حدود دو دهه تمام شد

ایسنا/ براساس اخبار منتشر شده، اولین فصل از کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا پس از حدود دو دهه تمام شد.

مرتضی گراوند با اشاره به گذشت حدود دو دهه از آخرین کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا کرمانشاه اظهار کرد: فصل جدید کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا کرمانشاه از اوایل شهریور با حضور یک تیم باستان شناسی به سرپرستی دکتر مصطفی ده پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور آغاز شد و در روزهای اخیر به اتمام رسید.

وی افزود: برای این فصل از مطالعات و کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا حدود یک میلیارد و 700 میلیون تومان اعتبار به شکل اسناد خزانه اختصاص یافته بود که از این اعتبار یک میلیارد و 200 میلیون تومان برای انجام کاوش ها و 500 میلیون تومان برای انجام مطالعات ژئوفیزیک در نظر گرفته شده بود که در مجموع تنها 500 میلیون تومان آن تخصیص پیدا کرد.

مدیر پایگاه ملی معبد آناهیتا کرمانشاه تصریح کرد: کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا در دو بخش شامل بخش مطالعات ژئوفیزیک و بخش کاوش باستان شناسی اجرایی شد که نتایجی را در برداشت.

وی تاکید کرد: بخش مطالعات ژئوفیزیک در قسمت میانی معبد آناهیتا، حد فاصل بین سکوی اول و سکوی دوم و در فضایی به ابعاد 10*10 متر انجام شد که در پی انجام این مطالعات متوجه شدیم که در این محدود در گذشته فعالیت های صنعتی گسترده ای انجام میشده است.

گراوند با بیان اینکه زمان آغاز و اتمام این فعالیت های صنعتی مشخص نیست، اظهار کرد: آن طور که به نظر می رسد این کارگاه فعالیت صنعتی احتمالا محل پخت نان و یا غذا بوده و این احتمال وجود دارد که مربوط به دوره معاصر بوده است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین در حین انجام این مطالعات، به حجم بالایی از جوش های کوره دست پیدا کردیم که باید در فصل های بعدی کاوش بیشتر روی آن تمرکز داشته باشیم. با اینحال این جوش کوره ها حاکی از آن است که در این نقطه احتمالا کارگاه کوره های آهک و گچ پزی وجود داشته است، بدین معنا که محلی برای تولید آهک و گچ بوده و بنظر می رسد از دوره قاجار تا دوره پهلوی دوم مورد استفاده قرار می گرفته است.

مدیر پایگاه ملی معبد آناهیتا ادامه داد: باید در کاوش های بعدی بیشتر بررسی شود که آیا تولید آهک و گچ در این محوطه تنها مربوط به دوره معاصر بوده یا اینکه قدمت بیشتری دارد، چرا که در نزدیکی معبد آناهیتا معادن سنگ آهکی است که تامین کننده سنگ های مورد نیاز برای ساخت این بنا بوده است. این احتمال وجود دارد که در آن زمان سنگ هایی که به این محوطه آورده میشده و خرد یا شکسته میشدند را در داخل این کوره ها می انداختند تا ذوب شود و برای ساخت بنا از آن استفاده کنند.

گراوند تاکید کرد: نگاه ما بر این است که ساخت کوره های آهک و گچ پزی در این بنا می تواند یک سابقه طولانی تر و همزمان با ساخت بنا را داشته باشد و از آن برای تکمیل ساخت دیوارچینی بنا استفاده می کردند.

وی ادامه داد: با توجه به برنامه ریزی هایی که برای ایجاد زیرساخت ها در ضلع جنوبی بنا داریم، یک مطالعه ژئوفیزیک را نیز در این بخش از محوطه معبد انجام دادیم تا مطمئن شویم که در این نقطه هیچ شواهد باستان شناسی وجود ندارد که خوشبختانه این مسئله مورد تائید قرار گرفت.

مدیر پایگاه ملی معبد آناهیتا کرمانشاه در ادامه با اشاره به انجام کاوش های باستان شناسی در این محوطه گفت: کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا در بالاترین و بلندترین نقطه محوطه صورت گرفت که طی آن پنج ترانشه به ابعاد 10*10 متر در آن ایجاد کردیم و با ساختاری از دوره معماری معاصر، اواخر دوره ساسانی و قرون میانی اسلامی مواجه شدیم.

وی ادامه داد: از آنجایی که تا قبل از سال 1347 محوطه معبد آناهیتا در زیر انبوهی از واحدهای مسکونی دفن شده بود و از این سال تعداد زیادی از این واحدها تملک شده و تخریب شدند، بنابراین در حین کاوش ها به بقایایی از واحدهای مسکونی که در آن زمان بوده اند، رسیدیم.

گراوند یادآور شد: در کاوش هایی که سابقا در این محوطه صورت گرفته بود، این احتمال می رفت که در قسمت بالایی محوطه که آن را کاوش کردیم، بقایایی از یک معماری چهار تاقی باشد که در این کاوش ها به امتداد دیواره ای برخورد کردیم که روی بستر صخره ای ایجاد شده است. اینکه آیا این دیواره می تواند بقایای یک آتشکده یا عمارت چار طاقی باشد، نیاز به ادامه کاوش های باستان شناسی دارد.

وی با تاکید بر اینکه کاوش های باستان شناسی باید در معبد آناهیتا تداوم داشته باشد، عنوان کرد: این کاوش ها به ما کمک می کند تا چهره به هم ریخته معبد را ساماندهی کنیم و کارکرد سکوها، ارتباط سکوها با یکدیگر و سایر بخش های مجموعه را بشناسیم.

مدیر پایگاه ملی معبد آناهیتا کنگاور اعلام زمان دقیق ساخت و نوع کارکرد معبد آناهیتا را منوط به اجرای بیشتر کاوش های باستان شناسی دانست و گفت: با انجام یک فصل کاوش باستان شناسی نمی شود اطلاعات دقیقی را راجع به این محوطه بدست بیاوریم.

وی یادآور شد: در این کاوش ها حدود 600 متر از فضای معبد را کاوش کردیم که در مقابل وسعت بسیار زیاد این مجموعه ناچیز است. اگر اعتبار کافی در اختیار داشته باشیم در هر مرحله از کاوش های بعدی باید حدود 1500 تا دو هزار متر را کاوش باستان شناسی انجام دهیم.

به گفته این مسئول، پس از انجام کاوش های باستان شناسی در معبد آناهیتا ظرف روزهای آینده اقدامات حفاظتی مرمتی روی بخش های کاوش شده آغاز می شود.