سفر و نقش آن در پذیرش آدمها با نگرشها و گرایشهای مختلف
ایسنا/ این خبر پیرامون سفر و نقش آن در پذیرش آدمها با نگرشها و گرایشهای مختلف برای شما نگارش شده است.
منصور ضابطیان، مجری، نویسنده و سفرنامه نویس در آخرین روز از هفته فرهنگی اصفهان و با حضور در فصل دوم از سری نشستهای عصرهای رسانه گفت: هر فصلی که به اصفهان می آیم، زیبایی های خاص خودش را دارد، اما بهار امسال یک بهار استثنایی است، چرا که هیچ گاه دستکم در چند سال گذشته، بهار را در اصفهان به این زیبایی ندیده بودم و اکنون حسرت میخورم که چرا در اصفهان زندگی نمی کنم و نمی توانم بیشتر از این زیبایی ها استفاده کنم. از سوی دیگر خیلی خوشحالم که قرار است درباره تولید محتوای سفر و رسانه صحبت کنیم و امیدوارم صحبت های امروز برای دوستانی که در کار تولید محتوای سفر هستند، مفید باشد و بتواند انگیزه بیشتری برای تولید بهتر محتوا درباره سفر به آنان دهد.
ضابطیان صحبت خود را با بیان یک خاطره ادامه داد: برای یکی از جلسات سخنرانی که برای یکی از کتاب هایم به دانشگاه شیراز رفته بودم، قرار بود مثل جلسه امروز حدود 20 دقیقه ای صحبت کنم و بعد از آن به سؤالات دوستان پاسخ دهم. از همان ابتدا که شروع به صحبت کردم یک دانشجوی پسری که در ردیف های اول نشسته بود و اتفاقاً اصفهانی بود، دستش را بلند کرد و اشاره کردم که متوجه شدم و بعداً جواب شما را می دهم. در ادامه باز هم بارها دستش را بلند کرد و فکر کردم که سؤال خیلی ضروری دارد و از او خواستم که سؤالش را بپرسد و گفت: «پول سفرهایتان را از کجا می آورید؟» خواستم بگویم اگر این مسئله برای شما هم سؤال است، لطفاً تا پایان جلسه صبر کنید تا بتوانیم به آن پاسخ دهیم.
برای تحقق رویاهایتان باید هزینه پرداخت کنید
ضابطیان با بیان اینکه هر رویایی در زندگی قابلیت عملی شدن را دارد، افزود: وقتی من بچه بودم برخلاف کودکان دیگر که فوتبالیست ها و ورزشکارها و بازیگران سینما قهرمان های زندگیشان بودند، یکی از قهرمان های زندگی من «تن تن» بود. خبرنگاری که دائماً به سرزمین ها و کشورهای مختلف می رفت و درگیر ماجراها میشد و آقای هرژه این ماجراها را در قالب کمیک استریپ منتشر میکرد. یکی از بازی های دوره بچگی من و خواهر و برادر و پسردایی هایم «تن تن بازی» بود.
هر کدام از ما یک قهرمان می شدیم و چون من از همه کوچکتر بودم و سواد خواندن و نوشتن هم نداشتم که بتوانم دیالوگ بگویم، به من نقش «میلو» سگ تن تن را می دادند و هر وقت که نیاز بود به من می گفتند که باید پارس کنی و من صدای میلو را در می آوردم و بسیار از این ماجرا خوشحال بودم، ولی همیشه رویای «تن تن» شدن را داشتم و دوست داشتم مثل «تن تن» سفر کنم. خوشحالم که در زندگی ام این فرصت را پیدا کردم که این رویا را عملیاتی کنم.
این سفرنامه نویس سپس به موضوع رویا پرداخت و بیان کرد: همه ما در زندگی خود رویاهایی داریم، رویاهایی که گاهی تا آخرین لحظه زندگی همراهمان می ماند و هیچ گاه عملی نمی شود. می دانم که مشکلات زیادی در زندگی هر کسی وجود دارد، ولی فکر می کنم اگر رویای هرکسی برای او اهمیت زیادی داشته باشد تلاش خود را می کند تا آن را عملیاتی کند. هرچند که ممکن است این تلاش هزینه هایی داشته باشد. خیلی اوقات دوستانم می گویند خوش به حالت که اینقدر سفر می کنی و از آنها کتاب منتشر میکنی، ولی من به آنها می گویم فکر نکنید سفر به این سادگی ها است، شما تنها خروجی آن را می بینید در حالی که بارها پیش آمده که من در سفر، چیزی را از دست دادم یا بیمار شده یا گم شده ام یا دردسرهایی برایم پیش آمده است.
