چراغ تولید کارگاه های روستای کاج به خاموشی می گراید

ایسنا/ براساس آخرین اخبار و گزارش های منتشر شده، چراغ تولید کارگاه های روستای کاج به خاموشی می گراید.

روستای کاج از روستاهای هدف گردشگری توابع بخش شاهنجرین شهرستان درگزین بوده که اهالی در کنار کشاورزی و دامداری در تولید محصولات و صنایع دستی چون صنعت قاب سازی، آینه و میز کنسول و خراطی به صورت کارگاهی فعالیت دارند و این هنر زیبای آنها به بسیاری از دیگر کشورها نیز صادر می شود.

بیشترین آوازه این روستا به علت صنعت و هنر قاب سازی است، این روستا تا دو سال پیش یکی از روستاهای بدون بیکار سطح استان همدان و شهرستان درگزین بود اما گویا این روستای بدون بیکار امروز حال خوشی ندارد و به گفته دهیارش، چراغ تولید کارگاه های این روستا یکی پس از دیگری به خاموشی می گراید.

دهیار روستای کاج اظهار کرد: روستای کاج مرکز و قطب هنر منحصر بفرد و ارزشمند صنایع دستی قاب سازی و میز کنسول بوده و این هنر از 43 سال پیش در روستا توسط یکی از اهالی روستا به نام «برات علی صفاری» پا گرفته و کم کم به عنوان یکی از مشاغل پردرآمد روستا بین اهالی رونق پیدا کرده بود.

محسن حجاری مکان گفت: به علت یدی بودن این هنر بیشتر مردان روستا به این حرفه هنری اشتغال داشتند و زنان روستا نیز بیشتر در رابطه با صنایع دستی به هنرهای دیگری چون قالی بافی، خیاطی و گلیم بافی مشغول بودند.

وی افزود: حدود دو سال پیش بیش از 80 واحد خانگی و کارگاهی دارای مجوز و بدون مجوز قاب سازی و میز کنسول در این روستا دارای فعالیت بود و این تعداد کارگاه برای بیش از 500 نفر از اهالی اشتغال مستقیم ایجاد کرده بود اما از دو سال پیش از کارگاه های فعال روستا، تنها پنج یا شش کارگاه فعال باقیمانده و تمامی کارگاه ها تعطیل شده اند.

حجاری مکان مشکلات اقتصادی و سرمایه در گردش، تحریم و گرانی مواد اولیه را از جمله دلایل مهم تعطیلی کارگاه های روستای کاج دانست و تصریح کرد: روستای کاج که حدود دو سال پیش یکی از روستاهای بدون بیکار سطح استان همدان بشمار می رفت، در حال حاضر به علت تعطیلی کارگاه های آن اکثر افراد مشغول در این کارگاه ها و حتی استادکاران هنرمند این کارگاه ها بیکار شده و به مشاغل کاذب مختلف روی آورده اند که این نوع از مشاغل نه به رسته شغلی آنها ارتباط دارد و نه در این مشاغل تخصص دارند.

وی با بیان اینکه از پنج، شش کارگاه موجود فعال سطح روستا نیز تنها یک کارگاه دارای هفت تا هشت نفر نیروی کار بوده و بقیه کارگاه ها به صورت تک نفره در حال فعالیت است، یادآور شد: این تعداد کارگاه های باقیمانده فعال نیز اکثراً به ناچار مبلغ فروش محصولات خود را به چک می فروشند و نقد شدن این چک ها چندین ماه طول میکشد.

وی با اشاره به رونق بازار هنر نفیس قاب سازی و کنسول دو سال پیش کارگاه های روستای کاج ادامه داد: دو سال پیش با توجه به بازار صادرات خوب محصولات روستای کاج، اکثراً از سلیمانیه عراق به صورت مستقیم خریدارانی برای خرید عمده محصولات تولید شده صنایع دستی روستا از جمله محصولات صنعت قاب سازی، آینه و میز کنسول و خراطی به روستای کاج می آمدند و صادرات محصولات هنر دستی خراطی روستا رونق بسیار خوبی داشت اما متأسفانه دیگر خبری از صادرات وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد، جزئی بوده و داد و ستدی وجود ندارد.

حجاری مکان با بیان اینکه ادامه فعالیت برای کارگاه های سطح روستا دیگر امکان نداشت، چرا که به علت گرانی و تورم مواد اولیه، مشکلات تحریم و نبود سرمایه در گردش و نقدینگی و کسادی بازار تنها تضرر و بدهکاری عاید کارگاه ها و هنرمندان و صنعتگران این روستا میشد، گفت: روستای کاج سبقه نیم قرنی در زمینه هنر نفیس قاب سازی و ساخت کنسول دارد، در حال حاضر تعطیلی یکی پس از دیگری کارگاه ها این سبقه را تهدید می کند و فکر به بوته فراموشی سپرده شدن این هنر نفیس در قطب تولید قاب سازی برای هر یک از هنرمندان کاجی هراسناک است.

