آشنایی با بخشی از فرهنگ غذایی کشور ژاپن

مردم کشور ژاپن در کنار تلاش روزمرگی خود برای ماندن در مسیر پیشرفت کشورشان، همیشه از دیرباز تا به امروز به تنوع غذایی خود و استفاده از متریال های تازه در جهت طبخ و پخت غذاهای گوناگون گیاهی و غیر گیاهی اهمیت داده و می دهند. ژاپنی ها با اینکه به خودی خود از سطح غذاهای بسیار بسیار سالمی در سبد غذایی خود بهره می برند؛ اما با این حال رژیم های متعددی با عادات غذایی مردم ژاپن را همیشه در فرهنگ غذایی خود جای داده اند و سعی کرده اند تا با متعادل ساختن مواد اولیه در غذاهای خود، زندگی سالم با اندامی منتاسب و بدنی تندرست را سپری نمایند. اغلب غذای ژاپنی ها بوجود آمده در فرهنگ غذایی کشور ژاپن، تند و تند و تند است! ژاپنی های اعتقاد عجیبی دارند که اگر افراد بتوانند ذائقه خود را به خوردن غذاهای تند عادت دهند می توانند به سادگی تناسب میان چربی و کالری سوزاندن را ایجاد کنند و با خوردن هر چه بیشتر غذاها نیز حتی 1 گرم هم بر وزنشان اضافه نشود؛ البته ناگفته نماند درصد بالایی از این نوع از رژیم های غذایی مردم ژاپن اصلا پایه و اساس علمی نداشته و حتی در حال حاضر نیز برای خیلی از رژیم های غذایی آنان نمی توان دلیل مشخص و مثبتی را ارزیابی نمود. با اینکه فرهنگ غذایی مردم ژاپن پر است از خوردنی های لذیذ و دوست داشتنی دریایی غیر دریایی اما درصد قابل توجهی از مردم این کشور حتی در ایام خوشگذرانی خود و خانواده خود نیز از خوردن افراطی غذا خودداری می کنند و معتقد هستند عقل هوشیار با شکمی سیر شده ناسازگار است! پس در ادامه با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید برای اطلاعات بیشتر از آداب غذا خوردن مردم ژاپن...

عادات غذایی مردم ژاپن

برای رفتن به کشور ژاپن دلایل زیادی وجود دارد. از جاذبه های گردشگری آن گرفته تا صنایع مدرن و پیشرفته آن؛ ولی در بین تمامی این ادله ها تنها آداب غذا خوردن مردم ژاپن است که می تواند برای هر توریست و گردشگری جالب و تحسین برانگیز باشد! در اغلب شهرهای کشور ژاپن و روستاهای دور و نزدیک آن مردم در عادات غذایی مردم ژاپن و نحوه بهتر پخت غذاها با یکدیگر صحبت می کنند. آن ها برای هر وعده غذای خود چه تجملاتی باشد و چه یک میان وعده ساده احترام زیادی قائل هستند و سعی می کنند در معاشرت های روزانه خود نیز در خصوص همین ارزش های غذایی به گفت و گو بپردازند. جالب است بدانید طبق یک نظرسنجی فانتزی از تعداد بیشماری توریست و گردشگر ژاپنی معلوم شده است که اغلب آنان برای آشنایی با سایر فرهنگ های غذایی دنیا و خوردن مزه های مختلف غذایی در گوشه و کنار جهان دست به سفر می زنند و تحقق بخشیدن به آرزو آشنایی با تنوع غذایی دیگر ملت ها برایشان یک افتخار به حساب می آید. شهرها و روستاهای متعددی در سطح کشور ژاپن وجود دارند که به تولید و یا پرورش خاصی از یک ماده غذایی در کل دنیا مشهور هستند؛ این مواد غذایی می تواند یا نوع خاصی از چاشنی های غذایی باشد، یا یک نودل ویژه، یا یک شیرینی محلی خوشمزه، یک یک غذای دریایی منحصر به فرد، یا یک نوع بی همتا از فرآورده های لبنیاتی!

