سفر به جزایر ادویه | جزیره کوچکی که بریتانیا با منهتن تعویض کرد

باندا ران Banda Run جایی است که تاریخ با حماسه ملاقات می کند؛ جایی که کشتی های سنتی هنوز از کنار آتشفشان های زنده می گذرند و به جزیره فراموش شده ای می رسند که زمانی دنیا را تغییر داده است. ما با کشتی از دریای آرافورا Arafura Sea خارج می شویم، از دریای تیمور Timor Sea عبور می کنیم و به دریای ساوو Savu Sea وارد می شویم. خیلی زود به دریای فلورس Flores Sea می رسیم و سپس به دریای باندا Banda Sea، جایگاه جزیره باندا Banda و جزیره ران یا جزایر ادویه Spice Islands، مجموعه ای از 11 جزیره جنگلی در شرق اندونزی. در روز های اولیه سیاحت های اکتشافی با کشتی، این دریا ها توسط تجار عرب با عنوان هفت دریا Seven Seas شناخته می شد، آب های مسحور کننده سمت دیگر دنیا که در باد های آن ادویه وجود داشت. سفر کردن به این جزایر با کشتی به این معنی بود که تا آنجایی که در توانتان بوده از اروپای خاکستری و تغییر ناپذیر دور شده بودید. براساس جداول قدیمی دریایی، شما به "سرزمین افسانه ای اژدها ها" رسیده بودید. جهت اطلاع شما باید این نکته ذکر شود که در این منطقه، بیشتر از هفت دریا وجود دارند. بیشتر به نظر می رسد نزدیک به 100 دریا موجود باشند. اما این آب ها حس متفاوتی به مسافران می دادند. این احساس تنها نسیم خوشبوی میخک، تلاطم آرام موج ها یا قایق های ماهی گیری که برای دیدنمان به ما نزدیک می شوند نیست. ما به جایی سفر کرده ایم که تاریخ با حماسه ملاقات می کند؛ جایی که کشتی های سنتی هنوز از کنار آتشفشان های زنده می گذرند و به جزیره فراموش شده ای می رسند که زمانی دنیا را تغییر داده است. جزیره کوچکی که امپراطوری بریتانیا آن را با منهتن مبادله کرد. برای آشنایی با تاریخ جزایر ادویه و مخاطرات مردم آن ها در رابطه با استعمارگران متجاوز، این مطلب همگردی را بخوانید.

توجه به جزئیات مشترک

در این سفر ما به جزایر ادویه، قایق های بادبانی رنگارنگی دیدیم که روی آب سر می خوردند و صدای موذن هایی که با خواندن اذان، مردم را برای نماز خواندن در مسجد ساحلی دعوت می کنند. دو مرد ماهیگیر در یک زورق یکپارچه چوبی کوچک نزدیک شدند، صبح بخیر گفتند و به ما موز تعارف کردند. بعد از رد و بدل شدن سوالات (اسم ما چیست!؟ اهل کجا هستیم!؟ به کجاها سفر کرده ایم و قرار است به کجا برویم !؟)، آنها چشم هایشان را به جزئیات کشتی ما دوختند. همسرم اوان سعی کرد به بهترین نحو برایشان توضیح دهد که قایق بادبانی دو بدنه 12 متری مان چگونه ساخته شده است و چه موادی برای ساخت آن به کار رفته است. اما بیشتر جواب های آنها با دقت به شکل بدنه کشتی کاملا مشخص بود. احتمالا این روش مانند روش یک معمار یا بنا در مواجهه با یک ساختمان جدید است؛ دقت به جزئیات برای درک این که انسان ها چگونه یک بنا را با آب و هوا، طبیعت و فرهنگ یک منطقه تطبیق می دهند. ملوانان و ماهی گیران کشتی ها و قایق های خود را در تطابق با یک مکان می سازند و در نتیجه، زمان همه ما مشترک و یکسان است.

قایق ها و کشتی های اندونزی

در اندونزی، جایی که اقیانوس به عنوان یک اتوبان بین بیش از 17000 جزیره عمل می کند، قایق ها سرنخ های بی شماری در مورد دریاها و مردم آن به شما ارائه می کنند. زورق های یکپارچه کاملا واضح هستند، آنها محدود به اندازه و ابعاد درختی که از آن ساخته شده اند هستند و هرگز نمی توانند خیلی از خانه دور شوند. قایق های ماهی گیری باریک و دراز بهترین نوع قایق برای حرکت از ساحل هستند و به خوبی میان موج های دریا حرکت می کنند. اما کشتی های دو دکله بزرگ که در اندونزی با نام فینیسی Phinisi شناخته می شوند هستند که بهترین و کنجکاوی برانگیز ترین داستان را روایت می کنند. ساخت این کشتی نیز مانند بیشتر قایق هایی که تا آن زمان دیده بودیم، به صورت سنتی انجام می گیرد؛ تیر های عرضی تراشیده شده با دست، استفاده از میخ چوبی به جای میخ های فلزی، و شیار هایی که به وسیله پنبه درزگیری شده اند. اما نکته عجیب اینجاست که این کشتی های دو دکله، هر دو جزئیات طراحی (اساسا با عنوان کشتی باربری و کشتی جنگی ساخته شده اند) و دلیل نام گذاری خود را از کشتی های بادبانی هلندی گرفته اند، کشتی هایی که برای اولین بار در بهار سال 1599 به دریای باندا Banda Sea وارد شدند.

