ارزش صادرات محصولات صنایع دستی ایران از 461 میلیارد دلار عبور کرده است

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، ارزش صادرات محصولات صنایع دستی ایران از 461 میلیارد دلار عبور کرده است.

هفته اول شهریور همزمان با هفته دولت شاخص زمانی مناسبی برای ارزیابی عملکرد و فعالیت دولت است، دولت سیزدهم به نیمه عمر خود رسیده است و اکنون دیگر میتوان منصفانه تر اقدامات و دستاوردهای دستگاه های دولتی را سنجید، یکی از این حوزه ها هنرهای سنتی و صنایع دستی است که از مهمترین بخشهای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است که همیشه منتقدانی دارد. بخشی که مریم جلالی دهکردی با عنوان معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی این وزراتخانه جوان، سکان هدایت آن را بر عهده دارد.

ایران جزو سه کشور برتر جهان در حوزه صنایع دستی است و در این دو سال (در دولت سیزدهم) حضور در بازارهای جهانی و حمایت از صنایع دستی و صنایع فرهنگی به عنوان یک فرصت مغتنم و ارزشمند بازتعریف شده است، طبق گزارش ها گردش مالی صنایع دستی ایران 9 هزار میلیارد تومان در سال است و ارزش صادرات محصولات صنایع دستی ایران را در سال گذشته از مرز 461 میلیارد دلار عبور کرده است.

از طرفی بیش از 70 تشکل صنفی صنایع دستی بالای 100 نفر در کشور فعالیت هستند، درآمدی که خانواده بزرگ صنایع دستی با جمعیت 2.5 میلیون نفری که حدود 1.5 میلیون نفر آن به صورت رسمی شناسایی و ثبت مشاغل شده اند. البته در دولت سیزدهم با فعالیت سامانه مشاغل و صدور مجوزها، 520 هزار نفر به عنوان هنرمند صنایع دستی در این سامانه ثبت شده اند.

صنایع دستی و هنرهای سنتی یکی از جذاب ترین راه ها برای شناخت جهان فرهنگی و هنرمندانه اقوام و ملت ها و آغازی برای رونق گردشگری است که ارتباط مستقیمی با درآمدزایی و رونق اقتصادی دارد. شناسایی و ثبت 299 رشته صنایع دستی نشان از غنا و اصالت هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران است که در دو سال گذشته 35 رشته در حال فراموشی صنایع دستی در سراسر کشور باززنده سازی شد، این در حالی است که با الکترونیکی شدن فرآیند صدور مجوزها (مشاغل خانگی) 255 رشته اعلان محور شده اند، همچنین در دوسال گذشته با صدور مجوز فعالیت کارگاه های تولید، امکان ایجاد اشتغال برای 181 هزار و 150 نفر فراهم شد.

در یک سال اخیر 9 میلیارد تومان تسهیلات بلاعوض و 74 میلیارد تومان تسهیلات کم بهره در زمینه حمایت از صنایع دستی پرداخت شد. از سوی دیگر اگر چه در سال 97 بیمه صنعتگران بعد از پنج سال توقف دوباره آغاز شد و در حوزه بیمه صندوق روستایی و عشایری 4 هزار نفر بیمه شده اند اما همچنان 17 هزار نفر در نوبت بیمه قرار دارند و بیمه این گروه از هنرمندان هنوز مسأله اصلی است، که با طبق دستور رئیس جمهور، بیمه 10 هزار هنرمند صنایع دستی در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفته است.

یکی دیگر از دستاوردهای مهم جلوگیری از حذف ماده 142 قانون معافیت از بیمه و معافیت مالیات بر ارزش افزوده برای خانواده بزرگ صنایع دستی کشور بود. همچنین تعرفه برق و آب کارگاه ها از تجاری به صنعتی تبدیل شد.

در دو سال گذشته 23 شهر و روستای صنایع دستی (16 شهر و 7 روستا) ثبت ملی شده اند، تا قبل از دولت سیزدهم جمعاً 50 شهر و روستا ثبت ملی شده بود و اکنون 73 شهر و روستای ملی ثبت شده است.

همچنین از سال گذشته پس از سه سال توقف به دلیل شیوع کرونا، پرونده 4 شهر برای ثبت در شورای جهانی صنایع دستی تکمیل شد، بهمن و اسفند سال گذشته ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی (WCC) به ایران آمدند و از چهار شهر دزفول، بوشهر، کاشان و رشت بازدید کردند که پس از ارزیابی کارشناسان بین المللی، دو شهر کاشان (شهر جهانی منسوجات سنتی) و دزفول (شهر جهانی کپوبافی) ثبت شدند.

در دو سال گذشته از شورای جهانی صنایع دستی 38 مهر اصالت بین المللی به آثار ایرانی اعطا شده است، همچنین با تشکیل شورای داوری در 9 منطقه کشوری، 595 مهر اصالت ملی به محصولات صنایع دستی و هنرهای سنتی اعطا شده است.

تاکنون دو دوره جشنواره صنایع دستی فجر (سالهای 1400 و 1401) برگزار شده است، جشنواره هایی که هنرمندان صنایع دستی را از سراسر کشور دور هم جمع کرد تا فاخرترین آثارشان را به نمایش بگذارند، 6 دوره از این جشنواره ملی و در رویکردی تازه هفتمین دوره آن در بهمن سال 1401 بین المللی برگزار شد.

علاوه بر این دو رویداد نمایشگاه های موقت صنایع دستی در سراسر کشور در طول سال در جای جای ایران برگزار می شود، نمایشگاه هایی که منجر شد آیت الله رئیسی به وزارت کشور ابلاغ کند تا با همکاری وزارت میراث فرهنگی در مبادی ورودی شهرها، بازارچه های دائمی صنایع دستی ایجاد شود.

اما بازارچه های صنایع دستی در ایام نوروز حال و هوای دیگری دارند، به گونه ای که در ایام نوروز بیش از 1000 نمایشگاه و بازارچه صنایع دستی در سراسر کشور برگزار می شود. البته تا پیش از همه گیری کرونا هر ساله در آستانه سال نو حدود 800 بازارچه صنایع دستی و هنرهای سنتی در سراسر کشور برگزار میشد که بیشترین تعداد و بزرگترین بازارچه هنرهای سنتی و صنایع دستی جهان بود که در یک زمان محدود مانند نوروز در یک کشور برگزار می شود.

اکنون که تقریبا دو سال از فروکش کردن کرونا میگذرد، در نوروز 1402 به جز 900 بازارچه ای که وزارتخانه برای نوروز برنامه ریزی و اجرا شد، استانداری ها، شهرداری ها و برخی سازمان های دولتی هم بازارچه صنایع دستی در 153 پایگاه میراث فرهنگی ملی و 26 پایگاه جهانی میراث فرهنگی دایر کردند، این یعنی بازارچه نوروزی صنایع دستی ایران در یک زمان و جغرافیای محدود همچنان بزرگترین بازار صنایع دستی جهان است.