راه اندازی 35 موزه و استرداد 23 شی تاریخی نقطه عطف عملکرد وزارت میراث فرهنگی در یکسال گذشته است

ایرنا/ براساس خبرهای واصله، راه اندازی 35 موزه و استرداد 23 شی تاریخی نقطه عطف عملکرد وزارت میراث فرهنگی در یکسال گذشته است.

یکسال از سپردن سکان اداره کشور به دولت سیزدهم میگذرد، دولتی که به ریاست آیت الله سید ابراهیم رئیسی و با شعار دولت مردمی، ایران قوی کار خود را آغاز کرد و به اذعان بسیاری از کارشناسان و ناظران، در تاریخ دولتهای پس از انقلاب، هیچ دولتی به اندازه دولت سیزدهم و آیت الله رئیسی میراث دار مشکلات، ضعف ها و کاستی های برجای مانده از دولت پیش از خود نبوده است.

وضعیت بد شاخص های کلان اقتصادی، کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم بالا و بسیاری دیگر از چالش ها که ماحصل سیاست گذاری ها و اقدامات نادرست سالهای پیش از 1400 بود شرایطی را رقم زد که به گفته آیت الله رئیسی در اولین حضور وی در جلسه هیات دولت که با وزرای دولت قبل برگزار شد، نخستین چالش پرداخت حقوق مرداد بود!

با این حال گرچه چالش ها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسئولان دولت سیزدهم اعم از رئیس جمهوری، وزیران و سایر ارکان دستگاه اجرایی طی یکسال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالش های گذشته و تلاش برای ریل گذاری صحیح برای حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزه های مختلف عملکردی صورت گرفته که به نظر می رسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.

آغاز فصلی روشن با رویکرد گره گشایی از کار مردم

بررسی عملکرد دولت و وزارت میراث فرهنگی در یک سال گذشته نشان می دهد که رویکرد گره گشایی از کار مردم و باز کردن زنجیرها و قفل و بست های اداری از مسیر فعالیت مردم در دولت سیزدهم و این وزارتخانه، نویدبخش آغاز فصل جدید در توسعه صنعت گردشگری و رونق صنایع دستی و توجه به حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی کشور است.

در این مدت گام های زیربنایی دیگری هم برای تحول در حوزه های تخصصی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برداشته شده که ثمرات آن قطعا در سه سال باقیمانده از دولت سیزدهم بروز و ظهور خواهد داشت.

در این زمینه میتوان به تفویض اختیارات ستادی به مدیران استانی، نهضت احیا و مرمت بافت ها و محوطه های تاریخی، نهضت حفاظت میراث فرهنگی و تغییر رویکرد در روایتگری میراث تاریخی و فرهنگی کشور و برگزاری اولین دوره تجلیل از چهره های ماندگار میراث فرهنگی با هدف تکریم پیشکسوتان و تدوین تاریخ شفاهی میراث فرهنگی و بهره بردن از ظرفیت های سرمایه های انسانی اشاره کرد.

در همین چهارچوب تاکنون دو نشست 8 ساعته با حضور 80 متخصص حوزه میراث فرهنگی و باستان شناس و اطلاع از چالش های وضع موجود و همچنین نخستین دوره چهره های ماندگار میراث فرهنگی برگزار و از 12 پیشکسوت حوزه میراث فرهنگی تقدیر شد.

بازبینی اهمیت و جایگاه موزه و موزه داری از جمله رویکردهای جدید در برنامه های دولت سیزدهم است، در شرایطی که مخزن به عنوان پدیده ای نامبارک در موزه های کشور عنوان می شود و 90 درصد اشیای ثبت شده کشور امکان نمایش ندارند، در یک سال گذشته 35 موزه جدید در کشور راه اندازی شده است.

تعارض منافع مردم بویژه زمین های کشاورزی داخل حریم میراث با قوانین حرایم محوطه های تاریخی یکی دیگر از چالش های قدیمی حوزه میراث فرهنگی است که در یک سال گذشته با پیشنهاد وزارت میراث فرهنگی و دستور رئیس جمهوری و حمایت وزارت جهاد کشاورزی با طرح اعطای زمین های معاوض حل و فصل شد.

