بازدید از زیباترین روستاهای استان کرمانشاه: درک زندگی سنتی

استان کرمانشاه یکی از استانهای تاریخی ایران بوده که در بخش غربی جای داشته و با جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی خود به استقبال گردشگران می رود. یکی از بیشمار زیبایی که در دل استان کرمانشاه جای گرفته، روستاها هستند؛ مناطقی که با مردمانی میهمان نواز و غذاهایی خوشمزه از توریست ها پذیرایی کرده و خاطره ای شیرین را از سفر به روستاهای استان برایشان خلق می نمایند. گردشگران در بطن روستاها با فرهنگ مردم روستانشین آشنا شده و گویی، در مراحل مختلف کار و زندگی با آنان همراه و همقدم می شوند که این خود یکی از زیبایی های سفر به روستاست. با ما در مقاله زیباترین روستاهای استان کرمانشاه همراه شده تا شما را با دیدنی ترین روستاهای استان کرمانشاه آشنا کنیم.

روستای هجیج

هجیج روستایی از توابع بخش نوسود شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است. مردم این روستا به زبان کردی گویش هورامی صحبت می کنند. این روستا در کنار سد داریان جای داشته و با وجود طبیعت بکر و زیبا و فرهنگ و معماری خاص سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. روستای هجیج تا اوایل سال 1393 روستای بزرگتری بود که با احداث سد نیمه، بیشتر روستا تخلیه گشت و زیر سد رفت و مردم روستا هم به شهرستان های اطراف مهاجرت اجباری کردند. علت نامگذاری این روستا، قرار گرفتنش در مکانی که به آن هجیج گفته می شود، است. معنای این واژه هم دره سرسبز و عمیق هست.

شرایط آب و هوایی این منطقه معتدل و کوهستانی بوده و در فصول گرم سال آب و هوای معتدلی در آن برقرار است. در فصل بهار هم گل های رنگارنگ و بی نظیری بر روی دامنه های کوههای این منطقه می رویند و فضای دیدنی در آن بوجود می آید. فصل زمستان اما سرمای سختی در این روستا برقرار است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 603 نفر (163 خانوار) بوده و بخشی بزرگ از مردم هجیج در شهر پاوه و بخشی دیگر هم در شهر مریوان زندگی می کنند. از دیدنی های روستای هجیج میتوان به موارد زیر اشاره داشت:

• آرامگاه امامزاده عبدالله: او فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا است. نام و نسب او را از بحر الانساب یافته اند. پس از مرگ پدر در زندان هارون، با یکی از برادرانش (اسماعیل) به این کوهستان ها پناه آورد. پس از مدتی هم برادرش به ده اسپریس در نزدیکی پاوه رفته، ولی خودش اینجا می ماند و یارانی گردش را فرا می گیرند. پس از مرگ نیز در همین روستا به خاک سپرده می شود.
• حوضخانه هجیج: مربوط به سده های متاخر دوران های تاریخی پس از اسلام است و در تاریخ 18 اسفند 1387 با شماره 24855 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
• چله خانه هجیج: مربوط به سده 2 ه‍. ق است و در تاریخ 18 اسفند 1387 با شماره 24852 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آثار سکونت انسان در بررسی ها و کاوش های باستان شناسی در اطراف روستای هجیج، ناو و اسپریز یافت شده و مربوط به دوران پارینه سنگی است که طبق گزارش باستان شناسان، بیش از چهل هزار سال قدمت دارند. آثار کشف شده شامل ابزارهای سنگی غارنشینان اولیه، استخوان حیوانات شکار شده که بیشتر متعلق به بز کوهی بوده و بقایای اجاق است که در چند غار کشف شد. طبق نظر باستان شناسان، انسانهای نئاندرتال که اسکلت آنها در غارهای بیستون و شانیدر یافت شده، در پیش از چهل هزار سال پیش در این منطقه می زیستند و پس از انقراض آنها، انسان هوشمند جدید در این منطقه سکنی گزید و آثار آنها در غار کناچه کشف شد.

