هبر نوعی سربند است که زنان ایلامی به دور سر خود می بستند

ایسنا/ براساس گزارشات منتشر گشته، هبر نوعی سربند است که زنان ایلامی به دور سر خود می بستند.

سجاد نظری، کارشناس ثبت آثار ناملموس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام گفت: پوشاک زنان ایلامی در واقع معرف شخصیت، منزلت و جایگاه زن و حتی نشانگر سن و تا حدودی هویت قومی است. در گذشته نه چندان دور و در حال حاضر در برخی نقاط عشایری و روستایی دورافتاده، جنس مخمل لباس و آویزهای قروشی روی بالاپوش های زنان معمولا نشانه ثروتمندی و همین طور تعلق به خانواده طبقه بالای جامعه بویژه از نظر اقتصادی بوده است. تعیین قدمت «هبر» در استان ایلام نیز به دلیل نبود منابع تاریخی در خصوص سده های خیلی دور به صورت دقیق امکان پذیر نیست اما با تکیه بر برخی از منابع و اسناد تاریخی، قدمت آن به بیش از 200 سال می رسد.

او با بیان این که برای حفظ و صیانت «هبر»، مهارت بافت آن در تاریخ آبان سال 1401 و به شماره 2700 در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شده، اظهار کرد: نوعی سربند از جنس مخمل معمولا به رنگ سیاه و سه گوش است که در گذشته چهارگوش هم استفاده میشده است. برای استفاده از «هبر» حتما باید ابتدا روسری از جنس گلونی روی سر انداخته و بعد هبر را به دور سر ببندند. «هبر» از جنس مخمل نرم و درجه یک و اعلا باید باشد. نوع نامرغوب آن زود خراب می شود و چون بافت آن زحمت زیادی دارد، بهتر است از نوع درجه یک مخمل استفاده شود.

ریشه ها هم بستگی به سلیقه اشخاصی که آن را می پوشند، کوتاه و یا بلند در نظر گرفته می شود. بافت ریشه ها به آموزشی تخصصی نیاز دارد، چون باید با ظرافت خاصی به شکل منظم و یکدست بافته شود. برای صیانت از این میراث باید مهارت بافت آن مستند و آموزش داده شود.

نظری همچنین گفت: زنان کرد موی خود را به صورت تابیده و پیچیده در اصطلاح کردی (چتر) یا (چتری) آویزان می کردند و بعد گلونی را به شکل روسری سه گوش روی سر انداخته و بعد هبر را دور سر می بندند. بستگی به جایگاه و زمان و موقعیت، گاهی از گلونی رنگارنگ و گاهی از گلونی یکدست مشکی استفاده می کردند. در مراسم های عروسی و در زمان عادی از گلونی رنگارنگ و در مراسمات ختم و عزا از گلونی یکدست مشکی زیر «هبر» استفاده می شده است.