بررسی پرونده افطار و سنتهای فرهنگی و اجتماعی آن برای ثبت در فهرست میراث ناملموس جهانی

خبرگزاری مهر/ براساس خبرهای واصله، بررسی پرونده افطار و سنتهای فرهنگی و اجتماعی آن برای ثبت در فهرست میراث ناملموس جهانی صورت می گیرد.

پرونده افطار و سنتهای فرهنگی و اجتماعی آن یکی از سه پرونده ای است که قرار است در هجدهمین جلسه کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس بررسی شود تا به ثبت جهانی برسد. این کمیته در شهر کاسان جمهوری بوتسوانا، کشوری در آفریقای جنوبی از 13 تا 18 آذر 1402 به بررسی پرونده های حوزه میراث ناملموس می پردازد.

ایران نیز به همراه کشورهای آذربایجان، ترکیه و ازبکستان پرونده افطار و سنت های آن را ارائه داده تا به صورت چند ملیتی به ثبت جهانی یونسکو برسد. در پرونده افطار آمد: در همه کشورهایی که در این پرونده عضو هستند؛ افطار توسط افرادی از هر گروه سنی، جنسیتی، متعلق به پیشینه های مختلف اجتماعی، فرهنگی و آموزشی که اسلام را به عنوان دین خود می شناسند و این عنصر را به عنوان دین خود می شناسند، اجرا و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. افطار در واقع بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ و هویت آنهاست چه آنهایی که روزه می گیرند و چه افرادی که روزه نمی گیرند.

همچنین در معرفی افطار آمد: مسلمانان از صبح تا غروب از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند آن هم در نهمین ماه در تقویم قمری. آداب افطار در پایان هر روز انجام می شود و در جوامع مسلمان سعادت و شادی را پس از روزی سخت به ارمغان می آورد.

این سنت فرهنگی و اجتماعی مهم در جهان اسلام بدون توجه به جنسیت، قومیت و نژاد و جغرافیاست و افراد به طرق گوناگون آن را اجرا می کنند. گاهی بعد از نماز مغرب به صورت دسته جمعی یا حضوری، مراسم دعا پخش موسیقی و سرودهای مرتبط برگزار می شود و گاهی هم به صورت پخت غذای سنتی و محلی، این سنت به صورت فردی یا جمعی برگزار می شود.

همبستگی اجتماعی، اتحاد، صلح، دوستی، بردباری و شادی با توجه ویژه به نیازهای گروه های کم منافع از نتایج آن است. در خیلی از جاها خانواده ها همه افراد را برای پذیرایی افطار می پذیرند چه مسلمان و غیر مسلمان، فقیر یا ثروتمند، غریبه یا آشنا، مهمان دعوت شده یا دعوت نشده و…همچنین در مراسم افطار همه با هم کار می کنند.

در دهه های گذشته برگزاری مراسم افطاری رسمی و دیپلماتیک بوده است که به موجب آن، از این عنصر برای تشویق به بحث و گفتگو در میان شخصیت های سیاسی، اجتماعی و مذهبی استفاده میشد.

در ایران غذاهای محلی بیشماری وجود دارد اما برخی از غذاها در سطح ملی سرو می شوند که از آن جمله میتوان به زولبیا و بامیه، حلیم، خرما، پنیر، نان های سنتی لواش، بربری، سنگک، تافتون و…اشاره کرد. فرنی، آش رشته، سبزی و چای از جمله مواد خوراکی سفره افطار است.

همچنین در پرونده افطاری که برای یونسکو ارسال شده، توضیحاتی درباره برگزاری این سنت در هر یک از کشورهای شرکت کننده داده شده است. تصاویری نیز از آنها منتشر شده و فیلمی که بتواند به معرفی این آیین بپردازد.

پیش از این علی دارابی قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از عربستان سعودی برای پیوستن به پرونده پیشنهادی ایران برای ثبت ناملموس ضیافت افطاری دعوت کرده بود. اما امسال این پرونده بدون حضور عربستان بررسی می شود.

آیین افطاری و فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی وابسته به آن با گستره موضوع فرهنگی ناملموس با شماره 2551 در تاریخ 28 دی 1400 ثبت ملی شد. در پرونده ثبت جهانی افطار به موضوع های پرداخته شده در پرونده ملی نیز اشاره شده است از جمله اینکه این آیین در مساجد، تکایا، حسینیه ها، میادین، بازارها، رستوران ها، سالن های همایش به صورت عمومی و نیمه عمومی برگزار می شود.