حریم و عرصه بندر تاریخی سیراف با چالش مواجه شده است

ایسنا/ براساس آخرین گزارش های بدست آمده، حریم و عرصه بندر تاریخی سیراف با چالش مواجه شده است.

بدنبال اظهارات اخیر رئیس جمهور درباره اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تاکید بر اینکه اختلالی در کسب و کار و معاش مردم ایجاد نکند، نصرالله ابراهیم معاون میراث فرهنگی استان بوشهر درباره آخرین وضعیت حریم آثار در این استان اظهار کرد: در بوشهر 326 اثر و محوطه تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده که 32 اثر از میان آنها مجوز عرصه و حریم دارند.

او بیان کرد: تعیین عرصه و حریم یک نگاه حفاظتی است، برای اینکه بتوانیم اثر یا محوطه تاریخی را براساس ضوابطی که در حریم و عرصه آن مشخص شده، حفظ کنیم، باید شهرداری ها، بنیاد مسکن و دهیاری ها هم در طرح های موضوعی و موضعی یا طرح های تفصیلی راه و شهرسازی این ضوابط را رعایت کنند.

ابراهیمی با انتقاد از اینکه عرصه و حریم بسیاری از آثار در سالهای دور تعریف، مصوب و ابلاغ شده اند، افزود: امروز که بحث های توسعه روستاها و شهرها مطرح است، برخی از این حرایم مانع توسعه شده است. عرصه یک بنا کاملا مشخص و خط قرمز آن است و در این عرصه هیچ کاری نمیتوان انجام داد، اما در بعضی از حرایم باید آینده نگری داشته باشیم. بر همین اساس برای برخی از آثار و محوطه ها حریم درجه یک، دو یا سه تعیین می شود، هدف از آن این است که نه حریم منظری اثر مخدوش شود و نه مانعی برای توسعه شهری بوجود آید. در واقع نگاه این است که اگر عرصه و حریمی تصویب می شود، باید بتواند تمام این جوانب را در نظر بگیرد.

معاون میراث فرهنگی بوشهر درباره بیشترین معضلی که در عرصه و حریم آثار تاریخی این استان وجود دارد، گفت: بیشترین معضل در بحث حرایم آثار استان بوشهر به بندر تاریخی سیراف مربوط می شود که حریم و عرصه آن منطبق بر یکدیگر است. زمانی که عرصه و حریم آن تصویب شد سیراف یک روستا بود و روستا محدوده خاصی را در بر میگرفت، اما امروز این بندر به یک شهر تبدیل شده است و ضوابط خاص خودش را دارد و همین موضوع، چالش جدی را در عرصه سیراف بوجود آورده است، به این معنی که عرصه شهر سیراف زیر بار ساخت و ساز رفته است.

ابراهیمی افزود: بارها برای رفع این معضل درخواست زمین معوق کرده ایم تا آن را در اختیار مالکانی قرار دهیم که در عرصه آثار تاریخی سیراف هستند. باز هم میگویم عرصه خط قرمز اثر تاریخی است. معضل دیگر این است که این منطقه در اختیار پارس جنوبی است و تمام اراضی آنجا به آنها واگذار شده است و این چالش جدی برای ما شد که باید مدام با آنها، راه و شهرسازی و منابع طبیعی مذاکره کنیم.

معاون میراث فرهنگی استان بوشهر مالکان خصوصی را یکی دیگر از چالش های موجود در موضوع حریم آثار و بناهای تاریخی دانست و در این باره اظهار کرد: شاید بیش از 90 درصد حرایم در مالکیت افراد خصوصی باشد و این موضوع معضلات اجتماعی به بار می آورد. در این باره دولت باید تملک و آزادسازی انجام دهد و اعتبارات کلانی برای آزادسازی حرایم در نظر بگیرد. بهترین راه برای تعیین عرصه و حریم این است که برای تصویب آن تعادلی بین سازمان های ذی ربط صورت گیرد.

او اضافه کرد: اگر زمینی با مالکیت خصوصی در حریم اثر تاریخی قرار گرفته باید یا تملک شود یا زمین معوقی به مالک آن داده شود. راه حل سوم هم این است که ضوابط تعیین حریم و عرصه منعطف باشد که راه پیچیده و سختی است. همچنین مجلس باید تصویب کند که اگر بنای تاریخی در حریم و محدوده شهرها وجود دارد، برای حفظ حریم آن اثر، زمین معوض در اختیار دولت و میراث فرهنگی قرار گیرد تا با مالکیان خصوصی تهاتر کنند.

ابراهیمی با این اعتقاد که باید در حرایم برخی آثار تاریخی بازنگری شود، بیان کرد: از نظر فنی بحث بازنگری حرایم باید در دستور کار قرار گیرد و نگاهمان باید به آینده باشد. بسیاری از شهرها هنوز در حال توسعه هستند و بسیاری هم از این نظر تکمیل شده اند. با توجه به این موضوعات باید بازنگری حرایم انجام شود تا مشکلاتی که در حال حاضر پیش رو داریم، حل شود.

ابراهیمی ادامه داد: در برخی نقاط دیگر بوشهر ایرادهای جدی وجود دارد، از جمله اینکه شهرداری ها به ضوابط ابلاغی عرصه و حریم، با توجه به مکاتباتی که با آنها و راه و شهرسازی داریم، توجه نمی کنند. این موضوع حائز اهمیت است و با توجه به این که بناهای تاریخی جز محدوده شهری هستند و ارزش افزوده برای آن شهر محسوب می شوند، اتفاقا خود شهرداری ها باید برای آن برنامه ریزی کنند و نگاه ویژه ای به آن داشته باشند.

معاون میراث فرهنگی استان بوشهر همچین گفت: در حریم بیشتر بناهای تاریخی که در محدوده شهرها قرار دارند، با چالش هایی مواجه هستیم و به نوعی با مردم درگیر هستیم، چرا که اجازه ساخت و ساز یا نوسازی ندارند. «عمارت ملک» از جمله بناهای تاریخی است که در حریم آن زمین هایی با مالکیت خصوصی وجود دارد و برای آزادسازی آن به 300 میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. «قلعه حصار» روستای دیلم، محوطه بردو و «قلعه بردستان» از دیگر آثار تاریخی بوشهر هستند که در حریم و عرصه مشکلاتی دارند و تنها راهی که برای رفع معضل آن وجود دارد، تهاتر زمین های معوض با مالکان خصوصی است.