آثار هنرمندان مرد همواره به قیمت بیشتری به نسبت هنرمندان زن فروخته شده اند
ایسنا/ براساس آخرین اخبار بدست آمده، آثار هنرمندان مرد همواره به قیمت بیشتری به نسبت هنرمندان زن فروخته شده اند.
آیا مردان در نقاشی کردن 10 برابر بهتر از زنان هستند؟ اگر مصاحبه سال 2015 «گئورگ بازلیتر» هنرمند آلمانی با گاردین را شنیده باشید ممکن است اینطور فکر کنید. او در گفت و گو با گاردین گفته بود: «زنان خیلی خوب نقاشی نمی کشند. این یک حقیقت است. بازار دروغ نمی گوید.»
بله بازار فروش آثار هنری این طرز فکر را بوجود می آورد که هنرمندان مرد بسیار بهتر از هنرمندان زن هستند. عنوان گران ترین تابلو نقاشی که تاکنون فروخته شده است به «سالواتور موندی» اثر «لئوناردو داوینچی» تعلق دارد که به قیمت 450 میلیون دلار به فروش رسید؛ این درحالی است که رکورد گران ترین تابلو نقاشی یک هنرمند زن به یکی از نقاشی های «جورجیا اوکیف» تعلق دارد که به قیمت 44.4 میلیون دلار فروخته شد.
البته که این قیاس عادلانه نیست. در بیشتر تاریخ بشریت، زنان اجازه نداشتند همچون مردان در هنر فعالیت کنند، در نتیجه استادان زن قدیم کمتری به نسبت مردان وجود دارد. اما حتی در فهرست هنرمندان زنده جهان نیز «جف کونز» با یک اثر هنری 91 میلیون دلاری رکورد را در اختیار دارد، این درحالی است که گرانترین اثر متعلق به یک هنرمند زن زنده فقط 12.5 میلیون دلار است.
«هلن گریل» نویسنده کتاب «زن ها نمی توانند نقاشی بکشند» قیمت 5,000 تابلو نقاشی که در سراسر جهان فروخته شده است را مورد بررسی قرار داد و دریافت به ازای هر یک پوندی که یک هنرمند مرد برای اثرش دریافت می کند 10 پنس عاید هنرمند زن می شود.
او در گفت و گویی با «مری آن سیگهارت» (نویسنده این گزارش) برای ساخت مستند رادیو 4 «بی بی سی» گفت: «این شوکه کننده ترین شکاف ارزش جنسیتی که تاکنون در یک صنعت با آن مواجه شده ام.»
بله، این تفاوت واقعا شوکه کننده است. در برخی از مواقع، زنان 70 درصد از دانشجویان کالج هنر را تشکیل داده اند و براساس شایستگی وارد شدند. اما شکاف پرداختی همچنان پابرجاست.
«گریل» به یک اکتشاف تکان دهنده دیگر نیز دست یافته است. درحالی که ارزش اثر یک هنرمند مرد با امضا کردن آن افزایش پیدا می کند، ارزش اثر هنری یک هنرمند زن در صورت وجود امضای هنرمند کاهش پیدا می کند؛ گویی که اثر هنری بواسطه زن بودن جنسیت هنرمند تنزل می یابد.
بگذارید بار دیگر کیفیت را مورد بررسی قرار دهیم. آیا میتوان گفت که مردان هنرمند بهتری هستند؟ «رنه آدامز» استاد رشته اقتصاد دانشگاه آکسفورد تلاش کرد این فرضیه را محک بزند. او به شرکت کنندگان پنج نقاشی اثر هنرمندان مرد و پنج نقاشی اثر هنرمندان زن نشان داد و از آنها خواست که جنسیت هنرمند هر اثر را تشخیص دهند. حدس آنها 50 درصد مواقع درست از آب درآمد. این گواه خوبی بر آن است که هنر مردان تفاوتی با هنر زنان ندارد و در نتیجه بهتر از هنر زنان نیست.
«آدامز» سپس به گروهی از مردان ثروتمند علاقمند به گالری ها (مجموعه داران هنری) نقاشی که توسط هوش مصنوعی خلق شده است را نشان داد و هر بار تصادفی این نقاشی را به عنوان اثر یک هنرمند مرد یا زن معرفی کرد. اگر این نقاشی به عنوان اثر یک هنرمند مرد معرفی میشد، مجموعه داران علاقه بیشتری نشان می دادند.
فقط کافی است نگاهی به «داستان هنر» نوشته «ارنست گامبریچ» نگاهی بیندازید. این کتاب همچنان پرفروش ترین کتاب هنری جهان است و دانشجویان هنر نقاط مختلف جهان آن را مطالعه می کنند. در این کتاب 688 صفحه ای فقط به یک هنرمند زن اشاره شده است. پس «آرتمیزیا جنتیلسکی» چه می شود؟ یا «فریدا کالو»؟ یا «اوکیف»؟ و فقط باید مجموعه های موزه ها را تماشا کنید تا متوجه شوید چقدر هنوز مردسالارانه هستند. وقتی اثر یک هنرمندی توسط یک موزه خریداری شود، ارزش آثار او رشد می کند. همین اتفاق زمانی که اثر هنرمندی بطور موقت به نمایش گذاشته می شود نیز تکرار می شود.
اما خبر خوب اینجاست که جهان کم کم رو به تغییرات قدم برداشته است. موزه ها سعی می کنند توازن را در مجموعه هایشان برقرار کنند. حتی مسئولان برخی از این موزه ها آثار هنرمندان مرد را به فروش می رسانند تا با پول آن آثار هنری بیشتری که توسط هنرمندان زن خلق شده اند را خریداری کنند. حراجی ها به آثار هنری زنان روی آورده اند و حضور هنرمندان زن در بینال ونیز امسال نیز بسیار پررنگ بود.
توجه مجموعه داران نیز به آثار هنری زنان جلب شده است. با اینکه قیمت پایه آثار هنری زنان بسیار کم است اما سرعت رشد قیمت آنها از مردان بیشتر است.
زنان نمی توانند نقاشی بکشند؟ این حرف معنایی ندارد، حتی اگر بازار هنر اینطور نشان بدهد.