رقابت هلند و انگلیس بر سر تصرف جزایر ادویه

هلند، بهمراه پرتغال، انگلیس و اسپانیا همواره در یک مسابقه وحشیانه و سنگدلانه برای پیدا کردن جزایر ادویه Spice Islands و به دست آوردن کنترل تجارت ادویه بوده اند. در تجارت ادویه میخک و جوز هندی جزایر ادویه، سود های سرشاری نهفته بود و همه مشتاق بودند که برای بدست آوردن این سودها، تجار آسیایی و عربی که مکان این جزایر را به صورت یک راز، مخفی نگاه داشته بودند شکست دهند. زمانی که هلندی ها بالاخره این جزایر ادویه را پیدا کردند، با تاسیس کمپانی هلندی هند شرقی voc سعی کردند از سرمایه گذاری خود محافظت کنند. آنها با بی رحمی وحشتناکی که شامل کشتن تعداد زیادی از مردم محلی جزیره باندا نیز بود، کنترل کاشت و برداشت درخت های همیشه سبز جوز هندی در جزیره باندا را در دست گرفتند. ادویه ای که آنها تولید می کردند نه تنها به غذا ها طعم می داد، بلکه برای درمان بیماری ها نیز مورد استفاده قرار می گرفت.

طبیعت جوز هندی و شرایط رشد آن در جزیره باندا

در آن زمان، جوز هندی تنها در جزیره باندا به عمل می آمد. ترکیبی از منزوی بودن آن منطقه و طبیعت بدقلق درخت جوز هندی، قیمت جوز هندی را به طور سرسام آوری بالا نگاه می داشت. جوز هندی تنها در شرایطی خاص رشد خواهد کرد : خاک حاصلخیز و مرطوب در یک آب و هوای استوایی که بارش بسیار زیاد باران وجود داشته باشد که همگی در جزیره باندا موجود بود. این درخت حتی در این شرایط هم تنها بعد از هفت تا نه سال میوه می دهد و پروسه سخت و پر زحمت برداشت محصول نیاز به کارگرانی دارد که میوه ها را دانه دانه بچینند و قبل از به دقت کندن پوست جوز که یک ادویه ظریف و به رنگ زعفران است، لایه رویی هر کدام را جدا کنند، دانه جوز را خشک کنند و پوسته سخت آن را بشکنند.

آغاز امپراطوری بریتانیا

کمپانی VOC با کار کشیدن از جمعیت مردم محلی این منطقه، تجارت این ادویه را در انحصار خود در آورده بود. در سال 1616 انگلیسی ها توانستند کنترل یکی از جزایر باندا به نام جزیره ران را به دست بیاورند؛ جزیره ران در باندا که کمتر از 2 مایل طول دارد و عرض آن کمی بیشتر از نیم مایل است. در این جزیره باندا، انگلیسی ها اولین مستعمره خود را به وجود آوردند، کمپانی انگلیسی هند شرقی را تاسیس کردند و در حین این کار، امپراطوری بریتانیا را به وجود آوردند.

مبادله دو جزیره ران و نیوآمستردام

کمپانی انگلیسی هند شرقی تنها توانست تا 4 سال، از جزیره ران Run در مقابل هلندی ها محافظت کند و مجبور شد جزیره ران را به هلندی ها واگذار کند، اما ادعای خود در مورد این جزیره را هیچ گاه پس نگرفت. در سال 1664، در تلافی عملی که هلندی ها انجام دادند، چهار کشتی بادبانی جنگی به اقیانوس اطلس فرستاده شدند تا یک شرکت هلندی با نام را تصرف کنند. منطقه تحت استعمار حکومت هلند در نقطه جنوبی جزیره منهتن، جمعیتی در حدود 2000 نفر داشت؛ اما به سرعت تسلیم دشمن شدند. در سال 1677، دو کشور به یک توافق رسیدند؛ هر دو آنها قصد نداشتند از ادعای خود روی جزیره ران و باندا دست بردارند، بنابراین با هم به مبادله بپردازند. هلندی ها کنترل جزیره ران Run را به دست گرفتند و انگلیسی ها نیوآمستردام را به دست آوردند؛ مستعمره جدیدی که نام آن را تغییر دادند و آن را نیویورک New York نامیدند.

جزایر ادویه در حال حاضر

این روز ها، مردم جزیره باندا دوباره کنترل 11 جزیره خود و جوز هندی شان را به دست گرفته اند. نشانه های زیادی از هلندی ها یا انگلیسی ها به جز ویرانه های قلعه های VOC در جزیره باندا، سبک معماری خانه ها و شکل کشتی های فینیسی Phinisi جزیره باندا که غواصان را به اطراف جزایر می برند به جا نمانده است. کشتی های باندا که زمانی شکل اصلی حمل و نقل اندونزی بودند که برای حمل کردن ادویه جات و بار مورد استفاده قرار می گرفتند. بعد ها وقتی که کارکنان کشتی ها به دزدان دریایی تبدیل شدند و از مهارت های خود برای غارت کردن کشتی های اروپایی استفاده کردند، رسوایی به وجود آمد. این روز ها، بسیاری از کشتی های سنتی فینیسی Phinisi با کابین های بسیار مرفه و راحت مجهز شده اند و چندین سفر روزانه به اندونزی را به گردشگران ارائه می کنند. آن روز بعد از ظهر وقتی در حال تماشای یک کشتی شناور روی موج ها در نزدیکی کوهپایه یک آتشفشان پوشیده از درخت بودم، یک لحظه با خودم فکر کردم اگر انگلیسی ها جزیره ران Run را با نیویورک مبادله نمی کردند دنیا چه شکلی می شد. اما در همان حال که ستاره ها در آسمان درخشان تر می شدند متوجه شدم که احتمالا اصلا اهمیتی نداشت؛ در آن لحظه، دنیا همانطوری بود که می بایست باشد.