قلعه باستانی مارکوه رامسر با اختصاص 30 میلیارد ریال جان میگیرد

ایرنا/ براساس آخرین گزارشات منتشر گشته، قلعه باستانی مارکوه رامسر با اختصاص 30 میلیارد ریال جان میگیرد.

آخرین کاوش های باستانی در قلعه مارکوه به دهه 80 باز میگردد، زمانیکه که یک تیم باستان شناسی فضاهایی از این دژ تاریخی را شناسایی و مشخص می کنند، اما بعد از آن به دلیل نبود اعتبار و در ادامه در مواجه با آسیب های انسانی و طبیعی این قلعه برای مدت ها نه تنها رنگ رسیدگی و حفاظت را به خود ندید بلکه در سایه نبود حریم مصوب با ساخت و سازهای در ارتفاع که هویت یکپارچگی قلعه را تحت تاثیر قرار داد تا مرز زوال و تهدید نما و منظر پیش رفت.

قلعه مارکوه که در 6 کیلومتری شرق شهر رامسر و سه کیلومتری ساحل دریا شهر کتالم واقع شده، در سال 79 با شماره 3484 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

باستان شناسان براساس کاوش هایی که سال 82 روی این قلعه انجام دادند، کاربرد آن را یک دژ راهبردی در منطقه ارزیابی کردند، آنان معتقدند که قدمت آن به دوره اسلامی و قرن سوم هجری قمری باز میگردد.

از سوی دیگر بخشی دیگری از اهمیت قلعه مارکوه برای مردم منطقه علاوه بر پیشینه تاریخی و قدمتی که دارد، چشم اندازی است که در ارتفاع 500 متری از سطح دریا و به صورت 360 برای هر بیننده ای فراهم می کند آنها را به تماشای پهنه وسیعی از دریا، کوه و جلگه و جشنواره ای از رنگها در طبیعت دعوت می کند.

اما در عین حال که این ویژگی های طبیعی و تاریخی توأمان باید در کنار هم ظرفیت بی بدیل برای جذب گردشگر داخلی و خارجی که به دنبال کنجکاوی در تاریخ هستند باشد به محلی برای حضور پرتعداد گاه و بی گاه مسافران و بومیان که تنها به دنبال تماشای طبیعت و با بی احتیاطی روی برج و باروهای قلعه پی عکس و خوشگذرانی هستند، تبدیل شده است.

طی این مدت همین رفت و آمدهای کنترل نشده و بدون راهنمای قلعه سبب شده که فضاهایی که در سال 82 شناسایی شدند تخریب شود، وضعیتی که بارها انتقاد دوستداران میراث فرهنگی و کارشناسان این بخش را برانگیخته و سبب توجه مسئولان ملی و استانی برای تعیین و تکلیف وضعیت قلعه شدند.

با این وصف طی یک دو سال اخیر و با روی کار آمدن دولت مردمی مردم این منطقه در حوزه میراث شاهد 2 اتفاق خوشایند برای این قلعه تاریخی بودند.

اول اینکه قلعه مارکوه به دلیل نداشتن حریم مصوب طی سالهای اخیر مورد تعرض بلند مرتبه سازی قرار گرفته بود که با پیگیری ها سرانجام پس از 21 سال وقفه در حریم امن ضوابط میراث فرهنگی قرار گرفت.

در ادامه نیز پس سفر رئیس جمهور به مازندران و حضور عزت الله ضرغامی در شهرستان رامسر اعتباری برای این قلعه هم در نظر گرفته شد یعنی 2 اتفاق برای این میراث ارزشمند که یکی پس از دیگری برای اولین بار رخ داد و سرانجام پس از سالها نابسامانی بی توجهی، دل مردم رامسر بویژه کتالمی ها که رسیدگی به وضعیت رها شده قلعه همیشه در صدر انتقادها و مطالبه هایشان قرار داشت، تا اندازه زیادی راضی و خوشحال شد.

به بیان دیگر وضعیت نابسامان قلعه مارکوه همیشه بحث افکار عمومی رامسر بوده و اهمیت این موضوع برای را میتوان در وعده های نمایندگان مردم در پارلمان شهری هم جست و جو کرد.

یک شهروند کتالمی پیرامون اینکه قلعه باستانی مارکوه رامسر با اختصاص 30 میلیارد ریال جان میگیرد، گفت: این اولین بار است که دولت به این قلعه تاریخی توجه نشان داده و جای خوشحالی است.

میثم مرادی خاطرنشان کرد: باعث تعجب و در عین حال تاسف بوده که چطور وقتی تاریخ و طبیعت در یک چشم انداز عالی فرصتی برای رونق گردشگری و اشتغالزایی هستند تا این اندازه بی توجهی شده و امیدواریم با توجه دولت و تخصیص این اعتبار رویه عوض شود تا شاهد شکوفایی این منطقه باشیم.