اصول خاص در تهیه غذای ژاپنی ها

بی تعارف باید بگوییم اگر از تهیه ی غذای ژاپنی ها و آشپزی سر در نمی آورید، اصلا از آشپزهای محلی و بین المللی ژاپنی در خصوص نوع طبخ غذا و مواد اولیه به کار رفته در آن سوالی نپرسید چرا که آنان بسته به حرفه خود به راحتی متوجه این می شوند که سوال درخواستی شما یک عبارت معمولی بوده و یا یک کنجکاوی غذایی! میل همیشگی اغلب تهیه و تولیدکنندگان غذایی در کشور ژاپن بر محور بهتر و بهتر شدن بوده و همین امر سبب گشته تا نحوه پخت و استقبال آن ها و یا حتی مراسم های خاصی که برای خوردن برخی از غذاهایشان رعایت می کنند به یک جلوه جذاب توریستی برای این سرزمین تبدیل شود. عادات غذایی مردم ژاپن به حدی جدی می باشد که بسیاری از برنامه های تلویزیونی این کشور در خصوص ارائه دستور پخت غذاهای بومی و غیر بومی تنظیم می شود و به ندرت می توان شبکه ای در تلویزیون این کشور را جُست که در تایم مشخصی از روز و شب برای حفظ میزان بازدید و تعداد مخاطبان خود از تدوین و نمایش برنامه های آشپزی استفاده نکند.

غذای ژاپنی ها

اولین اصل در فرهنگ و آداب غذا خوردن مردم ژاپن، تهیه و آماده سازی وسایل مورد نیاز در حین آشپزی و مواد اولیه غذایی برای طبخ یک غذای فوق العاده است. کارشناسان غذای ژاپنی ها بطور جدی به این موضوع که اگر یک خانم خانه و یا یک آشپز در انتخاب مواد اولیه و وسایلی که قرار است با آن به ایجاد یک غذای لذیذ بپردازد کمی دقت کند، باعث سلامتی کل اعضای خانواده و در مقیاسی بزرگتر کل جامعه خود می شود، بسیار تاکید می کنند و توصیه دارند تا همیشه سینی مفصلی از تمام اقلامی که در زمان آشپزی و طبخ یک غذا با آن ها سر و کار خواهید داشت را از پیش آماده نمایید.
البته فراموش نکنید اگر یک دنبال کننده جدی برای آشنایی و درک عادات غذایی مردم ژاپن در سطح بین المللی هستید، باید بدانید اصول سالم غذایی این کشور به قدری زیاد و باور نکردنی است که خودتان به عنوان یک فرد مطلع قطعا حیرت زده خواهید شد! ولی می توان تا بحث این موضوع در این سمت از مطلب باز شده است، این را نیز افزود که از دیگر استانداردهای غذایی مردم کشور ژاپن، انتخاب ظروف غذایی مناسب است. ظروفی که هم از نظر اندازه با حجم غذای پخته شده تناسب داشته باشد و هم از نظر هارمونی رنگی سبب جذب خورنده گردد و هم از نظر طراحی، نوین باشد و میل به خوردن غذا در مخاطب را بالا ببرد! ناگفته نماند منظور از تمامی موارد گفته شده تنها برای ظروف غذایی نیست و باید تمام این استانداردها را حتی برای قاشق و چنگال ها، لیوان ها و دیگر ظرف هایی که قرار است در هنگام غذا خوردن از آنان استفاده شود نیز رعایت شود. همچنین ذکر این نکته نیز لازم است که تهیه این طروف حتما باید با دستور مستقیم سرآشپز باشد حال فرقی نمی کند که وی در حرفه خود مبتدی باشد و یا حرفه ای!