برای رسیدن به این روستا، باید به استان کرمانشاه بروید و خود را به سی کیلومتری شهرستان پاوه برسانید. ساختمان های این روستا با آجر بیگانه اند و تمامی آنها از سنگ ساخته شده اند. تصویر زیبای خانه های پلکانی ساخته شده در دل کوه یکی از عجیب ترین مناظری است که می توانید در ایران ببینید و لذت ببرید. گیوه های هجیج هم دارای شهرتی بسیار بوده و با اطمینان میتوان هنر اصیل مردمان این روستا در زمینه گیوه دوزی را بهترین آن در ایران دانست.

روستای ساتیاری

روستای ساتیاری یکی از روستاهای زیبایی بوده که در شهر پاوه واقع شده و علیرغم تعدد روستاهای جذاب و دیدنی در این شهر، ساتیاری زیبایی های ویژه و منحصر بفردی دارد که می توانند در جذب گردشگران موثر واقع شوند. برای مثال، بافت پلکانی و سنتی این روستا که زیبایی آن را دوچندان کرده، جذابیت خاصی برای گردشگران دارد. همچنین، در سفر به این مورد از زیباترین روستاهای استان کرمانشاه، برنامه های مفرحی همچون پذیرایی با غذاهای ارگانیک، گشت داخل روستا و برپایی نمایشگاه محصولات بومی هم در انتظار شما خواهند بود.

این روستا در حدفاصل 25 کیلومتری شهرستان پاوه و در دهستان شیوه سر قراردارد و نزدیک ترین روستا به بخش باینگان محسوب می شود. ساتیاری طبیعتی چهار فصل دارد و از آب و هوای بسیار مطبوعی برخوردار است. دامنه های روستا در فصل زمستان سفید پوش و در فصل بهار پر از درختان متنوع هستند. محصولات باغات روستا میوه هایی مانند گیلاس، هلو، زردآلو، آلو، گلابی، انگور و انجیر بوده و باید بدانید که اکثر درختان آن هم درختان گردو، بادام و انگور هستند. باغات انگوری که در دور تا دور روستا قرار دارند، زیبایی آن را دوچندان می کنند.

روستای ساتیاری تا چند سال گذشته بافتی کاملا قدیمی داشت اما از حدود 4 سال پیش تا به حال تقریبا اکثر خانه ها بازسازی و تعدادی خانه جدید هم به روستا اضافه شده اند. در حال حاضر، روستای ساتیاری بیش از 200 ساختمان دارد. جاده منتهی به این روستا تا 100 متری آسفالت شده و از آنجا به بعد سنگ فرش است. یکی از مهمترین اقداماتی هم که به منظور فعالیت های گردشگری در ساتیاری شکل پذیرفت، طرح اقامتگاه بومگردی اکوکمپ ساتیاری است که مورد موافقت سازمان میراث فرهنگی استان قرار گرفت.

تهیه سقز در ساتیاری هم بسیار جالب هست. در فصل تابستان مردان این روستا به صورت دو یا سه نفره به کوههای اطراف می روند و هر دسته در محدوده خود مستقر می شوند. هر گروه یک استادکار و یکی دو نفر کارگر دارد که هر کدام وظایف خاصی برعهده دارند. مرحله اول کار این است که از خاک مناسب کوهستان گل تهیه می کنند و آن را آنقدر به زمین می کوبند که گل مناسب برای تهیه قالب آماده شود. در مرحله دوم، استادکار شروع به ایجاد شیارهایی در درخت ون می کند که در زبان محلی روستا به آن "له له" می گویند. علت ایجاد شیار در درخت، گرفتن شیره آن است که به این شیره سقز می گویند. پس از تمام شدن کار شیارها، نوبت آن است که قالب های گلی ساخته شده را در زیر شیارها قرار دهند.

حال، وقت نگهبانی و مراقبت از قالب هاست. پس از گذشت 10 الی 15 روز باید شیار دوم را بر روی شیار اول ایجاد کرد، چرا که شیره شیار اول خود به خود کم می شود. در زبان محلی به شیار دوم، "دو له له" می گویند و بعد از 10 روز، دیگر نوبت به ایجاد شیار سوم می رسد. اکنون پس از گذشت 7 روز از ایجاد شیار سوم، استادکار و کارگران شروع به کندن قالب ها و برداشت سقز می کنند و آن را در ظروف مخصوصی که به آن ده ساو می گویند، جمع آوری می کنند. حال برای تصفیه سقز، توری های مخصوصی را جلوی نور آفتاب پهن کرده و سقز را روی آن می ریزند تا آشغال و اضافات آن تصفیه شوند.

