شهرستان خنداب پذیرای گردشگران نوروزی و علاقمندان به طبیعت است
ایرنا/ براساس آخرین خبر و گزارشهای واصله، شهرستان خنداب پذیرای گردشگران نوروزی و علاقمندان به طبیعت است.
خنداب یکی از شهرستانهای تازه تاسیس استان مرکزی است که مردم آن به زبان محلی ترکی صحبت می کنند، نام این منطقه در ابتدا کنداب به معنای کند بودن جریان آب بود که به خنداب تغییر یافت.
این شهرستان دارای 2 شهر خنداب و جاورسیان و 2 بخش قره چای و مرکزی، پنج دهستان به نامهای اناج، سنگ سفید، جاورسیان، خنداب و دهچال است.
خنداب تا سال 1368 بخشی از اراک بود که براساس تقسیمات کشوری اینک به عنوان شهرستانی مستقل است.
وجود دالان طبیعی دشت شراء شرایطی را بوجود آورده که میتوان برای هجوم از نواحی غربی به مرکز ایران مورد استفاده قرار گیرد و این امر توانسته در تخریب کانونهای زیستی نیز موثر باشد.
براساس اسناد و مدارک موجود قدمت خنداب به بیش از یک هزار و 200 سال می رسد، «ابوالفرج قدامه بن جعفر کاتب بغدادی» متوفی سال 327 (هجری قمری) در کتاب خود در ذکر راههای منتهی به شهر کرج (آستانه) چنین بیان می کند: از همدان به کرج از راه رستاق شراء، از همدان به جود پنج فرسنگ، از جود به خنداب (که فعلا به همین نام و در جای اصلی شهر است) هفت فرسنگ، از خنداب به سیان هفت فرسنگ و از سیان به کرج پنج فرسنگ، پس از همدان تا کرج 27 فرسنگ راست) که این سند تاریخی مبین قدمت تاریخی خنداب است.
ساکنان شهرستان خنداب به سه گروه عمده زبانی ترکی، لری و فارسی تقسیم می شوند و این شهرستان در سال 1386 مورد بررسی و شناسایی باستان شناسی قرار گرفت و در این پژوهش تعداد زیادی تپه و بناهای تاریخی شناسایی شد که قدمت برخی از این تپه ها مربوط به هزاره پنجم قبل از میلاد است.
این شهرستان از جاذبه های طبیعی زیادی برخوردار است که میتوان به تالاب آق گل، باغهای خنداب، کوه شاه (تاج)، چشمه علی گذر و منطقه شکار ممنوع پلنگاب اشاره کرد.
در روستای قاسم آباد شهرستان خنداب، تالابی به نام «آق گل» وجود دارد که فصلی است و در اواخر بهار خشک می شود، اما در طول پاییز و زمستان دارای آب است و آن را در گروه تالابهای با آب شیرین طبقه بندی کرده اند که از مختصات این ناحیه ورود و توقف پرندگان مهاجر است و 46 گونه از پرندگان ایران در این تالاب آمد و شد دارند.
رودخانه قره چای (شراء) از دیگر جاذبه های گردشگری شهرستان خنداب به شمار می رود که از ارتفاعات شازند سرچشمه میگیرد.
این رود با طول 540 کیلومتر و با جهت غربی شرقی به مسیر خود به سمت شرق استان مرکزی ادامه می دهد و در نهایت به دریاچه نمک در استان قم می ریزد.
رودخانه قره چای از 2 رود تشکیل شده و این رودها در محل پل دوآب به یکدیگر متصل می شوند و ورود آن واحدی به نام شراء را تشکیل می دهد.
براساس مقاله شهرستان خنداب پذیرای گردشگران نوروزی و علاقمندان به طبیعت است، باید بدانید که حمام مصطفوی با قدمت 200 سال و وسعت 250 متر که از آهک یا همان ملات ساروج ساخته شده، از دیگر جاذبه های شهرستان خنداب است و ساخت این بنای تاریخی به دوره پهلوی اول بر می گردد و این مکان در شهر خنداب، محله حصار، خیابان شهید رجایی واقع است.
حمام مصطفوی توسط سید «حاج آقا علی مصطفوی» فرزند «حاج آقا محمد مصطفوی» به میراث فرهنگی استان مرکزی اهدا شد.
گرمابه یا حمام عمومی از جمله مکانهای حائز اهمیت در نزد ایرانیان بوده و این دلیلی بر اهمیت نظافت روح و جسم در تاریخ و فرهنگ ایران بشمار می رود.
در طراحی ساختمان حمام ها با ایجاد راهرویی پیچ در پیچ در حدفاصل دهلیز و ورودی حمام با تعدیل تفاوت دمای سرد بیرون و دمای گرم داخل، مانع از سرما خوردن مراجعان می شدند.
شهرستان خنداب دارای باغهای مملو از انواع درختان میوه بویژه هلو، هلو انجیری، سیب، انگور، گردو و بادام درختی است، دره شراء حد فاصل پل دوآب است و در مسیر رودخانه دره رود شراء قرار گرفته است و مناظر این دره از ابتدای بهار تا پایان فصل پاییز دیدنی و ستودنی است.
دره شراء از دیگر جاذبه های گردشگر شهرستان خنداب است و این دره در شیب کوههای بلند پرسخاوت دامن گشوده و بیش از 80 روستای مصفا و حاصلخیز را در خود جای داده است.