تشکیل شوراهای اندیشه ورزی کاخ موزه ها و پایگاه های مهم تاریخی، راه اندازی آزمایشی شبکه تلویزیون اینترنتی میراث و آماده سازی زیرساخت های تولید و انتشار محتوا و تولید چندرسانه ای در حوزه های گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی و تاسیس انجمن خیرین میراث فرهنگی کشور و آیین نامه کارگروه مبارزه با قاچاق اموال تاریخی از دیگر اقدامات وزارت میراث فرهنگی در یک سال گذشته است.

در یک سال گذشته وزارت میراث فرهنگی با تغییر رویکرد از پژوهش های بنیادین به مطالعات و پژوهش های کاربردی 420 طرح پژوهشی، مقاله علمی و کتاب منتشر شده و مجوز کاوش بیش از 1000 محوطه باستانی و مستندسازی صادر شده است. همچنین دیپلماسی بین المللی فرهنگی دستور کار دولت سیزدهم قرارداشت که در این چارچوب 12 پرونده از قبیل زیارت رضوی، فرهنگ افطاری و... برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو آماده سازی شد، همچنین با همکاری وزارت خارجه 23 شی تاریخی از خارج از کشور مسترد شد.

رفع تزاحم ها در حوزه میراث فرهنگی

در یک سال گذشته برای نخستین بار قوانین در این حوزه برای صیانت از میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در کمیسیون مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است، و وزارت میراث فرهنگی پیش نویس احکام توسعه هفتم در هر سه حوزه را تدوین کرده است.

یکی از نقاط عطف عملکرد وزارت میراث فرهنگی، تشکیل کارگروه هایی تخصصی متشکل از کارشناسان و متخصصان و فعالان سازمان های مردم نهاد و تشکل های حامی میراث فرهنگی که به سرعت گزارش میدانی از وضع موجود و میزان خسارت از بافت تاریخی و شهر یزد ارائه کردند.

در این دوره همچنین رفع تزاحم ها در حوزه میراث فرهنگی در دستور کار قرار گرفت، به حقوق عامه و میراث فرهنگی بیشتر تمرکز شد تا سازوکارهای رفع مشکلات مردم روشن و در هیئت دولت تصمیم گیری شود.

تدوین طرح میدان مشق

طرح میدان مشق از سال 82 آغاز شده بود، که با پیگیری های وزارت میراث فرهنگی طرح میدان مشق در جلسه هیئت دولت مطرح شد و اکنون در حال نهایی شدن است. میدان مشق یک محوطه تاریخی مربوط به دوره قاجار است که در تهران در محدوده بین خیابان امام خمینی و سی تیر واقع شد. این اثر در تاریخ 12 مهر 1377 با شماره 2130 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این میدان مدت کوتاهی نیز در دوره پهلوی اول به نام باغ ملی خوانده میشد و بعد از آن ساختمان های دولتی در آن ساخته شد.

اختصاص بیش از 70 درصد بودجه وزارتخانه به حوزه میراث فرهنگی

اختصاص بیش از 70 درصد بودجه وزارتخانه به حوزه میراث فرهنگی نشان از اهمیت و شان حوزه میراث فرهنگی است، اما در دولت سیزدهم تلاش شده است حفاظت و مرمت و بازسازی میراث فرهنگی به عنوان مسئولیت اجتماعی همه جامعه قرار گیرد و سهم مشارکت مردم افزایش یابد.

ثبت آثار میراث فرهنگی در فهرست جهانی یونسکو در دو دهه اخیر با جدیت انجام شده و تاکنون 26 اثر میراث فرهنگی در فهرست آثار ملموس و 17 عنصر فرهنگی در فهرست آثار ناملموس یونسکو ثبت جهانی شده است، اکنون وزارت میراث فرهنگی بگونه ای برنامه ریزی کرده که تا سال 1411 برنامه های ثبت جهانی مشخص شده است که باید علاوه بر وزارتخانه میراث فرهنگی، وزارت امورخارجه، وزارت علوم و کمیسیون ملی یونسکو، دوستداران و حامیان میراث فرهنگی و اقشار مختلف در جوامع محلی در مستندسازی پرونده های این آثار هم افزایی داشته باشند.