آداب غذا خوردن مردم ژاپن در فصل های مختلف

شاید به جرات بتوان گفت چیزی که سبب برجسته شدن طیف وسیعی از غذای ژاپنی ها در دنیا شده است، تازگی آن ها می باشد که بنا به قانون پخت غذاهای فصلی این کشور از این اندازه تازگی و خوشمزگی برخوردار شده است. طبق عادات غذایی مردم ژاپن که از گذشته تاکنون یکی از شاخه های اصلی آداب غذا خوردن مردم ژاپن بوده است؛ در هر فصلی از سال می بایست غذاهای مربوط به آن فصل با مواد اولیه هایی که در همان فصل به ارمغان می آورد، طبخ و به مشتری ارائه شود. با این کار به طور خودکار درصد زیادی از غذاهای هر فصل به دلیل نبود مواد اولیه های تاریخ گذشته و باقی مانده در انبارهای غذایی، آشپزها و سرآشپزهای رستوران های مختلف محلی و بین المللی چاره ای جز اقدام به تهیه و عرضه غذاهای تازه ندارند و در صورت تخلف از پخت غذاهای فصلی نیز به شدت با ریزش مشتری در سالن های غذاخوری خود مواجه می شوند.
ژاپن کشوری است همچون ایران که دارای چهار فصل مختلف است و در هر فصل نیز تعداد خاصی متریال غذایی در خاک این کشور رشد و نمو پیدا می کنند و از آنجایی که وارد کردن مواد غذایی در چارت برنامه دولتی این کشور جایگاه برجسته ای ندارد، اغلب رستوران داران این کشور ترجیح به همسو شدن با فرهنگ غذایی دیرینه خود را دارند و خیلی تمایلی به پخت غذای ژاپنی ها در فصول دیگر نداشته و ندارند! به عنوان یک گردشگر تازه سفر کرده به ژاپن به راحتی می توان تغییر در منوهای رستوران های چند ستاره و بی ستاره و حتی هتل ها و مراکز اقامت ژاپنی را متوجه شد که متناسب با روی کار آمدن فصلی جدید، منوهای آنان نیز تغییر کرده است. نکته جالبی که سبب می شود به خوبی با احترام گذاری به آداب غذا خوردن مردم ژاپن آشنایی پیدا کنید، ایجاد تغییر و تحول در شکل ظاهری ظروف غذایی این کشور در فصل های گوناگون می باشد؛ اندازه، رنگ و طرح ظروف غذایی کشور ژاپن در هر سال و با تغییر هر فصل دچار جا به جایی می شود و همین امر سبب بیرون زدن از یکنواختی رستوران ها و مراکز غذاخوری اغلب شهرها و روستاهای این کشور شده است.
با تغییر فصل و ارادت ویژه ملت ژاپن نسبت به فرهنگ غذایی خود، تمام اغذیه فروشی ها و فروشگاه های سراسر این سرزمین نیز مواد غذایی خود را که تعلق دارند به فصلی همچون بهار را با فرارسیدن فصل تابستان از ویترین ها و قفسه های غذایی خود جمع کرده و به جای آنان، از متریال های غذایی مربوط به فصل شروع شده برای بخش فروشی خود استفاده می کنند. پیشنهاد می دهیم برای آشنایی کامل با فرهنگ غذایی و عادات غذایی مردم ژاپن حتما سری به شهر Kyoto (کیوتو) که از جمله مدرن ترین و بزرگترین شهرهای این کشور به حساب می آید بزنید! در این شهر انواع مختلفی از غذاخوری های محلی و بومی و همچنین رستوران های بین المللی با منوهای فصلی دوست داشتنی زیادی وجود دارد که قطعا در درک بهتر شما از فرهنگ غذای ژاپنی ها می تواند بسیار پر رنگ باشد.