روستای نسمه

نسمه در دهستان شمشیر قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395، جمعیت آن بالغ بر 750 نفر (130 خانوار) بوده است. نسمه با توجه به اینکه از تابش نور خورشید زیاد بهره نمی برده و به خاطر اینکه پشت به خورشید و در پای کوه واحدهای مسکونی ساخته شده اند و نیز دارای آب و هوای خنک و مرطوب بوده، به اسم نسرم که در اصطلاح کردی به معنی مرطوب هست، نامگذاری گردید که با گذشت زمان و به قولی در زمان پهلوی به اسم نسمه تغییر نام یافت. با توجه به وجود غارهای پشت این مورد از دیدنی ترین روستاهای استان کرمانشاه هم نقل است که در این غارها اشکالی شبیه به سم اسب وجود داشته که تعداد آنها نه شکل بود. به همین دلیل به اسم (نه سم) یا (نسمه) نامگذاری شد.

این منطقه دارای امکانات متعددی هست که از جمله آنها میتوان به مسجد، شرکت تعاونی مصرفی، جایگاه مواد نفتی، خرده فروشی، زمین فوتبال، رستوران، پرورش ماهی، تلفن ثابت، اینترنت ADSL، برق سراسری و آب لوله کشی اشاره کرد. اهالی نسمه مسلمان و پیرو مذهب امام شافعی هستند. زبان آنان هم کردی بوده و بیشتر به لهجه سورانی و تعداد اندکی هم به لهجه اورامی تکلم می کنند.

روستای شمشیر

شمشیر، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه در استان کرمانشاه ایران است. این روستا در 6 کیلومتری پاوه و 110 کیلومتری کرمانشاه قرار گرفت. باغات سرسبز گردو، چشمه های جاری و آب و هوای خنک روستای شمشیر را به مقصدی گردشگری برای مسافران تبدیل کرده است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395، این منطقه دارای 592 خانوار بوده و جمعیت آن 2335 نفر هست. طبق یافته های باستان شناسان، انسان هایی از گونه نئاندرتال پیش از 40 هزار سال پیش در یک پناهگاه صخره ای نزدیک به شمشیر می زیستند.

این آثار سکونت که شامل دست افزار سنگی بوده، مربوط به دوره پارینه سنگی میانی است. علاوه بر این، یک دخمه در دیواره صخره مشرف به روستا تراشیده شده که احتمالا مربوط به دوره های اسلامی است. گوردخمه شمشیر در 150 متری شمال غربی روستای شمشیر و مشرف به آن واقع شد. این اثر در تاریخ 25 آبان 1387 با شماره 23849 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در این منطقه دیدنی، خانه هایی وجود داشته که با تلاش ساکنین از سد صخره های کوهستانی عبور کرده و در سینه کش کوه سکونتگاهی امن و آرام را ایجاد نموده اند. اینجا، هر همسایه ای پشت بام خانه اش را به حیاط خانه بالایی تبدیل کرده است.

روستای شمشیر قدمتی طولانی دارد و گویا، نام قبلی آن شش میر به معنای شش امیر و خان بود اما در طول زمان نام شمشیر بر این روستا گذاشته شد. فضاهای ایجاد شده در خانه ‏های روستاییان مشتمل بر ایوان، اتاق ها، مطبخ، تنورخانه، سرویس بهداشتی، انبار و طویله بوده و به خاطر بهره ‏گیری از نور، جهت عمومی خانه ‏ها رو به جنوب هست. در سه کیلومتری آن هم تفرجگاه جنگلی چم شارا واقع شده که یکی از زیباترین پارک های جنگلی منطقه به شمار می آید.

