کوه های آتشفشانی ایران را کمی بیشتر بشناسیم!

کوه ها یکی از جذاب ترین و دوست داشتنی ترین پدیده های طبیعی موجود در نقاط مختلف دنیا می باشند. کوه ها در زمینه های اصلی و فرعی زیادی دخل و تصرف دارند مقلا در ثبات وضعیت هوایی یک منطقه و مانعی برای ورود تندبادها به یک منطقه قلمداد می شود و یا سبب ایجاد یک ورزش ایده آل به نام کوهنوردی شده اند و همه ساله افراد زیادی پیوسته در تلاش برای فتح قله های مختلف ان ها می باشند. این کوه ها به خودی خود نه تنها ترسی ندارند بلکه بسیار هم قبال احترام هستند اما تا زمانی که تشخیص به آتشفشانی بودن و از آن بدتر، آماده شدن برای انجام فوران آن ها داده نشده باشد! یک کوه استوار و محکم همیشه یک کوه استوار و محکم باقی خواهد ماند مگر اینکه صدها میلیون سال بگذرد تا شکل و شمایل آن بطور کلی عوض شود و یا با انجام یک فوران عظیم سبب تغییرات بنیادی در محیط های پیرامون خود گردد؛ از آخرین فوران کوه های آتشفشانی ایران گمان نکنیم که کسی خاطره و یا تاریخی دقیق را در ذهن خود به یاد داشته باشد اما با تمام این اوصاف اگر با این پست آتشفشان های ایران همگردی همراه شودی، با هفت کوه آتشفشانی مطرح کشور عزیزمان ایران، بیش از پیش آشنایی پیدا خواهید کرد و اطلاعات مغتنمی را در خصوص آنان بدست خواهید آورد.

7- کوه آتشفشانی شهسواران

شهسواران نام یک کوه آتشفشانی در 60 کیلومتری بخش شمال غربی شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان و همچنین در حد فاصل 110 کیلومتری شهر زاهدان می باشد. طبق آنچه در خصوص زمان آخرین فوران این کوه آتشفشانی در اسناد معتبر یافت شده است، آخرین فعالیت این کوه مربوط می شود به 12 میلیون سال پیش می باشد. به دلیل وجود زمین لرزه هایی خفیف و گاهی عظیم در حوالی منطقه قرار گرفته شده این کوه، عده ای از کارشناسان بر این باور افتاده اند که ممکن است این کوه با گذشت این همه سال در حال آماده سازی یک فوران بزرگ دیگر در منطقه باشد که البته عده دیگری از کارشناسان نیز این تئوری را رد کرده اند و با اطمینان خاطر تمام معتقد هستند هنوز هم کوه آتشفشانی شهسواران کاملا بی خطر و غیر فعال می باشد!

6- کوه آتشفشانی قلعه حسن علی

کوه قلعه حسن علی در نزدیک راین و درست در کنار روستایی به همین نام قرار گرفته است. برای دیدن این کوه آتشفشانی که به قول بسیاری دارای جوان ترین دهانه آتشفشانی و بزرگترین نیز می باشد، راهی استان کرمان شوید.

5- کوه آتشفشان بزمان

آتشفشان بزمان یکی دیگر از کوه های آتشفشانی ایران است که به احتمال زیاد دارای فعالیت های نیمه خنثایی می باشد چرا که در نواحی قله ای آن می توان به وضوح انواه بخارهای دی اکسیدی را مشاهده نمود. کوه آتشفشانی بزمان در بخش جنوب شرقی ایران و در استان سیستان و بلوچستان کشورمان واقع شده است. بزمان از ارتفاعی همچون 3497 متر برخوردار است و در قسمت شمالی محله ای به نام چاله جازموریان قرار گرفته است. این کوه سبب جدایی دشت لوت از جازموریان گشته است و از جهت غربی خود نیز به رشته کوه های بارز در استان کرمان منتهی می شود.

4- کوه آتشفشانی تفتان

تفتان نیز از دیگر آتشفشان های ایران است که در قسمت جنوب شرقی قرار گرفته است. به قله آتشفشانی تفتان چهل تن نیز گفته می شود که در حوالی شهر خاش واقع شده است. کوه تفتان از کوه های آتشفشانی نیمه فعال در ایران بشمار می رود که همیشه می توان شاهد خروج بخارها و گازهای گوگردی از 3 دهانه آن بود و تخته های گوگردی متعددی را نیز در محیط های کناری آن پیدا نمود. نام تفتان از جمع کلمه تپت آورده شده است. لازم به ذکر است ارتفاع تفتان 4042 متر برآورد شده و از این رو بلندترین کوه استان نیز در کشور بشمار می رود.

