تدوین پنج پرونده میراث ناملموس در استان کرمانشاه

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، تدوین پنج پرونده میراث ناملموس در استان کرمانشاه صورت پذیرفت.

عزیز مصطفایی، مسئول ثبت میراث ناملموس کرمانشاه با بیان اینکه تعداد پرونده های میراث ناملموس در کرمانشاه بسیار زیاد است و تا 10 تا 15 سال آینده، پرونده برای ثبت در فهرست میراث ناملموس ملی خواهیم داشت، اظهار کرد: هرچند این اقدام نیازمند بودجه است، ما با دستهای خالی این کار را انجام می دهیم. متاسفانه حوزه میراث ناملموس ردیف بودجه مستقلی در وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ندارد، در حالی که یک بخش مهم و نرم افزار میراثی میراث ناملموس است و اگر این بخش را در نظر نگیریم مطمئنا میراث ملموس از بین خواهد رفت. خوشبختانه شنیده ایم وزارتخانه این ردیف بودجه را به مجلس پیشنهاد داده است و امیدواریم که تصویب شود.

مسئول ثبت میراث ناملموس کرمانشاه بیان کرد: میراث ناملموس در حوزه بحث های فرهنگی قرار دارد و تا اجرا نشود و مصداق عملی پیدا نکند، دیده نمی شود و مانند میراث ملموس به آن توجه نمی شود. در این دوره زمانی که قرار داریم و تغییرات و شکافهای نسلی به سرعت ایجاد می شوند و حتی کشورهای همسایه ما در شرف این هستند که میراث ناملموس ما را به نام خود ثبت کنند باید توجه ویژه ای به این آثار داشته باشیم. برای مثال کشور ترکیه قصد دارد تنبور را که خاستگاه آن کرمانشاه و منطقه دالاهوست، به نام خود ثبت جهانی کند. به عقیده من به عنوان یک مردم شناس اگر بودجه برای این میراث بگذاریم و توجه بیشتری به آن داشته باشیم، نرم افزار فرهنگی خود را حفظ خواهیم کرد.

این مردم شناس همچنین درباره وضعیت ثبت آثار ناملموس کرمانشاه در سال 1402 گفت: در حال حاضر متمرکز بر تدوین و گردآوری پنج پرونده در حوزه میراث ناملموس هستیم. دو بازی به نام های «گرگان» و «کول پرچه» (شکلی از بازی کبدی) در منطقه اورامانات، مهارت ساخت قپان (وسیله اندازه گیری وزن)، مهارت ساخت جوراب سنتی در منطقه دالاهو و مهارت سنتی تخمه پزی سنقر این آثار هستند. همچنین 39 پرونده نیز در حوزه غذا آماده داریم که به وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ارسال شده اند.

او افزود: مهارت ساخت جوراب سنتی اثری در معرض خطر انقراض است و تنها یک بازمانده در منطقه داریم که این مهارت را میداند. برای زنده سازی و حفظ این اثر تصمیم به ثبت آن گرفتیم. در گذشته مردم دالاهو در فصل زمستان این جوراب را با شیوه دستی درست می کردند که در حفظ و بقای آنها نقش مهمی داشت، اما امروز با تغییر شیوه زندگی و شهرنشینی این پوشش به نوعی فراموش شده است. پرونده دیگر که مربوط به تخمه سنقری است از پرونده های مهم این استان محسوب می شود. تخمه سنقر از سوغاتی های معروف استان کرمانشاه است. مهارت سنتی پخت این نوع تخمه نیز در دستور کار است و فعلا مقدمات آن را آماده کرده ایم.

مصطفایی اظهار کرد: یکی از شاخص های که برای ثبت آثار ناملموس در نظر می گیریم، این است که پرونده ها پس از ثبت ملی به حال خود رها نشوند و وضعیت آنها قبل و بعد از این اقدام تغییر کند. یکی دیگر از شاخص ها این است که این آثار چقدر می توانند در توسعه پایدار و اقتصاد محلی نقش ایفا کنند. برای مثال تخمه سنقری جایگاه ویژه ای در کرمانشاه دارد و بعد از ثبت ملی نیز راه برای صادرات آن مهیا می شود. «شیرینی کُوته» یکی دیگر از پرونده های ثبت شده کرمانشاه است که قبل از ثبت رو به فراموشی بود، اما بعد از ثبت کارگاهی برای آن درست شده و حدود 20 تا 30 نفر در این کارگاه مشغول به کار هستند.