روستای شالان

شالان، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان دالاهو استان کرمانشاه. این روستا در دهستان بان زرده قرار داشته و براساس سرشماری سال 1385 هم جمعیت آن (68 خانوار) 298 نفر بوده است. این روستا در 23 کیلومتری شهر سرپل ذهاب، 33 کیلومتری کرندغرب و 140 کیلومتری کرمانشاه واقع شده و از شمال و شمال شرقی به ارتفاعات دالاهو، از جنوب شرقی به ارتفاعات بانه‏ریز و از جنوب به ارتفاعات زنگ علیان محدود می‏ شود. ارتفاع روستای شالان از سطح دریا 1070 متر بوده و آب و هوای آن در فصول بهار و تابستان نسبتا خنک و در پاییز و زمستان سرد هست.

رودخانه الوند در جنوب روستا جریان دارد. روستای شالان دارای پیشینه کهن تاریخی بوده و وجود آثار و بقاع متبرکه همانند زیارتگاه مسجد عبدالله بن عمر، بابا یادگار، مقبره ابودجانه، مقبره بابا شیخ، مقبره شیخ بایزی و همچنین مقبره بابافقی نشان‏گر قدمت و سابقه تاریخی این روستاست. در این منطقه، یک درخت چنار کهنسال وجود دارد که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. این درخت که عمری نزدیک به 1300 سال داشته، در محل چشمه ای به نام کانی ها واقع شده است. درخت روستای شالان در میان مردم از قداست برخوردار بوده و منشا خیر و برکت و نماد زندگی دوباره دانسته می شود.

در گذشته، مردم این روستا یک شب خاص در سال را با در دست داشتن مشعلی، به گرد درخت پایکوبی کرده و جشن شماله را برگزار می کردند.

روستای گره بان

روستای گره بان در کرمانشاه به سبب سبک معماری ساختمان هایش بسیار معروف بوده و در پناه رودخانه سیمره جای دارد. این مورد از دیدنی ترین روستاهای استان کرمانشاه زمین های کشاورزی پر محصولی داشته و سبک معماری ساختمان هایش هم بسیار شبیه به سبک معماری ساختمان ها در کشورهایی همچون اوکراین و روسیه هست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 122 نفر بوده است. چیزی که در این منطقه بیش از همه به چشم می آید، نظم و پاکیزگی فوق العاده آن است. سپس، میتوان به طراحی باغچه و آبنماهای بسیار زیبایش اشاره کرد که هر کدام بسیار ناب و منحصر بفرد بوده و نظرها را به خود جلب می کنند.

بعد از اینکه یک مسیر سربالایی را پیمودید و به ابتدای دامنه کوه رسیدید، مسیری را روبروی خود خواهید دید که توسط نگهبانانی بسته شده است. در اینجا، باید بگوییم که جهت ورود به این مکان مقدس یعنی اجاق حضرت آقا اسلوب خاصی مدنظر قرار داده شده و لازم است که به این اسلوب احترام گذاشته شود. این مکان هر ساله میزبان میهمانان و مسافران بسیاری بوده و مردم زیادی جهت زیارت به این منطقه می آیند. اگر تمایل دارید که به استان کرمانشاه و روستای گره بان سفر کنید، می توانید از راه و وسیله های مختلفی نظیر اتوبوس، هواپیما و خودروی شخصی بهره ببرید. مطمئنا، سفر با هواپیما بسیار سریع شما را به خواسته خود می رساند اما ممکن است کمی پر هزینه باشد.

به همین سبب، بسیاری از افراد تصمیم می گیرند که با وسیله نقلیه خود به این سفر بروند و در طول مسیر هم می توانند ساعاتی را توقف کرده و از مسیر لذت ببرند. در نهایت، برخی دیگر هم ترجیح می دهند که با اتوبوس خود را به مقصد برسانند.

روستای دشه

روستای دشه در شهرستان پاوه قرار داشته و مردم آن هم به زبان گورانی تکلم می کنند. آب آشامیدنی آن از چشمه سرتاویران تامین می گردد. تعدادی از اهالی دامدار، عده ای باغدار و گروهی هم در شغل های دولتی شاغل و بقیه کارهای مناسب با فصل و زمان خاص را انجام می دهند مانند سقزچینی، گردو شکنی، توت فروشی و پرورش مقطعی دام. جمعیت آن بالغ بر 1800 نفر در تابستان 1386 برآورد شد. این روستا از نظر آب و هوا همانند شهرستان های اطراف معتدل کوهستانی بوده و به همین دلیل هم دارای چشمه های خدادادی متعددی است.

