مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان؛ بنایی دیدنی در استان اصفهان
مدرسه و مسجد آقا بزرگ در دوره قاجار احداث گشته و یکی از آثار بی مثال آن دوره بشمار می آید. این بنا در خیابان فاضل نراقی کاشان جای داشته و شما می توانید آن را در مجاورت بقعه خواجه تاج الدین مشاهده نمایید. حاج محمد تقی خانبان این مجموعه را تاسیس نمود و هدف از ساخت آن، تشکیل مجالس درس و بحث و نماز جماعت بود. با ما در این مقاله جالب همراه باشید تا بدانید مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان کجاست و از ویژگی های پلان مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان آگاه شوید.
با تاریخچه بنا بیشتر آشنا شویم
شروع ساخت بنا در دوره محمد شاه و پایان ساختش هم در دوره ناصرالدین شاه بوده است. کتیبه هایی در صفیه شبستان، ازاره محراب، زیر گنبد شبستان و سردر ورودی مسجد دیده شده که همگی تایید کننده این تاریخ هستند. این احتمال وجود دارد که این بنا بر روی آثاری که از زلزله سال 1192 هجری قمری باقی مانده، ساخته شده باشد. در این مجموعه تغییرات بسیار زیادی در طول زمان انجام شده است. بعنوان مثال، چهار اتاق بالاخانه سر در ورودی و در و پنجره های دو اتاق اطراف ایوان اصلی گنبد خانه همگی تغییر کرده اند.
براساس مقاله مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان کجاست باید بدانید که در ابتدا و در فاصله میان شبستان غربی و گنبد خانه، سه همبسته مشبک چوبی با ارسی های بالارو دیده شده که توسط موریانه نابود گشت. در و پنجره های مشبک و بالارو حجره ها نیز توسط مورچه ها از بین رفته بودند که مدتی بعد دوباره بازسازی شدند.
بازدید از مدرسه و مسجد آقا بزرگ
برای بازدید از این جاذبه قرار نیست پولی پرداخت کنید، چرا که بازدید از آن رایگان است. شما می توانید بین 1 الی 2 ساعت از زمان خود را به بازدید از این بنا اختصاص دهید. برای دسترسی به مسجد و مدرسه آقا بزرگ ابتدا باید به استان اصفهان و سپس شهر کاشان بروید و پس از آن، باید خود را به خیابان فاضل نراقی برسانید. آنگاه باید به کوچه ای بروید که نامش کوچه مسجد آقا بزرگ است و بنا را ببینید. ساعت بازدید از پلان مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان 9 صبح تا 20 بوده و در این مجموعه نماز جماعت نیز برگزار میگردد.
معماری مسجد و مدرسه آقا بزرگ به چه صورت است؟
این مسجد دارای سه شبستان بوده و توسط معماری به نام استاد شعبان ساخته شده است. اکثر بناهای کاشان به شیوه معماری حیاط تحتانی یا همان گودال باغچه احداث گشته اند. در این مجموعه بزرگ، مدرسه و مسجد با یکدیگر تلفیق شده که نمونه ای از ایجاد هماهنگی و اتصال دو بنا بشمار می آید. گنبد خانه این مسجد روی هشت پایه بسیار بزرگ قرار گرفته و در این مجموعه تزئینات بسیار زیبایی همچون کاشی کاری، گچ بری و...بچشم میخورند. در ورودی اصلی مسجد نیز می توانید یک جفت در نفیس کنده کاری شده را دیده که با گل میخ کش و گره چینی زینت داده شده است.
قسمت جنوب، جنوب غربی و جنوب شرقی مسجد آزاد هست. بنا و محراب این مسجد نیز در دیوار رواقی ساخته شده که در دور تا دور گنبد خانه قرار گرفته است. در مورد ساخت شبستان غربی گنبد خانه هم باید بگوییم که این بخش در زمان حاج ملا تقی محمد علی نراقی با چهل ستون ساخته شد. نگارش بسمله های طغری که در این مجموعه وجود دارند، توسط سید صادق کاشانی صورت گرفته است. کتیبه های خطاطی موجود در مسجد را نیز اساتید برجسته ای همچون محمد حسین و محمد ابراهیم نوشته اند. نقاش این جاذبه نیز استاد محمد باقر قمصری بود.
علت اینکه مسجد مدرسه آقا بزرگ را با این نام می شناسند چیست؟
یکی از مجتهدان کاشان شخصی به نام ملا محمد مهدی نراقی بود. آخرین فرزند این مجتهد پس از مرگ او چشم به جهان گشود و به رسم قدیم، نام پدر را بر روی او گذاشتند. این فرزند بعدها مانند پدر خود مجتهدی معروف شد. مردم هم بخاطر شباهت اسم این پدر و پسر تصمیم گرفتند که پسر را با نام آقا کوچک و پدر را با نام آقا بزرگ صدا بزنند. محمد شاه قاجار در سفری که به اصفهان داشت، با علمای این شهر و آقا کوچک ملاقات کرد. در این ملاقات، محمد شاه به دانش زیاد آقا کوچک پی برد و دستور داد که او را به واسطه دانشی که دارد، مانند پدرش با نام آقا بزرگ صدا بزنند. محمد تقی خانبان که حاکم کاشان بود، به فرمان محمد شاه مسجد و مدرسه ای را به نام آقا بزرگ بنا نهاد. از آن دوره تا به امروز، این مجموعه را همگان با عنوان مسجد و مدرسه آقا بزرگ می شناسند.
در اطراف مسجد مدرسه آقا بزرگ چه جاذبه هایی وجود دارند؟
- خانه طباطبایی ها تا این بنا با پای پیاده چیزی حدود 11 دقیقه فاصله دارد.
- حمام سلطان احمد و خانه بروجردی ها نیز با پای پیاده چیزی حدود 10 دقیقه با بنا فاصله دارند.
- بازار سنتی کاشان تا مجموعه فاصله چندانی ندارد و شما می توانید با چیزی حدود 5 دقیقه پیاده روی به این بازار برسید.
ورود به همگردی