ضابطیان پیرامون سفر و نقش آن در پذیرش آدمها با نگرشها و گرایشهای مختلف افزود: قبل و بعد از سفر باید زمان زیادی را برای نوشتن تجربیات خود صرف کنم و همه اینها یک پروسه طولانی دارد که شما فقط خروجی آن را می بینید و از سختی های تولید آن بی خبر هستید. بحث اصلی این است که این رویای من بوده و من برای آن هزینه پرداخت کردم. شاید اگر این سفرها را نمی رفتنم زندگی مرفه تر و خانه مجلل و ماشین مدرن تری داشتم، اما در حال حاضر از این شرایط ناراضی نیستم. چون سرمایه گذاری من در زندگی روی سفر است. اگر من دو تا آپارتمان اضافه داشتم، الان باید با شما راجع به چه موضوعی صحبت می کردم؟! در آن زمان دیگر دیالوگی بین ما صورت نمی گرفت و اتفاقی نمی افتاد. اگر قرار بر این باشد که ما رویا داشته باشیم باید برای رویایمان هزینه کنیم.
چگونگی مکتوب شدن تجربه ها
این نویسنده و سفرنامه نویس در خصوص چگونگی آفریده شدن سفرنامه های خود گفت: من در سالهایی از دبیرستان فارغ التحصیل شدم که در آن سالها همه آدم ها یا باید دکتر میشدند یا مهندس و خانواده ها شکل دیگری را برای تحصیل فرزندانشان متصور نبودند. من هم در آن دوران به دانشکده پزشکی رفتم و دو سال در آنجا درس خواندم و بعد از دو سال متوجه شدم که به درد این کار نمی خورم و از من دکتر در نمی آید! دوباره کنکور دادم و در رشته سینما تحصیل کردم و هم زمان به مطبوعات رفتم و در همان زمان سفرهایم را شروع کردم.
او پیرامون سفر و نقش آن در پذیرش آدمها با نگرشها و گرایشهای مختلف افزود: به یاد دارم اولین بار که در زندگی ام به تنهایی سفر رفتم سال 1372 بود که برای اولین بار تصمیم گرفتم این اعتماد به نفس را در خودم تقویت کنم که بتوان تنها به سفر بروم. چند سال بعد سفرهای خارجی من شروع شد و دوستان مطبوعاتی ام از من می خواستند که گزارش سفرهایم را بنویسم و این گزارش ها مورد توجه خواننده ها قرار گرفت و به اصرار یکی از دوستان آنها را به کتاب تبدیل کردم و استقبال خواننده ها از آن کتاب ها باعث شد که فکر کنم هر کدام از کتاب های بعدی را روی یک کشور متمرکز کنم که بعدها کتاب هایی برای کشورهای کوبا، ویتنام، مراکش، تاجیکستان، آذربایجان، گرجستان، ایتالیا، استانبول و اخیراً کانادا نوشته شد.
سفر باعث کمرنگ شدن قضاوت ها می شود
او ادامه داد: من یک تئوری غیر آکادمیک دارم در خصوص علت سفر کردن و اتفاقی که در ما پدید می آورد که نمی توانم از آن دفاع علمی کنم، ولی چون به آن معتقدم و جوابگو بوده برای شما هم بیان می کنم. به نظر من همه ما وقتی به دنیا می آییم یک هسته کوچک داریم و یک پوسته ای که دور این هسته را گرفته و وسط این دو یک فضای خالی است که خیلی چیزها درون آنجا می گیرد. وقتی بچه هستیم همه چیز درون آن فضای خالی جا می شود، با همه بگوبخند می کنیم، خوش اخلاق هستیم، از کسی کینه نداریم، پشت سر کسی بد نمی گوییم و خودمان هستیم و خودمان.
آن فضای خالی اهمیت زیادی دارد. هر آدمی در هر حرفه ای که باشد همان قدر که سنش بالاتر می رود، تجربه هایش هم زیاد می شود و این هسته به مرور بزرگ می شود تا جایی که بر آن پوسته مماس می شود و می بینیم که دیگر آن فضای خالی بین هسته و پوسته وجود ندارد و ما آدم های کینه توز و بداخلاقی می شویم و زندگی کردن را فراموش می کنیم. ما نمی توانیم از رشد هسته جلوگیری کنیم، ولی برای اینکه آن فضای خالی باقی بماند باید پوسته را هم پای هسته گسترش دهیم و یکی از چیزهایی که خیلی خوب می تواند آن پوسته را بزرگتر کند، سفر است.
