غار طرنگ گردشگران نوروزی را به سوی خود فرا می خواند

ایرنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر شده، غار طرنگ گردشگران نوروزی را به سوی خود فرا می خواند.

خیلی ها استان کرمان را به واسطه اقلیم بیابانی اش می شناسند و شاید بگویند کرمان استانی جنوبی و با آب و هوای گرم است و نهایتا در آن نخل یافت می شود؛ بعضی ها شهرهای کرمان را خوب می شناسند مثلا بم یا حتی شهر جیرفت و نهایتا رفسنجان و سیرجان، اما شاید برایتان جالب باشد بدانید این استان پهناور جایی همانند غار علیصدر همدان هم دارد اما ناشناخته مانده است.

230 کیلومتر که از کرمان به سمت جنوب غربی استان حرکت کنیم، درست در مرتفع ترین نقطه استان و در 70 کیلومتری شهرستان بافت غار طرنگ قرار گرفت؛ این غار در مجاورت روستای طرنگ و کوهی با همین نام قرار گرفته که مسیر ورود به غار از دامنه کوهی می گذرد که با درختان جنگلی بادام کوهی، بنه، کهکم، کیالک، ارژن و انجیر وحشی پوشیده شده است.

طی این سالها به دلیل ضعف اطلاع رسانی به گردشگران و جای خالی زیرساختهای لازم برای گردشگری کمتر کسی نامی از غار طرنگ شنید بطوریکه در کنار غارهای پرآوازه ایران نامی از غار طرنگ کرمان شنیده نمی شود. در حالی که این غار آهکی به عنوان طولانی ترین و مهمترین غار استان کرمان در نوع خود بی نظیر و دارای مناظر و جلوه های طبیعی بسیار زیبا و پدیده های شگفت انگیز است. این غار که در دل کوه طرنگ قرار گرفته، علاوه بر اینکه بلندترین غار استان محسوب می شود به دلیل وجود حوضچه ای زیبا می تواند در رده غارهای زیبای کشور باشد.

سالها پیش وقتی نوجوانی کنجکاو بودم، برای نخستین بار به داخل این غار سفر کردم؛ هر چند مسیر ابتدایی رسیدن به غار به مهارت خاصی نیاز ندارد و با اندک انگیزه کوهنوردی به آن می رسید اما دهانه غار مسیری سخت و ناهموار دارد که ورود به آن علاوه بر روحیه خطرپذیری به تجهیزات کوهنوردی هم نیازمند است.

در ابتدای ورود به غار در صورت داشتن تجهیزات لازم کوهنوردی فضای داخلی آن را خواهید دید در غیر این صورت تاریکی مطلق و وجود دالان های پیچ در پیچ قطعا شما را گمراه می کند. این غار آهکی از چندین تالار و راهرو تشکیل شده و شامل مجموعه فریبنده ای از استالاکتیت ها (چکنده سنگ)، ستون های سنگی و ساختارهای صخره ای است که از رسوبات کربنات تشکیل شده اند.

اگر حواستان نباشد و چراغ راهنمای کوهنوردی خاموش شود قطعا مسیر خود را در میان تالارها گم خواهید کرد یا میزبان خفاش های بی خبر از همه جایی می شوید که شما را با ستون های آهکی اشتباه می گیرند.

از مردم روستای طرنگ که بپرسید به شما خواهند گفت این غار حوضچه آبی بی نظیری در دل خود دارد اما تا نبینید باورتان نمی شود؛ حوضچه آبی در انتهای یکی از دالان ها قرار گرفته و مسیر رسیدن به آن از دیگر تالارها آسان تر است به همین دلیل روستاییان و کوهنوردان تازه کار دیدن آن را بر سایر نقاط غار ترجیح می دهند.

یکی از سخت ترین تالارهای غار طرنگ برای پیمایش تالار شکم دریده است، تالاری که بدون راهنمای کوهنوردی عبور از آن را به هیچکس پیشنهاد نمی کنیم. 2 دالان در 2 انتهای تالار شکم دریده قرار دارند که یکی از آنها به یک چاه هوایی ختم می شود و دیگری ادامه می یابد و به تالاری کوچک که زیستگاه خفاش هاست، می رسد.

سپس چاهی دیگر سر راه قرار دارد که با عبور از آن نخست به تالار چکیده ها می رسیم؛ سقف این تالار پوشیده از چکنده هایی موج دار و شیری رنگ است و در کف آن چند چکیده ستبر (تنومند) قرار دارند.

در انتهای تالار چکیده ها 2 دهانه چاه وجود دارد که هر 2 به تالارهای مملو از آب غار راه دارند؛ با عبور از مقابل تالار چکیده ها مهمترین بخش غار که به نام فرشته آب و باروری و تقوا در فرهنگ باستان ایران «آناهیتا» نامیده شده، می رسیم.

تالار آناهیتا شامل سه بخش، خشکی که با پرتگاهی به عمق پنج متر به لبه تقسیم آب می رسد، سمت چپ که گودال پر از آب است و گودال آناهیتا نام دارد و تالار سمت راست که نهر آناهیتا از سمت راست آن خارج و وارد دهلیز یا تالار سمت چپ می شود.

در غار طرنگ آب روان و آرام در جریان است و سکوت غار را نمی شکند و تنها برخورد نور بر سطحی شفاف و ساده ما را متوجه حضور خود می کند؛ از هر سوی این آب که قدم به قدم لحظاتی همدمش شویم نفس زندگی در دل تاریکی می روید و خنکای آب دست تر بر پوست خشکیده و چغر سطوح آهکی می کشد.