نام روستا را میتوان برگرفته از کلمه دژ به معنی قلعه دانست، چرا که در قسمت شرقی روستا، قلعه ای به اسم قلعه پاسکه وجود دارد که به مرور کلمه دژ به دشه تبدیل شد. از این قلعه باستانی چیزی جز گودالی حوض مانند در میان تخته سنگی باقی نمانده است. کوه بروژ مشرف بر این منطقه بوده و از مرتفع ترین نقاط آن هست. کوهپایه آن به سه قسمت تقسیم می شود و در قسمت شمالی آن روستا، در قسمت جنوبی آن ییلاق کرن و در قسمت غربی آن نیز مرتع زیبای درتفی قرار دارد.

از دیدنی های این روستا میتوان به منطقه ییلاقی هیلاوو اشاره کرد که جدیدا به دلیل احداث جاده، دسترسی به آن آسان تر شده است. قبلا به دلیل وجود چشمه جوشان و هوای مطبوع، ییلاقی مناسب برای دامداران روستا بود که در اواخر فصل بهار و فصل تابستان به آنجا کوچ می کردند و از مراتع و چراگاه های مناسب آنجا برای چرای دامهایشان بهره می جستند. از جاهای زیبای روستا میتوان به تپه دول اشاره کرد که جنگلی انبوه و زیبا آن را پوشانیده است. از دیگر مکانهای دیدنی ممتاز روستا هم میتوان به چشمه خروشان هانه کوان و قهوه خانه سنتی آن اشاره داشت.

این چشمه در پایین دست روستا قرار دارد و از بزرگترین چشمه های منطقه اورامان هست. این مکان هر ساله شاهد گردشگران زیادی از سراسر ایران و حتی خارج از کشور است. در حال حاضر نیز پروژه انتقال آب این چشمه برای تامین آب شرب ساکنین شهر پاوه در حال اجراست. از نظر آموزشی، در این روستا یک دبستان و یک مدرسه راهنمایی وجود دارد که در حدود 6 تا 7 سال است که مکان آن به جای جدید انتقال یافت. همچنین، با پیگیری های کارکنان مدرسه راهنمایی توانسته اند که سال اول دبیرستان را نیز در این مدرسه تحت پوشش قرار دهند. این روستا اخیرا پیشرفت های زیادی داشته که یکی از پیشرفت های آن، آسفالت معابر اصلی روستا هست که در مرداد 1396 به پایان رسید.

روستای چرمله علیا

روستای چرمله علیا یکی از روستاهای دیدنی استان کرمانشاه بوده که از شمال به ارتفاعات بیرو بدر و از شمال غربی به ارتفاعات پریشان منتهی می گردد. این روستا آب و هوایی معتدل در فصول بهار و تابستان داشته و در زمستان هم به شدت سرد است. روستای چرمله علیا تاریخی کهن داشته و سابقه سکونت در آن طولانی است. حمام قدیمی هم در این منطقه دیده شده که ساختش به دوران قاجار بر می گردد. مردم این روستا به زبان کردی با هم سخن گفته و شیعه هستند.

از جاذبه های فرهنگی روستای چرمله علیا میتوان به بازی های محلی آن اشاره داشت که یکی از این بازی ها، بازی گرزان است. در این بازی که با استفاده از چوب اجرا شده، افرادی قوی روستا شرکت می کنند و بسیار جالب و دیدنی هست. پوشاک مردم روستای چرمله علیا از طرح ها و رنگ های مختلفی شکل گرفته و پوشاک مردان شامل عرق چین، سربند، فقیانه و کوله و پوشاک زنان هم شامل سربند، زیرپوش، پیراهن بلند پر چین و قبا هست. این منطقه در زمینه صنایع دستی حرفی برای گفتن دارد و از مشهورترین صنایع دستی آن میتوان قالی را نام برد. سوغات روستای چرمله علیا هم شامل فرآورده های لبنی مثل کشک، دوغ، ماست و کره هست.