وی با بیان اشاره به اینکه متأسفانه وضعیت کشاورزی روستا نیز به علت وضعیت خشکسالی تعریفی ندارد، کشت قالب این روستا را گندم، جو و یونجه برشمرد و خاطرنشان کرد: باید با سیاست های لازم سازمان های ذیربط از جمله جهاد کشاورزی نسبت به فرهنگ سازی تغییر الگوی کشت و کشت محصولات کم آب بر بین کشاورزان اقدامات لازم صورت گیرد. ضمن اینکه مکانیزه شدن کشاورزی روستا نیز در این رابطه از نقش مؤثری برخوردار خواهد بود.

حجاری مکان پیرامون اینکه چراغ تولید کارگاه های روستای کاج به خاموشی می گراید، اظهار کرد: در همین رابطه برای فرهنگ سازی در تغییر الگوی کشت خود شخصاً در اراضی کشاورزی خود اقدام به کشت 2000 متر زعفران کرده ام که از این میزان سطح زیرکشت 1.5 کیلوگرم زعفران برداشت شده و افزون بر 60 میلیون تومان فروش زعفران داشتم.

وی تصریح کرد: اراضی کشاورزی روستای کاج برای کشت محصولات کم آب بر از جمله زعفران بسیار مستعد بوده و حتی کیفیت زعفران کاج از نظر رنگ و بو سه برابر بهتر از کیفیت زعفران قائنات است.

رئیس هیأت مدیره اتحادیه قاب سازان روستای کاج هم اظهار کرد: اکثریت کارگاه های روستای کاج به علت کاهش مشتری و میزان فروش، گرانی مواد اولیه و رکود بازار و ثابت نبودن قیمت ها تعطیل شده اند و بسیاری از هنرمندان و استادکاران قاب سازی روستا به مشاغل دیگری چون کارگری ساختمان و بنایی روی آورده اند و دیگر خبری از حال و هوای گذشته در این روستا نیست.

ابوالفضل یوسفی با بیان اینکه تعداد انگشت شماری از کارگاه ها آن هم تنها برای اینکه در کارگاه هاشان باز باشد با یک کارگر و با تولید بسیار پایین در حال فعالیت هستند، افزود: به علت کاهش مشتری و نبود متقاضی و خریدار اکثریت هنرمندان و صنعتگران روستا کارگاه خود را تعطیل کرده اند.

وی کشور عراق را یکی از کشورهای مشتری در بحث صادرات هنر قاب سازی این روستا در گذشته برشمرد و گفت: دیگر از مشتریان و خریداران کشور عراق که شخصاً خود به روستای کاج می آمدند، هیچ خبری نیست. ضمن اینکه مشتریان و خریداران داخلی نیز کاهش بسیار داشته است.

یوسفی عدم ثبات قیمت مواد اولیه مورد نیاز هنرمندان قاب سازی در بازار را یکی از اصلی ترین مشکلات تولید کنندگان و قاب سازان کاجی دانست و گفت: عدم ثبات قیمت مواد اولیه مورد نیاز در بازار، قیمت های بالا، نبود مشتری در بازار، تورم و قیمت های بالای مواد اولیه موجب شده تا هنگام فروش محصولات تولید شده خود با تضرر بسیاری مواجه شویم و همین امر باعث شده کارگاه های تولیدی تعطیل شوند و قاب سازان رغبتی برای کار نداشته باشند و فرصت های شغلی این روستا با تعطیلی یکی پس از دیگری کارگاه ها حذف شود.

وی افزود: از آنجایی که تولید نیاز به مواد اولیه دارد و تهیه مواد اولیه هم نیازمند نقدینگی است بنابراین داشتن نقدینگی برای تولید امری ضروری بوده که با بالا رفتن قیمت ارز، قیمت مواد اولیه هم چند برابر شده و این امر تولید را برای تولید کنندگان با مشکل مواجه کرده است. اگر تهیه مواد اولیه از طریق اتحادیه و تعاونی صورت بگیرد، میتوان با قیمت کمتر و مناسب تری مواد اولیه را تهیه کرد.

رسیدگی به مشکلات هنرمندان و صنعتگران روستای قطب قاب سازی کشور توسط مسئولان امر ضرورت دارد، نباید اجازه داد این هنر منحصر بفرد نفیس و گران سنگ به بوته فراموشی سپرده شود و فکر چنین تصوری دلشوره بر جان هنرمندان کاجی بیندازد.