کمی آشنایی با رژیم غذایی کایسکی Kaiseki cuisine

کایسکی یکی از محبوب ترین رژیم های غذایی در بین غذای ژاپنی هاست که اختصاص به فصل به خصوصی ندارد و می توان حتی با تغییر فصل نیز آن را همچون گذشته در روند غذایی خود دخیل داشت و قوانین آن را رعایت کرد! این رژیم غذایی در اصل به دوازده ظرف غذایی کوچک گفته می شود که دارای مواد غذایی از جمله: خیار ترشی، مقداری سوپ، برنج، تمپورا (tempura)، ماهی خام تیکه شده ساشیمی (sashimi)، مقداری گوشت کبابی و همچنین مقداری غذای مطابق میل شما منتها به شکل بخارپز می باشد. در این نوع از رژیم های غذایی مختص این کشور، به شما این اجازه داده خواهد شد که هر نوع دسر شیرین و یا غیر شیرینی که میل دارید را در انتهای خوردن تک تک غذاهایی که در ظرف ها قرار داده شده است، میل کنید تا خیلی هم تحت شرایط سخت غذایی قرار نگیرید و از روحیه ای خلاق برای ادامه گرفتن این نوع از رژیم غذایی، اقدام نمایید. لازم به ذکر است در رژیم غذایی کایسکی چیزی که از الویت زیادی برخوردار است طراحی و دیزاین نهایی ظاهر غذاها می باشد که باید به آن توجه زیادی شود! درست است که در این رژیم غذای ژاپنی ها با دوزاده ماده غذایی به اندازه کمی مواجه می شوید اما همین مواد نیز می تواند برای سوخت و ساز بدن شما به اندازه فاصله وعده های غذایی در شبانه روز کافی باشد و حتما هم باید از ظاهری خوب در ظروفی متناسب با فصل و تنوع آن ها، سرو شود.

یکی از محبوب ترین غذاهای کشور ژاپن

اوکونومیاکی یک نان شیرین است که بیشتر از آن در پخت انواع مختلفی از شیرینی استفاده می شود. این نان یکی از محبوب ترین غذاهای سیر کننده در مناطق اوزاکای و هیروشیمای ژاپن است که در اکثر نقاط این کشور نیز با بهترین کیفیت ممکنه تولید و عرضه می شود؛ البته فراموش نکنید برای درک بهتری از مزه اصلی این نان بهتر است حتما سریع به روستای اوکونومیاکی بزنید و از نزدیک هم با نوع تهیه و پخت این نان شیرینی پزی آشنا شوید و هم با مزه اصلی آن!

یکی از رایج ترین غذاهای گیاهی کشور ژاپن

در تمام طول این مطلب و یا هر مطلب دیگری که مربوط شود به فرهنگ غذایی ژاپنی ها، خیلی کم صحبت از غذاهایی با متریال گوشت قرمز شده است، چرا که درصد سهم مواد گوشتی در موضوعات مختلف غذایی این کشور بسیار اندک و محدود می باشد و اغلب مردم این کشور رو به مصرف غذاهای گیاهی یا همان گیاهخواری تمایل پیدا کرده اند! ناگفته نماند روی آوردن جمع کثیری از یک جامعه انسانی به خوردن غذاهای گیاهی هر چقدر هم که روشن فکر باشند، یک کار بسیار سخت و دشوار می باشد که تنها باید شرایط منع خوردن گوشت در آن جامعه همچون ژاپن اجرا گردد؛ در نظر داشته باشید در حدود 1 قرن پیش یعنی دقیقا از سال 1868 میلادی طبق قانون وضع شده از سوی مسئولان وقت کشور ژاپن، خوردن گوشت در سراسر این کشور ممنوع و حتی در صورت رویت نیز با مجازات هایی همراه بوده است و از همین رو مردم این کشور رو به تغذیه از گیاهان و در سال های کنونی نیز ایجاد رژیم های غذایی گیاهی آورده اند. به هر حال؛ ناتو (natto) یکی از رایج ترین غذاهای گیاهی در مملکت چشم بادامی ها می باشد که در تمام این سال ها اصلا با استقبال زیادی حتی از سوی بومیان افراطی نیز رو به رو نشده است اما با این حال به شکل عجیبی در سراسر شهرها و روستاهای کشور ژاپن گسترش یافته است و می توان آن را مشاهده نمود! ناتو یک غذا با قابلیت چسبندگی فراوان و حالتی لزج گونه است که از سویا تخمیر شده پخته می شود و بی تعارف باید بگفت بوی اصلا جالب و اشتها آوری که ندارد هیچ تا یک اندازه ای هم می توان برچسب بد بویی را به آن نسبت داد. ناتو بیشتر مناسب کسانی است که میل به تجربه غذاهای جدید را بیشتر از حس خوردن یک غذای نه چندان خوش بود ترجیح می دهند.

