سفر به استان مرکزی | سرزمینی فراتر از تاریخ

از آن جهت استان مرکزی را فراتر از تاریخ می گوییم که بنابر تحقیقات و کاوش های باستان شناسی، قدمت نقش و نگاره های حک شده بر روی سنگ نگاره های تیمره خمین به هزاره پنجم قبل از میلاد می رسد. نقش روی سفال ها مقایسه ای تطبیقی است بین طرح روی سفالینه تل باکون (هزاره سوم ق م) نزدیک تخت جمشید با شباهت ظاهری و مضمون یکنواخت با نقش های متعدد لک لک های سنگ نگاره های تیمره (هزاره پنجم ق م) که در کوه های اطراف خمین کشف، ثبت و نگهداری شده است. استان مرکزی با مساحت 29128 کیلومترمربع در وسط کشور ایران و به مرکزیت شهر اراک واقع شده است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری شهرستان های استان مرکزی به 12 شهرستان (آشتیان، اراک، تفرش، خمین، خنداب، دلیجان، فراهان، زرندیه، ساوه، شازند، کمیجان و محلات) 33 نقطه شهری، 22 بخش، 66 دهستان تقسیم شده است. پس در ادامه با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید برای اطلاعات بیشتر از جاذبه های گردشگری استان مرکزی...

اراک

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در اراک
بنای تاریخی حمام چهار فصل (موزه)
امامزاده ابراهیم (ع) روستای مشهدمیقان
امامزاده حواخاتون (ع)
امامزاده حسین (ع)
امامزاده عبدالله کودزر
امامزاده محمد عابد (ع)
امامزاده هفتاد و دوتن ساروق
بقعه پیرمراد آباد
بنای تاریخی کاروانسرا و منطقه حفاظت شده هفتاد قله
مجموعه تاریخی بازار اراک
مدرسه سپهداری (حوزه علمیه)
مقبره آقانور الدین
غارهای انجدان
باغ وحش
چشمه سلاله
غارعین هووکوه سفیدخانی
پارک جنگلی شهید باهنر
بقعه شاه قلندر و شاه غریب و چهل دختران (روستای گردشگری انجدان)
موزه حسن پور
قلعه وکیل
مسجد سیدها
روستای گردشگری هزاوه (امامزاده احمد (ع))
موزه مفاخر
سرای مهر و موزه حیات وحش در سازمان محیط زیست
کویر میقان
چشمه آب چپقلی
تخت سادات کرهرود
کلاله سنجان
کلیسای مسروپ مقدس
دره گردو

ساوه

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در ساوه
مجموعه تاریخی مسجد جامع
قلعه آردمین
بنای مسجد انقلاب (سرخ)
کاروانسرا و حسینیه و آب انبار باغ شیخ
پل تاریخی سرخده
امامزاده سید اسحاق
سد ساوه (الغدیر)
بازار ساوه
سایت تاریخی آوه
بقعه اشموئیل نبی (ع)
روستای طراز ناهید
موزه و گنبد چهارسوق
بنای قیز قلعه
امامزاده سیدهارون (ع)
سراب سنگستان
امامزاده نوح (ع) و سراب بالقو
امامزاده عبدالله (ع)
روستای اوجان

کمیجان

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در کمیجان
روستای وفس
امامزاده حسین (ع)
امامزاده سید عبدالله (ع)
امامزاده عباس (ع) و امامزاده یحیی (ع)
آرامگاه خاندان دارابی
قلعه خاندان بهادری
دره سبز طرلان
قلعه عیسی خان بهادری

فراهان

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در فراهان
مکان های تاریخی و مذهبی این شهرستان امامزاده احمد بن علی (ع)
محوطه تاریخی و شهر زیرزمینی ذلف آباد
تکیه تاریخی فرهمین
امامزاده حسن الافطس واقع در روستای اسفین
آتشکده فردقان
حمام تاریخی
امامزاده امیر عبدالله (ع) و امام درویشان خنجین
امامزادگان شاهزاده رقیه خاتون (ع)
روستای تبرته

خنداب

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در خنداب
رودخانه شراء
تالاب آق گل
باغ های انگور خنداب
باغ دهنو
روستای تاریخی آدشته
گورستان ارامنه و روستای گوره زار
امامزاده شاهور روستای دهچال
امامزاده آمنه خاتون (ع)
روستای دیزآباد
شاهزاده اسماعیل (ع)
امامزاده محمد مسعود (ع)

