ارائه توضیحاتی درباره نگهداری از مجسمه های شهری

ایسنا/ براساس گزارشات منتشر گشته، ارائه توضیحاتی درباره نگهداری از مجسمه های شهری صورت پذیرفت.

«مسئولان فرهنگی در هر دوره ای آنطور که باید و شاید به فرهنگ بهایی نمی دهند. همین امر باعث می شود که کشوری مانند ترکیه، شاعر بزرگ ایرانی ـ مولانا ـ را به نام خود ثبت کند؛ این در حالی است که در غرب خانه ای را که ونگوگ تنها یک هفته در آن سپری کرده است، به موزه تبدیل کرده و مردم با پرداخت هزینه بالا از آنجا دیدن می کنند. ولی در ایران خانه فرهیختگان بزرگ را تخریب و به جایش برج می سازند.»

جملات بالا بخش هایی از صحبت های نادر قشقایی، هنرمند مجسمه ساز است.

اخیرا گزارشی داشتیم درباره مجسمه های میدان حر که به علت شرایط آب و هوایی و پاره ای بی تدبیری ها به دو رنگ مشکی و مسی درآمده اند. پیشتر هم بحث شستشوی نادرست مجسمه میدان فردوسی مطرح شده بود و در همان زمان برخی از هنرمندان عنوان کردند که مشکل پیش آمده برای این اثر هنری فاخر، نخستین مورد نیست و آخرین مورد هم نخواهد بود.

هرچند معاون فرهنگی هنری سازمان زیباسازی تهران درباره مرمت این آثار بیان کرده که پیرو اجرای طرح ساماندهی و بهسازی المان های شهری بویژه مجسمه های فاخر شهری، برنامه ریزی جدی برای کارشناسی وضعیت فعلی مجسمه های شهری و مرمت آثار را در دستور کار قرار داده اند.

به همین جهت تصمیم گرفتیم در ادامه این موضوع، گفت و گویی داشته باشیم با نادر قشقایی، مجسمه ساز تا هم نظر او را درباره شرایط نگهداری از آثار فاخر شهری جویا شویم و هم درباره کار اخیر او که سردیسی است برای «حبیب الله صادقی» صحبت کنیم.

او در ابتدا شرایط نگهداری از آثار و المان های شهری را وابسته به تصمیمات افرادی میداند که در سازمان زیباسازی و شهرداری هستند.

قشقایی پیرامون ارائه توضیحاتی درباره نگهداری از مجسمه های شهری خاطرنشان می کند: در کشوری مانند ایتالیا، مجسمه هایی که از آثار هنرمندان مطرح و شناخته شده هستند، قالب گرفته شده و به موزه های مهم منتقل می شوند تا در آنجا نگهداری شوند و آسیبی نبینند. ولی مراقبت از آثار شهری که در ایران ساخته می شوند به این صورت است که پس از اتمام کار، آنها را رها می کنند و دیگر حریم اطراف اثر یا مراقبت از آن مطرح نیست؛ مثلا رعایت نکردن حریم در مورد مجسمه میدان فردوسی به این صورت است که عوامل دیگر مانند درخت و گل اطراف اثر را احاطه کرده و حتی درخت کاجی در آنجا بچشم میخورد که وقتی می خواهید از غرب به شرق بروید، اصلا مجسمه را نمی بینید و باعث شده که دید کناری مجسمه کور شود.

این هنرمند تصریح می کند: لازم است که از مجسمه های شهری به صورت تخصصی و خارج از بحث سلیقه مراقبت شوند و کسانی که دست اندرکار هستند، تنها به دنبال این نباشند که بخواهند توپ فوتبال را به انار تبدیل کنند و انار را به سبزه....

در بخش دیگری، از قشقایی درباره سردیس «حبیب الله صادقی» سوال می کنیم. پاسخ می دهد: واحد تجسمی حوزه هنری برای بزرگداشت «حبیب الله صادقی» سفارش این کار را به من داد که سعی کردم در همان ماه اول کار را به اتمام برسانم؛ بگونه ای که سردیس برای مراسم چهلم ایشان آماده بود ولی جریان هایی پیش آمد که باعث شد رونمایی کار تا چند روز قبل به وقفه بیفتد.

از قشقایی سوال می کنیم که سابقه آشنایی او با حبیب الله صادقی به چه زمانی بر می گردد؟ توضیح می دهد: من، آقای صادقی، حسین خسروجردی و کاظم چلیپا پیش از انقلاب در هنرستان هنرهای زیبا بودیم و با هم رفاقت داشتیم و حتی تا بعد از انقلاب هم با هم همکار و همفکر بودیم. اوایل انقلاب آقای صادقی با توجه به فعالیت هایش به حوزه هنری پیوست، مدتی در دانشگاه تدریس کرد و در نتیجه بین ما فاصله افتاد.

این هنرمند همچنین درباره روند ساخت سردیس «حبیب الله صادقی» بیان می کند: خانواده، دختر و بخصوص پسر ایشان در روند ساخته شدن کار حضور داشتند؛ همچنین از چهره پسر آقای صادقی برای پیاده کردن کاراکتر خاص چهره پدر استفاده کردم. در چهره های خاصی مانند آقای صادقی، دست پیدا کردن به خصوصیات اخلاقی کار سختی است. لبخند یا نگاه نافذی که در چهره او یک مشخصه بود، از نکاتی است که سعی کردم به آن نزدیک شوم.

«به چه کاراکتری از چهره آقای صادقی نزدیک شدید و توانستید آن را به تصویر بکشید؟» می گوید: در آناتومی صورت برخی از چهره ها قابلیت هایی وجود دارد که سریعا میتوان به آن پرداخت ولی برای فردی مانند حبیب الله صادقی این خصوصیات باید خیلی نزدیکتر میشد؛ چون چهره ایشان خیلی خاص است و نزدیک شدن به آن احتیاج به کار زیاد دارد. ممکن است که در نقاشی بتوان سریعا به این امر دست پیدا کرد ولی مجسمه سازی محدودیت های خودش را دارد؛ به لحاظ اینکه شما با حجم طرف هستید و باید رنگ و خصوصیاتی که مربوط به خود چهره است را به نحوی در یک کاراکتر بگنجانید. من تلاشم را کردم امیدوارم که مورد قبول مخاطبان باشد.

از او می پرسیم که آیا یک ماه برای ساخت یک سردیس زمانی کافی محسوب می شود؟ می گوید: بستگی دارد؛ چون هیچ اثر هنری را نمیتوان واقعا تمام شده دانست. در هر مقطع زمانی هر هنرمندی ممکن است گمان کند کار اثرش به اتمام رسیده است ولی به نظر من هیچ کاری تمام شده نیست.