از جاهای دیدنی این روستان میتوان به آبشار پریشان اشاره داشت که از ارتفاعات پریشان سرچشمه می گیرد. کوه بدر هم یکی دیگر از نقاط دیدنی بوده که در شمال روستا جای گرفته است. جالب هست بدانید که این منطقه رویشگاه گونه های متنوع گیاهان مثل گل سفید و شاه تره است. روستای چرمله علیا به دلیل قرار گرفتن در دره، دارای کوچه های پیچ در پیچ هست. این مورد از زیباترین روستاهای استان کرمانشاه از طریق شهرهای همدان، اسدآباد، قروه و سنقر قابل دسترسی بوده و راه های منتهی به آن هم اتومبیل رو و آسفالت هستند.

روستای خانقاه

تاریخ پیدایش روستای خانقاه به دوره یزدگرد سوم ساسانی بر می گردد و قلعه و دژ عصر ساسانی در نزدیکی پاوه و پیوستگی تاریخی این شهر با آبادانی های پیرامون خود از جمله روستای خانقاه این حدس و گمان را تقویت بخشید. بنای قدیمی به نام حوضخانه در داخل روستا وجود داشته که نشانه دیگری از قدمت تاریخی آن هست. در این منطقه چندین مدرسه دینی اهل سنت وجود داشته و برخی از روحانیون برجسته اهل سنت از این مدارس فارغ التحصیل شده اند. ساختن دیوارهای خانه ها به صورت خشکه چین هم در این روستا رایج است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 1463 نفر (394 خانوار) بود.

خانقاه به دلیل برخورداری از آب و هوای معتدل، معماری پلکانی، خانه های سنتی، مناظر و چشم اندازهای کم نظیر پتانسیل های گردشگری قابل توجهی داشته و در فصل بهار و تابستان گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. مراتع سرسبز و حاصلخیز باعث رونق دامداری شده و در کنار آن گیوه، کلاش و قالی از محصولات صنایع دستی روستای خانقاه بوده که اشتغال زایی را به خصوص در میان زنان روستا ایجاد کرد. در محیط پیرامون این روستا، کوهستان دالانی محیطی فرح بخش و جذاب برای دوستداران طبیعت و کوهنوردان هست. خانقاه یکی از چهارده روستای هدف گردشگری در استان کرمانشاه بوده و راه، آب و برق هم از جمله زیرساخت های موجود در این روستا هستند.

روستای بانمزاران

روستای بانمزاران در منطقه ریجاب شهرستان دالاهو جای گرفته، 550 خانوار داشته و با پوششی سبز احاطه شده است. این روستا به سبب داشتن جاذبه های طبیعی و تاریخی، سالانه میزبان شمار کثیری از گردشگران هست. اهالی آن کشاورز و باغدار بوده و به هیچ عنوان از کودهای شیمیایی برای محصولات خود استفاده نمی کنند و به همین خاطر، محصولاتشان ارگانیک و سالم هست. از محصولات باغات روستای بانمزاران هم میتوان به انجیر، زیتون، گردو و انگور اشاره کرد.

در روستای بانمزاران دبستان، مدرسه راهنمایی و دبیرستان دخترانه و پسرانه در کنار آموزشگاه زبان های خارجی، مهدکودک، درمانگاه و مطب پزشکان عمومی دیده شده و جهاد سازندگی هم اقداماتی را برای هر چه بهتر شدن وضعیت این روستا انجام داده است. یک مسجد بسیار قدیمی در روستای بانمزاران دیده شده که به اعتقاد مردم محلی، جزو اولین مساجدی است که در صدر اسلام در ایران ایجاد گشت.