خمین

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در خمین
مجموعه تاریخی بیت امام خمینی (ره)
امامزاده ابوطالب (ع)
امامزاده اسماعیل (ع)
روستای یوجان
قلعه سالار محتشم (موزه)
پارک بوجه
شبستان مسجد جامع
تیمچه توکلی
بازار
باغات گل
کبوترخانه رازان
سنگ نگاره های تیمره
امامزاده اهل بن علی (ع)
بازارچه صنایع دستی
امامزاده خدیجه خاتون (ع)
روستای حشمتیه
امامزاده شاهزاده محمد (ع)
سراب رضاآباد
قلعه قنات
کبوترخانه رازان
دستکن های زیرزمینی تهیق
روستای گردشگری شهابیه و ورچه
سوغات: عسل

شازند

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در شازند
امامزاده سهل بن علی (ع) شهر آستانه
سراب عمارت
غار کیخسرو
سراب عباس آباد
بلاغ حک
پنج علی و اسکان
پل دوآب
کوه لجور
قلعه شهباز
دره سماق لی و جنگل بلوط
باغات انگور
باغک
چشمه دو خواهران
صنایع نیروگاه حرارتی
پتروشیمی
پالایشگاه
امامزاده هبه الله روستای تواندشت علیا
پیست اسکی پاکل
کوه شهباز
کلیسای هاکوپ

دلیجان و نراق

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در دلیجان و نراق
کاروانسرا و پل دودهک
مسجد بزرگ (مسجد النبی)
مجموعه بازار نراق
مسجد جامع نراق
امامزاده سلیمان (ع)
امامزاده یحیی (ع)
امامزاده بی بی زبیده خاتون و مشهد اردهال
غار نخجیر
کاروانسرای شاه عباسی
قلعه غار کهک
بادگیرها و آب انبارها
منازل تاریخی
دره زیبای جاسب
آبشار گیسو
رشته کوه ال
خانه فاضلین نراقی
سوغات: جوز غند، حلوا، نبات و پولکی

تفرش

جاذبه های گردشگری استان مرکزی در تفرش
مسجد جامع شش ناو
امامزاده حسین (ع)
آرامگاه پروفسور حسابی
آب معدنی چشمه گراو
فم
امامزاده مهدی (ملقب به ابوالعلی)
آب انبار بلور
روستای طراران
روستای هدف گردشگری سر آبادان
خانه میر شکرایی
غار علی خورنده
امامزاده احمد (ع) کوهین
تکیه زاغرم و جشن درو
روستای خانک
منطقه نمونه گردشگری کوی باران
خانه ضیایی
پارک حکیم نظامی
روستای نقوسان
تکیه زاغرم
آبشار قطره باران
روستای طاد (زادگاه حکیم نظامی گنجوی)
سوغات: مس چکشی، گردو و بادام

محلات و نیمور

جاذبه های گردشگری و فرهنگی
بنای باستانی خورهه
آتشکده آتشکوه
مسجد جامع محلات
امامزاده فضل و یحیی (ع)
امامزاده عبدالله (ع)
قلعه جمشیدی
تکیه آقاخان محلاتی
سرچشمه محلات
غار یکه چاه
غار باباجابر
یخچال طبیعی نیمور
میل میلونه
باغات گل
ایستگاه تحقیقات گل و گیاه
بند نیمور
مجتمع آب درمانی آبگرم محلات
امامزاده محمد و اسماعیل (ع)
محصولات آن گل، حلوا شکری، گیوه و تریکو است.

آشتیان

جاذبه های گردشگری و فرهنگی
آب انبار آشتیان
آب انبار گرکان
امامزاده اسماعیل (ع)
امامزاده عبدالله (ع)
روستای آهو
امامزاده فاطمه صغری (ع)
روستای سیاوشان
امامزاده محسن (ع)
منزل استاد دکتر قریب
آسیاب جفتی
منزل میرزا هدایت الله وزیر دفتری
منزل معتمدالایاله
پارک جنگلی
مسجد جامع گرکان
سوغات: صابون محلی

زرندیه

جاذبه های گردشگری و فرهنگی
امامزاده عبدالمطلب (ع)
روستای بیگ
محوطه تاریخی مشکین تپه
کاروانسرای شاه عباسی خشکرود
کاروانسرای ورده
امامزاده احمد و محمد باقر (ع)
کلیسای مریم مقدس
روستای چناقچی علیا
کبوترخانه صدرآباد
امامزادگان پنج تن (ع) و سید منصور مامونیه
یخچال مهدی آباد
منطقه نمونه بین المللی رودشور