غاری که هنوز نیاز به غواصی و کاوش دارد

عضو هیات رئیسه کوهنوردی استان کرمان با اشاره به اینکه در انتهای تالار اصلی غار طرنگ، 2 دریاچه زیر زمینی در عمق 85 متری زمین قرار گرفته، گفت: عمق یکی از دریاچه ها سه متر است ولی عمق دریاچه دوم که به بیرون از غار نیز راه دارد و از درختان چنار پایین دست بیرون می آید هنوز متاسفانه کاوش نشده و نیاز به غواصی مجهز برای این موضوع وجود دارد.

رسول زندی با تاکید بر اینکه غار طرنگ از غارهای آهکی استان کرمان است، افزود: کف تالارهای غار به ضخامت چندین متر پوشیده از فضولات خفاش هاست که به دلیل ناامنی اکنون غار را ترک کرده اند و تنها جمعیت کوچکی از خفاش های حشره خوار هنوز در بخش های خلوت تر غار زندگی می کنند.

وی با اشاره به اینکه غار طرنگ، درون کوهی به ارتفاع حدود سه هزار و 400 متر با حوضه آبگیری وسیع در جهت گسلی تقریبا عمودی پدید آمده، گفت: ارتفاع غار از سطح دریا حدود 2 هزار و 200متر و ارتفاع روستا از سطح دریا 2 هزار متر است.

غار طرنگ امکانات فنی برای گردشگری ندارد

عضو هیات رئیسه کوهنوردی استان کرمان معتقد است: برخی غارها نیز که دسترسی مناسبی دارند مورد بازدید عمومی مردم قرار می گیرند، البته تعداد کمی از غارها چنین موقعیتی را دارند و اغلب آنها منحصراً مورد استفاده غارنوردان حرفه ای قرار می گیرند.

به گفته وی، هر چند مسیر دسترسی به غار طرنگ مناسب است ولی امکانات فنی برای ورود به غار پیش بینی نشد. به خاطر همین است که سالها تنها گردشگرانی موفق به ورود و دیدن قسمتهای مختلف آن شدند که یا خطر کردند یا تخصص کوهنوردی داشتند.

زندی پیرامون اینکه غار طرنگ گردشگران نوروزی را به سوی خود فرا می خواند، معتقد است که برای گردشگری در این غار حتما باید کار فنی انجام شود و امکانات لازم برای گردشگری عموم در این غار فعلا فراهم نیست؛ هم اینک تنها با تجهیزات خاص کوهنوردی بازدید از این غار امکان پذیر است.

وی گفت: عبور از قسمتهای مختلف این غار بویژه دالانها و دهلیزهای آن به دلیل سطوح ارتفاعی زیادی که بعضی از این دالان ها دارند صرفا با طناب های کوهنوردی و توسط افرادی که تخصص صخره نوردی دارند، باید انجام شود.

عضو هیات رئیسه کوهنوردی استان کرمان ادامه داد: با توجه به نبود امکانات و زیرساختهای لازم برای پیمایش غار طرنگ برای غارنوردی در این مکان به تجهیزاتی مثل کلاه ایمنی، کفش مخصوص غارنوردی، لباس مناسب، هدلامپ، طناب، کمک های اولیه، کارابین یا میلون و لوازم فرود و صعود نیاز است.

به نام گردشگری به کام تخریب

به گفته کارشناسان، ایجاد آلودگی های صوتی از جمله فریاد و آواز و نواختن یا پخش موسیقی، دیوارنویسی، زباله افکنی، آتش افروزی، روشن کردن شمع، کندن و خارج کردن سنگ و ساختارها و سنگواره ها، خراش دادن سطوح، ورود غیر ایمن و بدون پوشش و دست زدن به دیواره ها، رها کردن فضولات انسانی، ورود به حوضچه های آب، توقف طولانی مدت در فضای غار، استفاده زیاد از نورافکن، اطراق در ورودی و دهانه غار و عکاسی با فلش آسیب های غیرقابل جبران برای اکوسیستم غار وارد می کند.

هرچند تاکنون مسیر پیمایش عمومی به غار طرنگ فراهم نشده اما طی این سالها اندک افرادی با نام گردشگر ضمن تخریب های جزئی به زیست این غار آسیب زده اند.

زندی، عضو هیات رئیسه هیات کوهنوردی استان کرمان با اشاره به اینکه هر تغییر محیط زیستی که در غار اتفاق بیافتد می تواند آسیب کلی به اکوسیستم غار وارد کند، گفت: متأسفانه به دلیل بی توجهی گردشگران بخش بزرگی از قندیل ها و استلاگتیت های غار طرنگ شکسته و تخریب شده اند.

وی تاکید کرد: متاسفانه در سالهای گذشته بعضی گردشگران ناآگاه وقتی وارد این غار شدند با کندن سطوح آهکی به آن لطمه زیادی زدند؛ بسیاری از این غارها پس از میلیون ها سال شکل گرفته اند و با جلوه های کم نظیر و ویژگی های اکولوژیکی خاص خود در شمار میراث طبیعی ارزشمند کشورمان محسوب می شوند.

عضو هیات رئیسه کوهنوردی استان کرمان با اشاره به اینکه غارها به مثابه مهمترین زیستگاه خفاش ها به عنوان نگاهبانان شبانه طبیعت هستند، تاکید کرد: در کشورهای پیشرفته این موضوع مدنظر است که در غارها حرکت انسانها هم حتی باید با احتیاط انجام شود چه برسد که کسی بخواهد سطوح آهکی را بکند و در دکور خانه خود از آن نگهداری کند.

وی بیان کرد: برای حفاظت و حراست از غارها و جلوگیری از آسیب دیدن و نابودی آنها در بسیاری از کشورهای جهان قوانینی وضع شده است تا آثار طبیعی و تاریخی و میراث فرهنگی موجود در آنها از خرابی و دستبرد محفوظ بماند.