روستای سراب هرسم

سراب هرسم یکی از روستاهای هدف گردشگری است که در استان کرمانشاه، شهرستان اسلام آباد غرب، بخش حمیل و در دهستان هرسم واقع شد. مردم این روستا به گویش کردی زنگنه ای تکلم می کنند. سراب هرسم با استقرار در دامنه کوهستان هم مناظر و چشم اندازهای طبیعی جذاب و زیبایی دارد. سراب هرسم در داخل روستا قرار گرفته و نهرهای منشعب از آن مزارع روستاهای دهستان هرسم را مشروب می سازند. اطراف سراب را هم درختان ارجن، بلوط و کیکم در بر گرفته و فضای دلپذیر و زیبایی را پدید آورده اند.

سراب هرسم زیستگاه آبزیان و گونه های مختلفی از پرندگان است و از حواشی آن به عنوان تفرجگاه روستایی استفاده می شود. کوههای سراب و پنجه بان که در شمال شرقی و شرق روستا واقع شده اند، از محل های ورزش های کوهستانی بوده و قله این کوهها هنگامی که در زمستان از برف پوشیده می شود، منظره ای بسیار شکوهمند و جذاب را بوجود می آورد. در بهار و تابستان نیز چمنزارها و درختچه های کوتاه و بلند آن همانند زمرد می درخشند. همچنین، گستره مزارع سرسبز و حاصلخیز روستا و دشت ها و دامنه کوههای پیرامون به ویژه در بهار و تابستان از گلهای رنگارنگ سرشار شده و همراه با گیاهان دارویی مثل آویشن، شیرین بیان، گل گاوزبان و گون چشم اندازهای بدیع و جلوه های زیبای سراب هرسم را به نمایش می گذارند.

روستای سیاه کمر

سیاه کمر روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه در استان کرمانشاه است. روستا دارای مسجد، مدرسه راهنمایی، دبستان، خانه بهداشت، جاده آسفالت، آب، برق، گاز و تلفن هست. شغل اصلی مردم روستا کامیون داری، کشاورزی و دامداری بوده و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 2129 نفر بوده است. به گفته بزرگان، روستا در زمان حمله روسیه به ایران هم وجود داشته و نیروهای روسیه در آن دیده شده اند.

روستای سیاه کمر، روستایی خوش آب و هوا و چهار فصل با کوههای به هم پیوسته است و چشم انداز بسیار زیبایی را از عظمت خداوند به نمایش می گذارد. در دل این کوههای زیبا بیش از 70 چشمه آب طبیعی وجود دارد. کوههای سیاه کمر دارای درختان و میوه های فصلی زیادی بوده که از آن جمله میتوان به انجیر، زالزالک و ونوشک اشاره داشت.

روستای هیروی

هیروی روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه در استان کرمانشاه بوده و زبان افراد این روستا هم کردی جافی است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 125 نفر (33 خانوار) بود. این روستا دارای پل دوآب، دریاچه زیبا، محصولات ارگانیک، غار ثبت ملی شده و آثار طبیعی هست. این روستا در سالهای گذشته مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی متعددی قرار گرفته و با داشتن مردمی میهمان نواز می تواند به گرمی از آنان استقبال نماید.

روستای سفید برگ

سفید برگ روستایی از توابع بخش کلاشی شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385 هم جمعیت آن 568 نفر (121 خانوار) بود. سفید برگ در حدود 20 کیلومتری جوانرود جای گرفته و برای رسیدن به این روستا، باید ابتدا خود را به جوانرود رسانده و از آنجا هم با یک راهنمایی از اهالی بومی می شود در جاده بسیار زیبای کوهستانی آن قرار گرفت. البته، این زیبایی در فصل بهار و علی الخصوص در اردیبهشت ماه چشم نواز هست.

منطقه نمونه گردشگری سفید برگ یکی از 50 منطقه نمونه گردشگری استان کرمانشاه بوده که دارای ویژگی های منحصر بفردی جهت گذران تعطیلات هست. پوشش گیاهی بی نظیر شامل جنگل، باغ و مرتع، وجود چشمه ساران متعدد، وجود کوهساران مرتفع، آب و هوای مرطوب و سرد و وجود جاذبه های متعدد طبیعی و فرهنگی از جمله ویژگی های بارز این منطقه است. صرف ماهی کباب هم در سفید برگ برای گردشگران و مسافران به خاطره ای ماندگار تبدیل خواهد شد.