جمهوری آذربایجان با ثبت فرهنگ پهلوانی مالک این میراث نخواهد شد

ایسنا/ براساس آخرین خبر و گزارش های منتشر گشته، جمهوری آذربایجان با ثبت فرهنگ پهلوانی مالک این میراث نخواهد شد.

مصطفی پورعلی، مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی درباره ثبت واکنش برانگیز پرونده «فرهنگ پهلوانی» به نام جمهوری آذربایجان یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران آیین پهلوانی و زورخانه ای را بطور رسمی در سال 89 (سال 2010 ) در فهرست میراث فرهنگی ناملموس جهانی یونسکو ثبت کرده است.

او افزود: کشتی پهلوانی در ایران هم انواعی دارد، مثلا کشتی چوخه، کشتی مازندرانی و کشتی گیله مردی. به دلیل محدودیت های یونسکو در سهمیه بندی هر کشور برای ثبت های سالانه جهانی، مناسب این است که همه این موارد در یک پرونده با عنوان جامع ثبت شوند که بحمدالله ایران این اقدام مهم را 12 سال پیش انجام داده است.

پورعلی سپس اظهار کرد: این که جمهوری آذربایجان پرونده ای قریب (نزدیک) به عنوان و موضوع پرونده ایران را ثبت کرده است، از منظر کنوانسیون یونسکو در حوزه میراث فرهنگی ناملموس، نه تنها خللی به پرونده ایران وارد نمی کند، بلکه بر ترویج بیشتر این عنصر فرهنگی ناملموس تاکید دارد.

مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی بیان کرد: پرونده آذربایجان، ملی است. طبق ضوابط یونسکو هر کشوری می تواند عناصر فرهنگی ناملموس خود را ثبت کند و این تعارضی با عناصر دیگر کشورها ندارد. کشتی پهلوانی و آیین های زورخانه ای که فدراسیون بین المللی آن هم در تهران مستقر است، در گستره کشورهای کثیری ظهور و بروز دارد. این جای افتخار است که یک داشته فرهنگی ایران در چنین گستره ای زنده است، برای مثال ازبکستان هم می تواند در سال آتی چنین کاری را انجام دهد. به هر حال این کشورها همه دارای کشتی و آیین های پهلوانی هستند.

او تاکید کرد: باید تاکید شود که میراث ناملموس زنده است و متعلق به همه مردمی است که از آن استفاده می کنند. ثبت یک عنصر در فهرست میراث جهانی ناملموس برای هیچ کشوری ایجاد مالکیت نمی کند. پس آذربایجان با ثبت فرهنگ پهلوانی مالک آن عنصر نخواهد شد.

پورعلی همچنین بیان کرد: از منظر یونسکو در حوزه ثبت جهانی میراث ناملموس، "خاستگاه" اهمیتی ندارد. اثبات اینکه یک عنصر در ابتدا در کدام کشور خلق و بعدها به کشور دیگری منتقل شده، از دید یونسکو هیچ حقوق و امتیازی برای کشور مبدأ ندارد، چون میراث ناملموس توسط حاملان و مجریان به هر نقطه دنیا حرکت می کند و همه کشورها می توانند میراث ناملموسی را که در کشورشان زنده است، ثبت کنند.

مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی گفت: کشورها می توانند میراث ناملموسشان را هم به صورت مستقل و هم به صورت مشترک ثبت کنند. هرچند که یونسکو کشورها را به تدوین پرونده مشترک تشویق می کند، ولی الزامی وجود ندارد که برای مثال آذربایجان به پرونده ایران ملحق شود.