3- کوه آتشفشانی سهند

سهند نام کوهی است به بلندی 3707 متری که لقب عروس کوه ها را به آن داده اند. این کوه از آتشفشان های ایران است که در استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است. کوه سهند فارغ از نوع آتشفشانی آن دارای مناظر چشم نواز متعددی است! سراسر دامنه های این کوه پوشیده شده است با گل ها و گیاهان گوناگون، از آلاله های روییده شده گرفته تا شقایق های صحرایی و گونه های عجیبی از لاله های واژگون. البته ناگفته نماند کوه سهند تنها منظرگاه گل ها و گیاهان نیست و می توان در اقلیم طبیعی پیرامون آن با جانوران مختلف، پستانداران گوناگون و همچنین گونه های خاصی از آبزیان نیز رو به رو شد. توجه داشته باشید نقش این کوه در منطقه بسیار بالا بوده و سبب رشد و رونق فعالیت های کندوداری، کشاورزی و دامداری بومیان منطقه گشته است.

2- کوه آتشفشانی سبلان

سبلان نام یکی دیگر از آتشفشان های ایران است در استان اردبیل که با برخورداری از ارتفاعی نظیر 4811 متر، به عنوان سومین کوه بلند ایران شناخته می شود. کوه سبلان کاملا از نظر فعالیت های درونی خنثی و غیر فعال می باشد و به عنوان یکی از کوه های مناطق مرکزی ایران دارای جنبه های مثبت بسیاری می باشد. کوه سبلان دارای امکانات گردشگری جذابی (پیست اسکی آلوارس و چشمه های بگرم فراوان) در کنار یک طبیعت بکر و دست نخورده است و همین امر سبب گشته تا همه ساله استقبال خوبی خصوصا در فصل تابستان از سوی گردشگران که عموما علاقه مند به رشته کوهنوردی نیز می باشند، از این پدیده طبیعی به عمل بیاید. جالب است بدانید این کوه از اهمیت های زیادی برای اهالی منطقه برخوردار است و بسیاری از بومیان منطقه آن را محلی مقدس می پندارند چرا در بعضی از کتاب های دینی آماده است که پیامبر ایران یعنی حضرت زرتشت در این مکان به امر پیامبری مبعوث شده است؛ لازم به ذکر است نام قله این کوه یعنی قله سبلان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و باید این را هم گفت که از بلندای 3600 متری قله سبلان، تقریبا زمینی به وسعت 6200 هکتار متعلق است به سازمان حفاظت محیط زیست ایران!

1- کوه آتشفشانی دماوند

دماوند شاید از جمله نام هایی باشد که از کوچک و بزرگ مردم کشور اگر بپرسید، خواهند گفت نام کوهی است در ایران! این کوه آتشفشانی از تمام کوه های آتشفشانی ایران و حتی آسیا مشهورتر است و از عنوان بام ایران برای آن استفاده می شود. ارتفاع کوه دماوند 5610 متر می باشد و به همین خاطر هم بلندترین کوه کشور خطاب می شود و هم بلندترین کوه منطقه خاورمیانه با مرتفع ترین قله آتشفشانی در قاره کهن. این کوه از نظر موقعیت مکانی در جنوب دریای خزر و قرار گرفته در رشته کوه البرز مرکزی قلمداد می شود. از نظر تقسیمات داخلی، دماوند متعلق است به استان مازندران و از جاذبه های طبیعی این استان بحساب می آید. ناگفته نماند که کوه دماوند همچنین اولین پدیده طبیعی کشور نیز محسوب می شود که در فهرست آثار ملی ایران در تاریخ 30 تیر سال 1387 به ثبت رسیده است. شایان ذکر است کوه دماوند در حال حاضر یکی از مناطق چهارگانه حائز اهمیت حفاظت محیط زیست نیز تلقی می شود! دماوند مظهر شکوه و الهام دهنده بسیاری از روایات و داستان های مهم تاریخی ایران بوده است تا جایی که در شاهنامه فردوسی آمده است که پادشاه ظالم (ضحاک) در آن به بند کشیده می شود.