ضابطیان اضافه کرد: اگر با آدم هایی که زیاد سفر می کنند ارتباط داشته باشید، متوجه می شوید که این آدم ها آسان گیرند و خیلی سخت نمی گیرند، با همه آدم ها در هر سطحی می جوشند و رفت و آمد می کنند و به این فکر نمی کنند که موقعیت آنها در چه سطحی قرار دارد، به نقاط مختلفی سفر کرده و آدم هایی را دیده اند که توانسته اند به آنها چیزهای مختلفی را یاد بدهند و به پیشرفت آنها در زندگی کمک کنند، به همین دلیل از آدم ها نمی ترسند و معمولاً آدم ها را با نگرش ها، گرایش ها و تفکرت مختلف راحت تر قبول می کنند.
این روزنامه نگار به بیان یکی دیگر از خاطره های خود در سفر پرداخت و اشاره کرد: به یاد دارم در شهر هانوی در کشور ویتنام به محله ای رفتم که آن محله مختص کسانی بود که می خواستند گوشت سگ بخرند یا بخورند و تصویرهایی دیدم که برایم تصاویر قشنگی نبود. آنها اول سگ ها را کتک می زنند، چون یک هورمونی در بدنشان آزاد می شود که گوشتشان را لذیذتر می کند و بعد سگ ها را زنده زنده به داخل آتش می اندازند.
وقتی از آنها پرسیدم که چرا شما گوشت سگ می خورید یکی از آنها به من گفت چرا شما گوشت گوسفند می خورید؟ دیدم سوال منطقی است و شاید همان احساسی که من نسبت به گوشت سگ داشتم آنها هم همان احساس را نسبت به گوشت گوسفند داشتند و نتوانستم پاسخ او را بدهم. ما در تربیت اجتماعی مرتب در حال قضاوت دیگران هستیم و همیشه بحثی برای قضاوت دیگران پیدا می کنیم. من این مسئله را در میان کسانی که زیاد سفر می کنند، کمتر دیده ام و این یکی از دستاوردهای مثبت سفر در زندگی است.
میتوان در آخر عمر در اصفهان ماند و سفر کرد
ضابطیان گفت: سفر، صحبت درباره یک مفهوم خیلی سخت و به معنای رفتن به کشور دیگر آن هم در شرایط اقتصادی فعلی و با هزینه های بسیار نیست، بلکه سفر یعنی صحبت کردن از یک جابجایی و یک بیقراری؛ معمولاً آدم هایی که اهل سفر هستند یک بیقراری ذاتی دارند و نمی توانند راحت روی یک صندلی بنشینند و مدام در حال تکان خوردن و جابجایی هستند. سفر گاهی این است که از این اتاق به آن اتاق بروی و واقعاً همین طور است و این هسته اصلی شروع سفر است. یک مقطعی سفر در خود شهر انجام می شود که وقتی هزینه سفر به شهر یا کشور دیگر را ندارید می توانید در شهر خودتان سفر کنید.
این مجری و کارگردان رادیو و تلویزیون ادامه داد: یک نوع فوبیا به اسم فوبیای سفر وجود دارد و من در بین دوستانم آدم هایی را می شناسم که وقتی به آنها می گویم حتی پیشنهاد سفر هم حالشان را بد می کند. هم اکنون در خیلی از جاهای دنیا تورهایی برای کسانی برگزار می شود که فرصت یا پول کافی ندارند یا فوبیای سفر دارند. یکی از شهرهایی که می شود تا آخر عمر در آن ماند و سفر کرد اصفهان است، چون اصفهان آنقدر قصه و مکان برای دیدن دارد که گردشگران می توانند هزاران ایده برای سفرهای یک روزه در شهر اصفهان بدهند که حتی خود مردم اصفهان هم می توانند حیرت زده شوند.
در سفرتان محتوا تولید کنید
این نویسنده و سفرنامه نویس با بیان اینکه چگونه یک سفر را به یک اثر تبدیل کنیم، ادامه داد: در ابتدا شما باید رسانه خودتان را پیدا کنید و مشخص کنید که چه چیزی می خواهید در سفر تولید کنید. آیا انتخاب شما نوشتن یک کتاب است، آیا قرار است از طریق وبلاگی که دارید گزارش های سفرتان را منتشر کنید؟ آیا قرار است ویدئو تولید کنید و درنهایت قرار است که آن را کجا منتشر کنید، وقتی که رسانه مشخص شد سمت و سوی سفر می تواند در همان راستا باشد.
ضابطیان اضافه کرد: چرا باید از سفرمان محتوا تولید کنیم؟ شاید بگویید من می خواهم به سفر بروم و لذت ببرم. ثبت سفر و تبدیل آن به یک اثر باعث می شود علاوه بر اینکه آن سفر را برای خودتان حفظ کنید، بعد از مدتی دیگران شما را به عنوان یک مرجع خواهند شناخت. من دوستان بسیاری دارم که تجربه سفرشان از من بیشتر است، اما به این خاطر که هیچ اثری از خودشان باقی نگذاشتند، هیچ وقت در این نشست ها و برنامه ها دعوت نمی شوند.