شراء به معنی شاهراه و در فرهنگ عامیانه مردم منطقه به معنای چراگاه یا چهار راه است و یکی از مهمترین مراکز توریستی در غرب خنداب در فصل بهار با چشم اندازی بس دلکش است که در نزدیکی شهر اراک و شازند و در جوار شرقی استان همدان است.
رودخانه قره چای از ابتدای دره شرا تا انتهای آن جریان دارد و تمام سکونتگاه در اطراف آن قرار دارد و این منطقه از لحاظ کشاورزی بسیار مناسب است و در محدوده دشت شرا و خنداب مراکز زیستی و اقتصادی فراوانی بوجود آمده و از جاهای دیدنی خنداب است.
امامزاده شاهور (ع) نیز از نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) است که در روستای دهچال واقع است و مورد تکریم و احترام خاصی برای اهالی روستاست.
بنای این امامزاده به گفته اهالی روستا نزدیک به 200 سال قدمت تاریخی دارد اما در سالهای اخیر بازسازی شده و تغییراتی در آن ایجاد شده است.
امامزاده آمنه خاتون (ع) از دیگر جاذبه های مذهبی و گردشگری خنداب است که قدمت آن به دوره ایلخانی می رسد. این امامزاده از نوادگان امام سجاد (ع) است.
گچ بری ها و خطوط گچی بی نظیر اطراف گنبد حکایت از قدمت بنا دارد و این امامزاده در دهستان خنداب، روستای دیزآباد واقع شده است.
امامزاده محمد مسعود (ع)، از نوادگان امام موسی کاظم(ع) نیز در این منطقه قرار دارد، تاریخ حک شده بر روی ضریح چوبی و قدیمی آن نشان می دهد که ضریح در سال 1310 بر فراز مزار نصب شده و قدمت آن به دوره صفوی و پهلوی اول بر می گردد و در فاصله 80 کیلومتری شهر اراک در دشت شراء است.
شهرستان خنداب همچنین دارای مشاهیر و نخبگانی است که حجت الاسلام و المسلمین آقا سید رحیم مصطفوی فرزند حاج زین العابدین از نزدیکان «حاج آقا سلطان» از جمله آنان است.
وی تحصیلات خود را تا درجه اجتهاد در نجف اشرف گذراند و پس از آن در محله حصار خنداب ساکن شد و باقی مانده زندگی خود را به علم و مطالعه و تهجد و تهذیب نفس سپری کرد.
از وی کرامات زیادی نقل شده و در حال حاضر نیز اهالی برای زیارت آرامگاه این سید جلیل القدر که آرامگاه او دارای گنبدی در کنار مسجد جامع محله حصار است، توسل می جویند و طلب حاجت می کنند.
حجت الاسلام آقا محمد خندابی نیز از دیگر مشاهیر خنداب است که تحصیلات دینی خود را تا سطح اجتهاد در اصفهان و نجف گذراند و مدتی از شاگردان مبارز آیت الله حائری یزدی موسس حوزه علمیه قم بود.
درجه اجتهاد وی را سه تن از مراجع عظام آن زمان آیت الله حائری یزدی، آیت الله ابوالحسن اصفهانی و آیت الله کوه کمره ای تأیید کرده اند.
حاج محمد خندابی که از منشاء خدمات دینی فراوانی در منطقه خنداب برخوردار است و علاوه بر علم و کمال از هنر خطاطی نیز بهره مند بود و قرآن مجید را نیز با خط زیبای خود کتابت کرده است.
وی با خوانین ظالم منطقه به مبارزه برخاست و در مقابل تعدی و تجاوز آنان را به اهالی میگرفت، به همین جهت از محبوبیت بی نظیری نزد ساکنان آن منطقه برخوردار بود.
حجت الاسلام و المسلمین میرزا ابراهیم خندابی نیز از روحانیون بنام این منطقه است که از مراتب علمی بالایی برخوردار بود و علاوه بر اینکه حافظ کل قرآن بود، از هنر خطاطی و بهره وافری برخوردار بود و نمونه خط وی در امامزاده دیزآباد موجود است.
آخوند صدر نیز یکی از روحانیون برجسته و صاحب کمال خنداب است که علاوه بر تحصیلات علوم دینی در شعر و خطاطی، ید طولانی داشت.
ملامحمد زمانی نیز از خوشنویسان و خطاطان خنداب بود که کل قرآن را به صورت شصت پاره دست نویس خطاطی کرده است.
پلنگاب هم از جاذبه های دیگر این شهرستان است که این منطقه با وسعت 27 هزار و 211 هکتار در پنج کیلومتری شهر خنداب قرار دارد.
این منطقه به عنوان یک جاذبه طبیعی دیدنی از نظر منابع آبی غنی است و دارای بیش از 60 چشمه و قنات، 126 گونه گیاهی از 30 تیره گیاهی، 27 گونه جانوری و 52 گونه پرنده است که حدود 10 درصد پرندگان ایران و 40 درصد پرندگان استان را شامل می شود.
کبوترخانه دهنو دارای بنای مدون و در ضلع غربی روستای «ده نو» واقع است، شالوده اصلی آن از خشت و گل است و اجزای تشکیل دهنده آن زغلگیر، لومبندی ها (لانه کبوتر) و پلکان است و این بنا مربوط به دوره قاجاری پهلوی اول است.
خنداب از شهرستانهای 12 گانه استان مرکزی بوده که در فاصله 90 کیلومتری اراک واقع است و در این منطقه با اقتصاد مبتنی بر کشاورزی و خدمات، حدود 60 هزار نفر جمعیت ساکن است.