بزرگترین مجموعه سنگ نگاره های جهان به حال خود رها شده است

ایلنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، بزرگترین مجموعه سنگ نگاره های جهان به حال خود رها شده است.

«رسول مجیدی» مدیر عامل انجمن دوستداران تیمره گلپایگان و راهنمای گردشگری و پژوهشگر و راهنمای تخصصی سنگ نگاره های تیمره درخصوص وضعیت این محوطه گسترده باستانی می گوید: تیمره تا چند دهه پیش یک منطقه کاملا ناشناخته بود تا اینکه اوایل دهه 70 دکتر مرتضی فرهادی با نگارش کتاب موزه هایی در باد، تیمره را به مردم ایران و جهان شناساند. در واقع پس از انتشار این کتاب بود که دوستان دیگر شروع به نگارش کتاب و مقاله از تیمره کردند و جسته و گریخته به شناسایی و معرفی این سنگ نگاره ها پرداختند. با این وجود هنوز تیمره آنطور که باید شناخته نشده بود.

​او گفت: تا اینکه ما به روستا و زادگاه پدری خود یعنی غرقاب بازگشتیم و شروع به فعالیت کردیم. سال 94 بود که چهار گردشگر و پژوهشگر ایتالیایی به واسطه کتابی که از دکتر فرهادی خوانده بودند وارد منطقه شدند و نمی دانستند برای دیدن سنگ نگاره ها کجا باید بروند وقتی بنده به عنوان راهنما آنها را به تیمره بردم آنها از دیدن این حجم از سنگ نگاره ها شگفت زده شدند به طوری که وقتی برگشتند از ما خواستند که این محوطه عظیم از سنگ نگاره ها را حفظ کنیم و تاکید کردند که این آثار بسیار ارزشمند است.

رسول مجیدی می گوید: تا آن زمان ما از اهمیت و ارزش تیمره بی خبر بودیم و صحبت های این پژوهشگران ایتالیایی بود که مسیر زندگی من و دوستان را تغییر داد و شروع کردیم به خواندن کتاب های تاریخی و گذراندن دوره های گردشگری. در آن زمان که در منطقه شروع به کار کردیم بسیاری از مردم نسبت به فعالیت ما موضع می گرفتند و ما را مورد تمسخر قرار می دادند. آنها می گفتند این نقش را چوپانان کشیده اند و یا اینکه خودتان نقاشی کرده اید اما بعد از مطالعات و معرفی متوجه شدند که این نقش ها نه فقط در ایران که در بسیاری از نقاط دنیا وجود دارد که به درستی حفاظت می شود و گردشگران بسیاری از نقاط دنیا برای دیدن نقش ها به این مناطق سفر می کنند.

او گفت: از آن زمان به بعد شروع کردیم به آوردن گردشگر و کم کم نگاه های مردم و جامعه محلی به منطقه تیمره جلب شد. گردشگران آمدند و بعد باستان شناسان، نگاه مردم تغییر پیدا کرده بود که با چالش جدیدی دیگر مواجه شدیم. فعالیت معدن کاران و معدون کاوی در منطقه سنگ نگاره های تیمره را در معرض آسیب جدی قرار داده بود.

مجیدی ادامه داد: 5 معدن بزرگ که سنگ سیلیس استخراج می کردند تا در صنعت شیشه سازی فولاد استفاده کنند در این منطقه فعالیت می کردند. فعالیت معدن کاران داشت این مجموعه عظیم باستانی را نابود میکرد تا اینکه با پیگیری های بسیار توانستیم فعالیت 3 معدن را متوقف کنیم اما هنوز دو معدن دیگر باقی مانده اند.

او گفت: تمام اتفاقاتی که در جهت حفاظت از سنگ نگاره های تیمره افتاده توسط انجمن مردم نهاد و جامعه محلی بوده است. مسئولان میراث فرهنگی در این سالها سه منطقه را در تیمره ثبت ملی کرده اند و متاسفانه هیچ برنامه حفاظتی دیگری برای این منطقه باستانی نداشته اند. هرچند که برخی از مسئولان در دوره های مختلفی نگاه ویژه ای هم به این منطقه داشته اند اما با تغییرات مدیریتی آنها هم رفتند و هیچ برنامه ماندگاری ایجاد نشد.

مدیر عامل انجمن دوستداران تیمره گلپایگان با اشاره به اینکه نگاه مردم نسبت به تیمره کاملا تغییر و جنبه حفاظتی پیدا کرده ادامه داد، در این سالها تلاش های زیادی صورت گرفت تا مردم نسبت به سنگ نگاره های تیمره حساس شوند و نگاه حفاظتی در آنها شکل بگیرد، با این سرمایه اجتماعی که هم اکنون ایجاد شده درصورتی که فعالیت معادن متوقف شود و زیرساخت های مناسبی نیز ایجاد شود توانایی داریم تا منطقه را کاملا گردشگرپذیر کنیم در حال حاضر عربستان با داشتن 400 بوم صخره ای کارهای تاثیرگذار و زیربنایی بسیاری کرده است اما در ایران ما هزاران هزار بوم صخره ای داریم که هیچ برنامه ای برای حفاظت و معرفی آن به جهان نداریم.

او گفت: سه سال است که هیچ گردشگر خارجی نداریم و باستان شناسانی که به این منطقه می آیند می گویند اینجا چقدر عجیب و دارای پتانسیل است اما تمام این گفته ها در حد یک نگاه اجمالی و گزارش باقی می ماند و اتفاق خاصی رخ نمی دهد.

او به ایجاد پایگاه ملی تیمره اشاره می کند و می گوید: درحال حاضر تیمره نیازمند پایگاه ملی است اما پس از پیگیری های بسیاری که انجام داده ایم به ما گفته اند که یک نیرو می دهیم ولی انجمن تیمره حقوق آن نیرو را متعهد شود در حالی که فعالیت های انجمن های مردم نهاد به هیچ وجه اقتصادی نیست و تعهدات مالی و مسائل اقتصادی در چارچوب فعالیت آنها نیست.

او می گوید: به عنوان مدیرعامل انجمن تیمره رایزنی های بسیاری با ارگان های شهرستان داشته ام به طوری که زمین پایگاه تیمره را از بنیاد مسکن گرفتیم و با سرمایه دارها و کارخانه دارها وارد مذاکره شدیم هزینه های ساخت پایگاه را متقبل شوند با این وجود وزارت میراث فرهنگی زیر بار تعهد مالی نیرویی که قرار است اینجا بگذارد، نمی رود و می گوید خودتان باید پرداخت کنید و این به معنای این است که نمی خواهند در این منطقه پایگاه ایجاد کنند. حال آنکه شما نمی توانید در این منطقه یک سنگ را پیدا کنید که بدون نقش باشد اما برای متولیان میراث فرهنگی مهم نیست که این همه نقش در این منطقه چه می گوید؟

او گفت: پژوهش هایی که تاکنون در نبود پایگاه ملی صورت گرفته نشان می دهد که نمادها از شکل به خط تبدیل شده و ما سیر تطور خط را در منطقه داریم اما با تمام این اتفاقات اقدامی در جهت حفاظت این داشته های فرهنگی صورت نمی گیرد تا جایی که اگر جامعه محلی نباشد این سنگ نگاره ها برای همیشه نابود می شود.

گزارش از: مریم جلیلوند فرد