میراث آیینی سنتی

یکی از ویژگی های شهرستان های استان مرکزی، برگزاری مراسم آیینی سنتی می باشد که بسیاری از آن ها در فهرست آثار معنوی کشور ثبت شده است.
تعزیه سیار اراک، علمگردانی هزاوه، چغچغه زنی انجدان، گیوه دوزی سنجان، حلوای تبق ابراهیم آباد، شیوه پخت سنتی فتیر و کسمه اراک، مراسم تعزیه گرکان، آیین نخل گردانی نراق، جشن تیرگان ذلف آباد، آیین نخل گردانی مراسم کردعلی به کوه خمین، تعزیه وفس، آیین بیل گردانی نیمور، مراسم اهوهو خورهه محلات، آیین تعزیه تفرش، آیین نخل گردانی تفرش، علمبران تفرش، علمگردانی روستای عزالدین، آیین باران خواهی روستای کبوران، مراسم نخل بندان محله ترخوران تفرش از جمله میراث معنوی ثبت شده می باشد.

هنرهای سنتی، صنایع دستی و سوغات

در قرون متمادی استان مرکزی مهد پرورش هنرمندانی بوده که با دستان پرتوان خویش در جای جای این منطقه نقش آفرینی کرده اند.
قالی استان مرکزی با نام تجاری قالی ساروق در جهان شهره است. از جمله نقوش این قالی در مناطق استان می توان به: بته میر، گل حنا، لیلیان، مشک آباد، بند ریحان و...اشاره کرد. دستبافت های سنتی از جمله گلیم بافی و جاجیم بافی از دوره صفوی رواج داشته و هم اکنون در ساوه، خمین، اراک، دلیجان و دیگر شهرها و روستاهای استان بافته می شود.
آثار مس چکشی در اراک و تفرش سابقه ای دیرینه دارد و در حال حاضر محصولاتی از قبیل انواع ظروف، دیگ، کاسه، ظروف تزیینی 8 تکه و... ساخته می شود و آثار قلم زنی بسیار نفیس از هنرمندان برجسته استان در موزه های داخل و خارج از کشور موجود است.
گیوه بافی، گیوه دوزی و چلنگری و از حرفه های سنتی رایج در استان می باشند که در محلات، وفس، ساوه، سنجان و... به تولید آن های می پردازند. هنرهای چوبی در شاخه های متعدد از جمله: منبت، کنده کاری و قلمزنی روی چوب، معرق، مشبک، سازه های سنتی، خراطی، پیکرتراشی و... فعال می باشند و آثار چوبی به جا مانده از گذشتگان در این منطقه را می توان در و پنجره های گره چینی شده درهای منبت کاری شده منبر و ضریح امامزاده سهل بن علی در آستانه، خانه و عمارت اربابی در تفرش، خمین، آشتیان و... مشاهده نمود.
همچنین اراک در قرون 7 و 8 هجری قمری در هنر سفال شهرت گسترده ای یافت و سفال مناطقی چون ساوه (سفال زرین فام) و مناطق خورهه و محلات از قدمت چند هزارساله برخوردار است. از رشته های منسوخ شده می توان به شیشه گری سنتی (آبگینه)، نمدمالی، سفال زرین فام، قدک بافی نراق، کرباس بافی و اشقان، ندافی محلات، نقاشی پشت شیشه و... اشاره نمود.

اطلاعات جاذبه های گردشگری استان مرکزی

تلفن اطلاعات جاذبه های گردشگری: 09629
سامانه پیامکی معرفی جاذبه های گردشگری: 7070
پرتال جامعه گردشگری: www.Tourismiran.ir

موزه های شهرستان های استان مرکزی

موزه چهار فصل (اراک): 08632241042
موزه حسن پور (اراک): 0863225600
موزه مفاخر (اراک): 08632238766
موزه مردم شناسی (آشتیان): 08637226550
موزه مردم شناسی تکیه فرهمین (فراهان): 08633723577
قلعه سالار محتشم (موزه مردم شناسی خمین): 08646246002
موزه مردم شناسی و باستان شناسی چهارسوق (ساوه): 086422119249
موزه فرهنگ و هنر استاد نصیر (تفرش): 08646246002

هتل های شهرستان های استان مرکزی

هتل امیر کبیر (اراک): 086-333124060-61-71
کاوه (ساوه): 086-423442461
هتل معلم (اراک): 086-32786020
هتل آفتاب (اراک): 086-32726020
هتل زاگرس (اراک): 086-32212222
هتل امام رضا (خمین): 086-42333333
مهمانسرای آبگرم (محلات): 086-43323444
هتل الماس (دلیجان): 086-44242107
هتل کارون (دلیجان): 086-44226942
صدرا (ساوه): 086-42234414
اقصی (محلات): 086-43224041
هتل مروارید (فراهان): 086-33724275
پردیسان (تفرش): 086-3622939
مهمانپذیر تخت جمشید (اراک): 086-32223309
مهمانپذیر جهان (اراک): 086-32222672
مهمانپذیر یاس (اراک): 086-32244482
مهمانپذیر توحید (اراک): 086-32222839
اقامتگاه بومگردی یاس سفید (تفرش- روستای قلعه محی الدین)

