دو نرخی شدن خدمات گردشگری می توانست آفت گردشگری ورودی شود

ایسنا/ براساس آخرین اخبار واصله، دو نرخی شدن خدمات گردشگری می توانست آفت گردشگری ورودی شود.

فرید جواهرزاده، رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران درخصوص دوره یک ساله وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اقدامات آن اظهار کرد: با توجه به اینکه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از 3 رکن متفاوت تشکیل شده اند لذا نمیتوان در مورد این وزارتخانه به صورت یکجا نظر داد و بایستی در هر حوزه خبرگان و متخصصان مربوطه نظرات خود را بازگو کنند.

وی ادامه داد: عملکرد وزارتخانه باید به صورت مجزا در سه بخش میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بررسی شود. ممکن است وزارتخانه در یک بخش هایی قوی و در بخش هایی ضعیف عمل کند. در حال حاضر اما پس از گذشت سالهای پر فراز و فرود و سیاسی تلقی شدن حوزه گردشگری در ادوار پیشین، امروزه شاهد حضور افراد متخصص، آگاه و کاردان در اغلب بخش های گردشگری معاونت گردشگری وزارتخانه هستیم و به نظر من انتصاباتی که صورت گرفته در طول یک سال گذشته در این بخش نمره قابل قبولی میگیرند که شاید بتوان این رویکرد را برگ درخشان کارنامه وزیر حاضر دانست.

نباید از بخش گردشگری انتظارات دست نیافتنی داشت

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران پیرامون اینکه دو نرخی شدن خدمات گردشگری می توانست آفت گردشگری ورودی شود، عنوان کرد: فعالیت این افراد مبتنی بر ساختارهای تعریف شده، واقعیت های بیرونی و توانمندی بدنه اجرایی که در اختیار دارند، باید مورد ارزیابی قرار گیرد. انتظارات بسیار زیاد و دست نیافتنی را نمی توان از بخش گردشگری داشت، زیرا معاونت گردشگری، بخشی از این وزارتخانه است و منابع اقتصادی و مالی محدودی در اختیار دارد. همچنین چالش های این حوزه بسیار گسترده است که شاید نتوان تنها در یک وزارتخانه آنها را برطرف کرد.

جواهرزاده اضافه کرد: به عنوان مثال در بخش گردشگری حتی فرا گردشگری، با پدیده ایران هراسی مواجه هستیم. بنابراین فعالیت در حوزه بازاریابی و تبلیغات برای معرفی ایران اهمیت زیادی پیدا می کند و شاید بتوان گفت در حال حاضر پدیده ایران هراسی به عنوان بزرگترین مانع و چالش حوزه بازاریابی و تبلیغات گردشگری کشور است و متاسفانه دشمنان ایران در خارج از کشور هر لحظه به آن دامن می زنند و صد البته ابزارهای رسانه ای و قدرت های اطلاع رسانی و تبلیغاتی بسیار بزرگی نیز در اختیار دارند.

مواجهه با ایران هراسی نیازمند همکاری و ساختاری چند وجهی است

وی ادامه داد: بنابراین صرفا مواجهه وزارتخانه با موضوع ایران هراسی امکان پذیر نبوده و نیازمند مودت، همکاری و ساختاری چند وجهی است که یک وجه آن را وزارت میراث فرهنگی و معاونت گردشگری در اختیار دارد. از این رو سایر بخش ها در ارکان نظام نیز بایستی به این حوزه ورود پیدا کنند.

این کارشناس حوزه گردشگری تصریح کرد: بنابراین در راستای بررسی وضعیت گردشگری، واقعیت ها را باید در کنار یکدیگر قرار دهیم. در این خصوص وزارت امور خارجه، نقش بسیار پررنگی ایفا می کند. به نظر من اتفاقاتی که بویژه در بخش های نرم افزاری گردشگری داخلی رخ داده بسیار حائز اهمیت است. از جمله آنها میتوان به تشکیل میزهای گردشگری در وزارتخانه مانند میز زمین گردشگری در حوزه ژئوتوریسم، گردشگری خوراک، گردشگری سلامت، و برنامه ریزی اصولی برگزاری نمایشگاه های بین المللی به صورت جدی و برنامه ریزی شده اشاره کرد که در این حوزه تاکنون مغفول بوده و در حال حاضر پس از سالها مورد توجه قرار گرفته است.

جواهرزاده خاطرنشان کرد: البته بسیاری از بخش های گردشگری مانند طبیعت گردی همچنان مغفول مانده و لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این راستا نیز من به عنوان متولی علمی حوزه طبیعت گردی در کشور از معاونت گردشگری وزارتخانه درخواست می کنم که نسبت به راه اندازی مجدد کمیته ملی طبیعت گردی و پیگیری مصوبات مربوطه و سرعت بخشی به روند تصویب آیین نامه ملی طبیعت گردی اهتمام بیشتری داشته باشند؛ چرا که طبیعت گردی و اکوتوریسم بخش چالش برانگیزی است و متاسفانه برخی افراد و دستگاه ها ادعای مدیریت و تصدی گری آن را دارند.

وی بیان کرد: آموزش حوزه دیگری است که به نظر میرسد آنگونه که باید مورد توجه قرار نگرفته و از چابکی لازم برخوردار نیست. نزدیک تر شدن حوزه های تأثیرگذار بر مباحث آموزشی کشور مانند دانشگاه ها و انجمن های علمی به مجموعه معاونت گردشگری یا استفاده از ظرفیت های آموزش فنی و حرفه ای در تعالی بخش های آموزش گردشگری بسیار مؤثر واقع خواهد شد.

رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران افزود: در حوزه گردشگری خارجی نیز اقداماتی صورت گرفته است که از جمله آنها میتوان به لغو روادید با برخی کشورهای بازار هدف و افزایش پروازهای مستقیم خارجی اشاره کرد. شرایط پساکرونایی ایجاب می کند که به صورت جدی تر به موضوعات گردشگری و فعالسازی بخش های گردشگری کشور برای مواجهه با شرایط پس از پاندمی پرداخته و اقدامات اساسی تر انجام شود.

جواهرزاده گفت: موضوع دو نرخی شدن خدمات گردشگری برای اتباع ایرانی و خارجی را میتوان آزمون خوبی برای کارآمدی وزارتخانه دانست که توانست به خوبی ان را مدیریت کند، زیرا این رویکرد ممکن است تبعات بسیار زیادی در سالهای آینده در حوزه گردشگری داشته باشد و به نظر من می توانست آفت گردشگری ورودی در آینده باشد که با ورود وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از دو نرخی شدن خدمات گردشگری جلوگیری شد.

وی اظهار کرد: تصویرسازی از جذابیت های مقصد گردشگری از اهمیت ویژه ای برخوردار است که متاسفانه در این بخش نابسامانی وجود دارد و بخشی از آن در ارتباط با این وزارتخانه است. البته این حوزه نیازمند هماهنگی فرابخشی است و لذا انتظار می رود حوزه گردشگری قوی تر به این حوزه ورود پیدا کند.

وزارت میراث فرهنگی در زنجیره تامین گردشگری نقش کوچکی را ایفا می کند

این استاد دانشگاه اضافه کرد: به نظر من وزارت گردشگری در زنجیره تأمین گردشگری نقش کوچکی را ایفا می کند و متاسفانه وزارت گردشگری، بی دفاع ترین و کم توان ترین عضو زنجیره تامین گردشگری در کشور است و از این رو به نوعی نیازمند فعالیت های فراسازمانی و قدرت چانه زنی بالاتری است.

وی بیان کرد: وجود وزیری مانند عزت الله ضرغامی در رأس وزارتخانه برای گردشگری ما بسیار ارزشمند است. امیدوارم که شاهد بهبود شرایط باشیم و همانطور که از روز اول قول دادند زیر میز بزنند. اما بطور کلی به نظر من عوامل عدم موفقیت صنعت گردشگری کشور را بایستی در خارج از ساختار وزارت گردشگری جستجو کرد؛ در عین حال حضور کارشناسان اهل فن و خبره بسیار تاثیرگذار خواهد بود که بتوانند این بخش ها را با تعامل شایسته و بایسته ای بهم نزدیک کنند، البته در حال حاضر تعامل خوبی میان بخش خصوصی گردشگری و بدنه دولتی ایجاد شده در حالی که این موضوع در سالهای گذشته کمتر مورد توجه قرار داشته و در یک سال گذشته این تعامل به شکل مناسبی فراهم شده است.

این کارشناس گردشگری عنوان کرد: از ابتدا به عملیاتی بودن برنامه های ارائه شده توسط عزت الله ضرغامی تردید داشتم، زیرا میان حرف تا عمل در کشور ما فاصله وجود دارد و فرآیند گردشگری تنها وابسته به این وزارتخانه نیست. به نظر می رسد پس از گذشت یک سال آقای ضرغامی و تیم مشاوران وی نسبت به بازبینی طرح ها اقدام کرده اند و به نوعی به واقعیت ها نزدیک تر شده اند و سهم سفر و گردشگری را در سبد خانوار ایرانی سنجیده اند.

جواهرزاده خاطرنشان کرد: خانواده محور بودن فعالیت های گردشگری امر بسیار ستودنی است اما شرایط اقتصادی کشور را نیز باید در نظر گرفت. تسهیلاتی که برای حضور خانواده ها در نظر گرفته شده است را باید کنار یکدیگر قرار دهیم. متأسفانه با گرانی و تورم افسار گسیخته ای مواجه هستیم و عملا نمیتوان انتظارات خود از گردشگری را محقق ساخت، به این ترتیب لازم است برنامه ها واقع بینانه تر و سازگارتر برنامه ریزی شود.

وی تصریح کرد: براساس مصاحبه هایی که در گذشته داشته ام، بارها در خصوص فقدان برنامه جامع علمی در حوزه گردشگری صحبت کرده و همواره عنوان کرده ام که لازم است برنامه ای جامع و هدفمند وجود داشته باشد تا در راستای توسعه علمی گردشگری استان و کشور مورد استفاده قرار گیرد. از این رو تقاضای ما در سالهای متوالی برنامه ریزی علمی برای صنعت گردشگری بوده است. باوجود اینکه طرح ها و اقداماتی به صورت پراکنده از سوی برخی نهادهای علمی نظیر پژوهشکده گردشگری صورت گرفته است، اما در حال حاضر نیز برنامه عملیاتی مصوب شده ای در اختیار نداریم و فقدان آن مشاهده می شود و به تعبیری طرح های علمی هیچگاه عملیاتی نشده است.

سهم 2 درصدی ایران در گردشگری بین المللی

این استاد و کارشناس گردشگری اضافه کرد: در یک یا دو دهه اخیر سهم ایران در گردشگری بین المللی حدود 2 درصد بوده است. این در حالی است که باید روند رو به رشدی وجود داشته باشد. ایجاد روند مناسب نیازمند برنامه های هدفمند علمی به صورت کلان است تا کارایی آنها با مکانیزم های دستگاه های اجرایی سنجیده شود.