با گذشت 56 سال هنوز تعریف جامعی برای صنایع دستی ارائه نشده است

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبر و گزارش های واصله، با گذشت 56 سال هنوز تعریف جامعی برای صنایع دستی ارائه نشده است.

سالهای سال از زمانی که برای صنایع دستی و هنرهای سنتی تشکیلاتی ایجاد شد میگذرد اما هنوز تعریف دقیقی از این واژه وجود ندارد. در واقع ارائه تعاریف متعدد و متفاوت نشانه ای از این ادعا است.

این تعاریف در گزارشی درباره وضعیت صنایع دستی و آسیب شناسی آنکه توسط زهرا تقدس نژاد و سعید شفیعا از کارشناسان دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش (گروه ورزش، میراث فرهنگی و گردشگری) این مرکز نوشته شده آمده است. در بخشی از این گزارش درباره تغییرات مفاهیم و تعاریف ذکر شده که اولین تعریف در سال 1348 توسط شورای صنایع دستی ایران ارائه شده است با این مضمون: «صنایع دستی به آن رشته از صنایع اطلاق می شود که تمام یا قسمتی از مراحل ساخت فرآورده های آن با دست انجام گرفته و در چهارچوب فرهنگ و بینش های فلسفی، ذوق و هنر انسانهای هر منطقه با توجه به میراثهای قومی آنان ساخته و پرداخته می شود.»

آخرین تعریف بین المللی که از صنایع دستی توسط کارشناسان بین المللی در سمپوزیم بین المللی یونسکو-ITC مانیل فیلیپین سال 1997 ارائه شد، چنین است: مراد از محصولات صنایع دستی، محصولات ساخته شده صنعتگران است. چه با دست و چه با ابزارهای دستی یا وسایل مکانیکی، البته مشروط بر آنکه با نقش مستقیم کار دستی صنعتگر، بیشترین اهمیت را در ارائه محصول نهایی داشته باشد. این محصولات بدون محدودیت کمی و با استفاده از مواد خام منابع دائمی، زیباشناختی، هنری، ابداعی، فرهنگی، کارکردی سنتی یا سمبلیک داشته و از نقطه نظر دینی یا اجتماعی، دارای ارزشی شناخته شده در بوم خود هستند.

اما آخرین تعریف در سال 1396 در قانون حمایت از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی مصوب 1396 چنین است که «صنایع دستی ایران مجموعه ای از صنایع هنری و دستی است که ضمن رعایت ضوابط شرعی و قانونی با محوریت خلاقیت، ذوق و زیبایی شناسی با بهره گیری از مواد اولیه قابل دسترس تولید می شود و فرآیند ساخت و تولید محصول به صورت فردی یا گروهی، عمدتاً با دست و یا کمک ابزار مورد نیاز انجام می گیرد.»

گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، در سال 1382 واژه «هنرهای صناعی» را گویاتر و کامل تر از واژه «صنایع دستی» دانست و هنرهای صناعی را به عنوان زیر مجموعه مهمی از هنرهای سنتی تعریف کرده است.

طبق تعریف فرهنگستان هنر، هنرهای سنتی با منشأ گرفتن از مبدأ واحد، محمل سیر و سلوکی فردی است که از طریق دریافت شهودی بر مبنای آدابی معنوی و به شیوه استاد شاگردی انتقال می یابد و صورتی از تجلیات گوناگون زیبایی حقیقی را متناسب با شرایط زمانی و مکانی در اثر هنری فراهم می سازد. در حالی که صنایع دستی (هنرهای صناعی) بخشی از هنرهای سنتی است که با بهره گیری از فنون و مهارتهای متناسب و با قابلیت تکثیر غیر ماشینی در متن زندگی فردی و جمعی عرضه می شود.

جای توجه دارد که مطابق آئین نامه داخلی و ضوابط اجرایی شورای ارزیابی هنرمندان کشور، گروه هنرهای سنتی و صناعی را شامل یازده سرشاخه دانسته که شامل معماری سنتی و تزئینات وابسته به معماری، صحافی سنتی و جلدسازی و کاغذسازی، بافتنی ها و نساجی های سنتی، صنایع و آرایه های فلزی، چوبی، سنگی، شیشه ای، چاپ های سنتی، سفالگری، کاشی و سرامیک سازی، نگارگری و سازسازی هستند.

البته وقتی از هنرهای سنتی و صنایع دستی صحبت می شود، بخشی از رشته های هنرهای سنتی جز صنایع دستی به حساب نمی آیند مانند: خوشنویسی، نگارگری، موسیقی و نمایش های آئینی. همچنین لازم به ذکر است ماهیت هنرهای سنتی حفظ، احیا و اشاعه است و همانند گلخانه عمل می کند هنرهای هر منطقه شناسایی و اگر در خطر باشند یا به دست فراموشی سپرده شده باشند، توسط کارشناسان تحقیق و بررسی بر روی آن آغاز شده، نمونه ها جمع آوری، با مهندسی معکوس دانش و فنون شناسایی و احیا و از آن محافظت می شود تا به مرحله تکثیر برسد.

از آنجا که ماهیت صنایع دستی تکرار است با تکرار، تکثیر و کاربرد معرفی می شود. از نظر وجوه فعالیت نیز جایگاه هر دو حوزه مشخص و دارای اهمیت بسزایی است.

با گذشت 56 سال هنوز تعریف جامعی برای صنایع دستی ارائه نشده است
شما هم رای بدهید
رزرو آنلاین اقامتگاه
تور ها
فلای تودی

درباره نویسنده

بیشتر بخوانید

ایجاد فروشگاه های اینترنتی صنایع دستی برای هر شهرستان تعریف شد

گلاره یوسف پور ، یکشنبه 23 خرداد 1400

براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، ایجاد فروشگاه های اینترنتی صنایع دستی برای هر شهرستان تعریف شد.

نظرت چیه
0 دیدگاه و 0 رای ثبت شده است .
مرتب سازی :