معرفی مواد اولیه های پرکاربرد در فرهنگ غذایی مردم ژاپن

انواع مختلفی از ماهی های خوراکی

بدون تردید سهم عمده ای از منوهای غذایی کشور ژاپن در هر فصلی از سال را انواع مختلفی از ماهی های خوراکی بخارپز شده، تنوری شده و یا سرخ شده تشکیل می دهند که البته سالم ترین آن ها همان ماهی بخارپر شده می باشد. ژاپن به داشتن تنوع غذاهای دریایی گوناگون با جانوران متفاوت آبزی در جهان یکی از سردمداران به حساب می آید و باید اشاره کرد که انصافا به دلیل رعایت همان قوانین پخت غذاهای هر فصل با مواد اولیه های همان فصل، با کیفیت ترین غذاهای دریایی را می توان در این کشور آسیای شرقی میل نمود.

میوه ها و سبزیجات تازه

از دیگر عادت های غذایی که ژاپنی ها از گذشته تاکنون آن را در فرهنگ غذایی خود حفظ کرده و سبب ترویج ان در کل دنیا شده اند؛ به کار بردن از میوه های فصلی و سبزیجات کاملا طبیعی و تازه (نه فریز شده و یخ زده) در خودِ غذا و یا برای دیزاین نهایی غذایشان بوده است. قطعا تاکنون بارها با تماشای فیلم های ژاپنی متوجه شده اید که اغلب در کنار غذای اصلی یک ظرف نودل (رشته های باریک) با مقداری یخ یا همان نودل سرد نیز در وعده های غذایی مردم این کشور سرو می شود.

پاستا

پاستا از جمله غذاهای بیگانه مردم ژاپن بود که از طرف فرهنگ غذایی فرانسوی ها وارد این کشور شد و خیلی زود در دل اغلب مردم این کشور جای خود را پیدا کرد و مدت زیادی نیز نگذشت تا ژاپنی ها در تهیه و پخت این نوع از غذا یعنی پاستا در دنیا صاحب نام و آوازه زیادی حتی بیشتر از خود فرانسوی ها بشوند؛ جالب است بدانید طبق برآورد نهایی از درصد قابل توجهی از منتقدان غذایی کل دنیا، کیفیت پاستای ژاپنی از بسیاری از پاستاهای نقاط مختلف دنیا بهتر بوده و باید گفت هر پاستاپزی در کشور ژاپن بار دیگر علاوه بر کشور فرانسه ریشه دوانده و سبک و سیاق مخصوص به پخت خود را پیدا کرده است.

کلام آخر

با اینکه تنوع غذایی ژاپن بسیار بالا می باشد اما سهم زیادی از فرهنگ غذایی مردم این کشور را گیاهان، سبزیجات و میوه ها تشکیل می دهند. در ژاپن مصرف گوشت بسیار کم و ناچیز می باشد و شاید بتوان گفت در صورت حذف فراورده های گوشت قرمز در این کشور اصلا ضربه ای به فرهنگ غذایی ملت ژاپن وارد نمی شود چرا که آنان در حدود 150 سال است که رفته رفته زندگی خود را از مصرف مواد گوشتی فارغ کرده اند! پختن غذا در ژاپن یک هنر به تمام معنا قلمداد می شود و مسیر رسیدن به این شاخه از هنر و دستیابی به تکامل در آن یکی از حرفه های سخت و پر مشقت به حساب می آید. با این حال توصیه می کنیم در صورت فراهم شدن یک زمان مناسب در تعطیلات خود، حتما سری به شهرهای ژاپن شده و از جاذبه های گردشگری و تنوع غذایی این کشور نیز استفاده نمایید.