شنیدن قصه مخاطب را سر ذوق می آورد
او ادامه داد: خیلی خوشحالم از اینکه گاهی یک شخصی از یک کشور برای من پیغامی می فرستد و می گوید سفرنامه شما درباره این کشور در دست ما است و به آنجایی رفتیم که در سفرنامه نوشته شده است. این برای کسی که تولید محتوا کرده، بسیار خوشحال کننده است. برای هر کسی که چیزی تولید می کند بهترین نقطه این است که یک مصرف کننده ای از آن محتوا استفاده کند. توصیه می کنم اگر اهل سفر هستید، رسانه خودتان را پیدا کنید و شروع به تولید محتوا کنید.
چیزی که باید به آن توجه کنید این است که عنوان های فراوانی وجود دارد و لازم است بدانید که وقتی شما می خواهید تولید محتوا کنید به چه چیزهایی توجه کنید و چه عناصری را به کار ببرید. از پیدا کردن قصه تا پیدا کردن آدم ها و اینکه قرار است تولید محتوای شما راجع به چه چیزی باشد چون عنوان حائز اهمیتی که میتوان در این زمان کوتاه درباره آن صحبت کرد پیدا کردن قصه است. آدم ها به قصه علاقمندند و این قصه است که رنگ جذابی به تولید محتوای شما می دهد.
ضابطیان با اشاره به فعالیت خود در روزنامه نگاری و تخصص اصلی اش یعنی گفتگو تصریح کرد: یک اصل در گفت و گو وجود دارد که براساس آن می گوییم هرگاه که دیدی گفت و گو کسالت آور است یا مهمان پرحرفی می کند گفت و گو را در مسیر خاطره گویی بیندازید. خاطره، قصه است و شنیدن قصه مخاطب را سر ذوق می آورد. رمز موفقیت شما در تولید محتوا در رسانه تولید قصه است.
این روزنامه نگار گفت: من معمولاً در سفرهایم به دنبال آدم ها می روم. ویژگی سفرنامه ها و تولید محتواهای من در سفرها این است که در تولید محتوای من آدم ها پررنگ هستند، به دلیل اینکه هرکدام از آدم ها یک قصه خاص دارند که درجای دیگر قابل شنیدن نیست. کشف آدم ها و قصه هایشان می تواند برگ برنده شما در تولید محتوا باشد. چیزهای مختلفی وجود دارد که می توانید درباره آن بنویسید مثل لوکیشن ها، غذاها، اتفاقات تاریخی که همه می تواند مبنای تولید محتوا باشد، اما اگر درباره این چیزها که چیزهای کلی است می نویسید باید حتماً حضور شما در آنجا پررنگ باشد. اطلاعات زیادی درباره جایی که می روید داشته باشید و اتفاقات و قصه های مختلف تو در تو را بیان کنید.
سفرهای دو یا چند نفره به من قصه نمی دهد
او با بیان اینکه هرچقدر بیشتر سفر کنید بیشتر با تکنیک های سفر آشنا می شوید تا بتوانید با کمترین هزینه ها سفر کنید، به منبع تأمین هزینه های سفرهای خود اشاره کرد و گفت: در سالهایی که سفرها را شروع کرده بودم و دانشجو بودم و تهیه پول سفر برایم سخت بود از خیلی چیزها آگاهانه می گذشتم و مقداری از پولم را پس انداز میکردم و وقتی به رقمی معادل 100 دلار می رسید، یک 100 دلاری می خریدم و وقتی هزینه یک سفر جمع میشد با آن به سفر می رفتم و در آن زمان، سفر کردن از امروز برایم بسیار سخت تر بود. الان هزینه سفرهایم از چاپ کتاب هایم بدست می آید.
این نویسنده و سفرنامه نویس با تأکید بر به تنهایی سفر کردن خود طی این سالها اظهار کرد: سفرهای دو یا چند نفره به من سفرنامه نویس قصه نمی دهد، چون سرگرم خوش گذرانی میشوی و چابکی من را می گیرد و نمی توانم هر کاری که می خواهم را انجام دهم، به همین دلیل برنامه های که من در حال سفرنامه نویسی هستم ممکن است برای کسی که همراه من است آزار دهنده باشد.
او در پایان گفت: توصیه آخر من این است که از خواندن و دیدن غافل نشوید. قصه کوتاه بخوانید و چگونگی آغاز و پایان و نقطه عطف روایت ها را بررسی کنید. همه اینها موضوعاتی است که باید بطور تخصصی درباره آنها صحبت کرد و امیدوارم فضایی فراهم شود تا بتوانیم برای کسانی که می خواهند درباره تولید محتوا کار کنند کارگاه تخصصی برگزار کنیم.