قلعه مارکوه آنقدر در نقطه مرتفعی از شهر قرار دارد که از هر کجای شهر کتالم که به سمتش نگاه کنید می توانید فراوانی حضور افرادی که بر برج و باروها ایستاده اند، ببینی و همین رفت و آمد زیاد و پر تعداد به فضای قلعه محل انتقاد کارشناسان میراث فرهنگی است، آنان معتقد هستند که با تزریق اعتبار و تا از سرگیری کاوش های باستانی باید دسترسی عموم به درون قلعه قطع شود.

بابک ناصری، کارشناس تاریخ گفت: کارشناس هایی که اعضای تیم کاوش این قلعه تاریخی بود این میزان رفت و آمد پرتعداد مردم بدون در نظر گرفتن حساسیت های این بافت تاریخی را عامل تخریب و خسارت به این منطقه اعلام می کند.

وی معتقد است میراث فرهنگی باید رفت و آمد به قلعه را تا انجام اقدامات حفاظتی و تبدیل آن به یک سایت تاریخ متوقف کند.

ناصری از برگزاری همایش های ورزشی، فرهنگی از سوی نهاد و شهرداری و شورای شهر در فضای داخلی قلعه انتقاد کرد و افزود: از سوی دیگر یکی از ضعف ها پیرامون این قلعه تاریخی معرفی نکردن این بنای کهن در معابر شهری، به صورت نقاش یا نمادهای در رامسر و کتالم سادات شهر است.

اما در این بین اگرچه تصویب این میزان اعتبار از سفر رئیس جمهور اتفاق خوبی برای آغاز قدم های مثبت پیرامون مرمت و حفاظت از این قلعه است و نکات مهم در ارتباط با قلعه ابتدا برنامه ریزی برای استفاده بهینه از این اعتبار است و مهمتر از آن آگاهی و شناخت مردم نسبت به این اثر تاریخی، اینکه باید کاوش های باستانی از سرگرفته شود اما قرار نیست فضایی ساخته یا اضافه شود بلکه وضع موجود حفظ می شود.

رئیس میراث فرهنگی شهرستان رامسر در توضیح این موضوع ضمن تایید تصویب این میزان اعتبار مصوب از سفر رئیس جمهور به مازندران گفت: این میزان اعتبار برای هزینه در یک اثر تاریخی نیاز به برنامه ریزی دارد، یک بخشی از قلعه مارکوه طرح مرمت دارد، که آن بخش شامل پوشش های حفاظتی است که مانند پوششی در این فضا نصب می شود تا باد و باران آسیب نزند.

نادر سحرخیز از با اشاره به شناخت ناکافی مردم از این قلعه و فضاهای تاریخی بیان کرد: برای نمونه در بحث حریم و یا ایجاد امکانات در این قلعه مسائلی مطرح شد اما نیاز است که بدانیم از نظر کارشناسی این قلعه باید با همین وظعیت موجود حفظ شود و جاذبه گردشگری باشد، ضمن اینکه جای یک نفر به عنوان راهنمای موزه ضروری است تا با توصیف فضا جاذبه ایجاد کند.

به گفته وی، بخش زیادی از اعتبارها برای حفظ اثر است، بنابراین در این فضا نه قرار است قلعه ای ساخته شود بلکه باید عملیات باستان شناسی، حفاری و خاک های اضافه برداشت شود؛ درختان اضافه قطع شود، بطور مثال در سالهای گذشته یک پرخت توت داخل قلعه کاشتند که خودش یک آسیب است، برای جلوگیری از چنین آسیبی باید شناخت نسبت به این اثر تاریخی در مردم ایجاد شود.

سحرخیز اضافه کرد مرمت قوانین خاص خودش را دارد، هیچ کجا گفته نشده که با مرمت یک اثر تاریخی زنده می شود؛ این بناها به عنوان یک پروژه ملی همیشه برای حفظ و مرمت به اعتبار نیاز دارند، تا ما آن را با حفظ وضع موجود به عنوان یک جاذبه به گردشگر معرفی کنیم.

به گفته او این بناها ارزش فرهنگی و میراثی بالایی دارند و در تمامی بخش ها مردم باید به دنبال درک سبقه کهن و تاریخی فضاهای این چنینی باشند.

سحرخیز تاکید کرد: این اعتبار به کاوش و باستان شناسی قلعه کمک می کند تا مانند یک سایت تاریخی نقشه و جزییات آن مشخص شود؛ درواقع برای قلعه مارکوه کاوش از مرمت مهمتر است، چرا که سبب می شود این اثر شناسنامه دار شود، به این خاطر که با کاوش و خاکبرداری فضاها، کف بنا و مصالح و فضاهای جدید شناسایی می شوند که بسیار شگفت انگیز است.

سحرخیز در توضیح انتقادها پیرامون آسیب های انسانی و جلوگیری از حضور افراد در فضای داخلی قلعه گفت: هدف بیشتر افرادی که به این منطقه می روند طبیعتگردی است و میراث فرهنگی هم معتقد است باید این مسیر محدود شود و باید هم تا زمان کاوش و بعد از در این مسیر حرکت کنیم و مسیر ورود از سوی شهرداری یا میراث فرهنگی به فضای داخلی قلعه مسدود شود.