رستوران های استان

رستوران شمشاد: اراک- محور گردشگری اراک- سلفچگان- ک 7
رستوران بلوط: اراک- محور گردشگری اراک- سلفچگان- ک 15
رستوران دیدار: اراک- محور گردشگری اراک- سلفچگان- ک 25
رستوران منظریه: اراک- محور گردشگری اراک- سلفچگان- ک 25
رستوران لاله صحرا: اراک- محور گردشگری اراک- سلفچگان- ک 25
رستوران ایران: محور اراک- سلفچگان
رستوران گل یاس: آشتیان- سه راهی راهجرد آشتیان
رستوران گلدشت: آشتیان- سه راهی راهجرد آشتیان کیلومتر 65
رستوران المهدی: دلیجان- محور گردشگری دلیجان- سلفچگان کیلومتر 18
رستوران سبلان: دلیجان- محور گردشگری دلیجان- اصفهان کیلومتر 18
رستوران اطمینان: دلیجان- محور گردشگری دلیجان- اصفهان کیلومتر 18
رستوران گل افشان: دلیجان- محور گردشگری دلیجان- اصفهان کیلومتر 18
رستوران بهارستان نو: دلیجان- محور گردشگری دلیجان- اصفهان کیلومتر 18
رستوران سه کاج: دلیجان- محور گردشگری دلیجان- سلفچگان کیلومتر 15
رستوران فدک: محور محلات- خمین کیلومتر 15
رستوران برکه: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 5
رستوران گلستان: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 20
رستوران گل سرخ: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 41
رستوران آریاندشت: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 40
رستوران ایران غرب: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 41
رستوران عالی قاپو: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 35
رستوران ایران: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 60
رستوران رسول: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 66
رستوران مزرعه: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 67
رستوران یاقوت سبز: محور گردشگری ساوه- همدان کیلومتر 40
رستوران میلاد: محور گردشگری ساوه- سلفچگان جاده قدیم
رستوران گل صحرا: محور گردشگری ساوه- سلفچگان کیلومتر 15
رستوران پیمان: ساوه- آوه- محور ساوه- قم
رستوران فجر: محور قدیم ساوه-  تهران کیلومتر 15
رستوران یاقوت سرخ: محور گردشگری ساوه- سلفچگان کیلومتر 7
رستوران دلفین: شهر صنعتی ساوه- کیلومتر 15
رستوران صدف: ساوه تهران- کیلومتر 15
رستوران توسکا: شهر صنعتی ساوه- کیلومتر 15
رستوران مهتاب خمین: جاده خمین به اراک- رو به روی شهرک صنعتی
رستوران لاله صحرا: جاده زرندیه- بویین زهرا- روستای خرقان
رستوران گل مریم: ساوه- تهران کیلومتر 45
رستوران بهار: جاده بویین زهرا- سه راه رنگرز
رستوران برادران محمدی: اراک- محور گردشگری اراک- بروجرد- کیلومتر 20
رستوران مهاجران: اراک- محور گردشگری اراک- بروجرد کیلومتر 15
رستوران امید: اراک- محور گردشگری اراک- بروجرد کیلومتر 45

مجتمع خدماتی رفاهی بین راهی شهرستان های استان مرکزی

مجتمع گردشگری و تفریحی طوفان: اراک- محور گردشگری اراک- خمین کیلومتر 7
مرکز تفریحی و سرگرمی داریوش: اراک میدان شریعتی
مجتمع گردشگری دشت بهشت: اراک- روستای نظام آباد
مجتمع گردشگری پاسارگاد: اراک- روستای حسین آباد بغدادی
مجتمع خدمات رفاهی مهستان: محور دلیجان- اصفهان
مجتمع خدمات رفاهی همای سعادت دلیجان: محور سلفچگان به دلیجان- کیلومتر 5
مجتمع خدمات رفاهی آفتابگردان شازند: محور اراک- بروجرد کیلومتر 45
مجتمع گردشگری نور: شازند- آستانه
مجتمع گردشگری گلیوار: اراک- بروجرد- شازند- منطقه نمونه گردشگری پنجعلی
مجتمع خدمات رفاهی باران: ساوه- آزادراه ساوه- تهران (زرندیه) کیلومتر 60
مجتمع خدمات رفاهی قصر شب: ساوه- کیلومتر 5 احمدآباد
مجتمع خدمات رفاهی گندم زار: جاده اراک به سلفچگان کیلومتر 60