دوگانه زائر و گردشگر چه نتیجه ای دارد؟

ایسنا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست رسیده، این پرسش مطرح می گردد که دوگانه زائر و گردشگر چه نتیجه ای دارد؟

مسعود اعلم سمیعی، یک کارشناس گردشگری در خصوص اینکه دوگانه زائر و گردشگر منحصر به مشهد نیست و در ادبیات حوزه گردشگری در جهان وجود دارد، اظهار کرد: برخی معتقدند زائر با گردشگر متفاوت است، اما در مقابل گفتمان دیگری وجود دارد که زائر را یک گردشگر میداند که باید امکاناتی که یک گردشگر نیاز دارد برای او نیز فراهم شود.

وی اضافه کرد: زمانی که نگاهی اجرایی داشته باشیم حتی اگر بگوییم فردی که به این منطقه سفر می کند زائر است نه گردشگر بازهم باید نیازهایی از قبیل محل اقامت، خوراک، حمل و نقل و ... برای او مرتفع شود.

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود مشهد تصریح کرد: البته باید بدانیم که رفع این نیازها مستلزم برنامه ریزی است. همچنین گردشگران نیز نیازهای مشابه با زائر دارند در نتیجه چه بگوییم گردشگری و چه بگوییم زائر در کار اجرایی تفاوتی وجود ندارد.

سمیعی عنوان کرد: از طرفی باید به زائر نسبت به گردشگر دید والاتری داشت و خدمات بهتری ارائه داد. برای مثال در اربعین می بینیم که چگونه زائر را تکریم می کنند، این در صورتی است که خدمات در آن زمان رایگان ارائه می شود. در نتیجه ما اگر بخواهیم برای خدمات ارائه شده هزینه دریافت کنیم باید بهتر از عراقی ها در زمان اربعین به ارائه خدمات بپردازیم.

وی افزود: به عقیده من این دوگانه ربطی به میزان ورود گردشگران به مشهد نخواهد داشت، اما ممکن است بر عوامل دیگری تاثیرگذار باشد که تعداد گردشگران را تحت تاثیر قرار دهد.

این کارشناس گردشگری ادامه داد: مورد دیگری که باید بطور جدی به آن توجه کرد تصویر مقصد یا هویت برند مقصد است. تصویر مقصد تصویری است که مخاطبین ما از مقصد دارند و هویت برند مقصد تصویری است که مجاورین و میزبانان از برند گردشگری مشهد دارند.

سمیعی بیان کرد: همانطور که دوگانه زائر و گردشگر بر دیدگاه افراد اثرگذار است، بر گردشگران نیز تاثیر میگذارد. اگر تنها به مسافران به دید زائر نگاه شود دیگر گردشگری به مشهد سفر نخواهد کرد. باید تغییر رفتار مخاطبین در نظر گرفته شود و باید بدانیم که امروزه رفتار مخاطبین در دنیا و کشور ما بر خرید و نیاز اعضای خانواده استوار است.

وی افزود: در همین راستا باید دید که در حوزه زیارت و زائر چه چیزهایی میتوان ارائه کرد که برای آنها جذابیت داشته باشد؛ در غیر این صورت یک بازی بازنده را آغاز کرده ایم.

سمیعی بیان کرد: در مشهد سیاست گذاری درستی نداریم و چیزی در عمل و شرایط شهر پیدا نیست. از طرفی هم قانون گذاری با ضمانت اجرایی سختگیرانه بدون توجیه افراد نتیجه عکس خواهد داشت و تا زمانی که فرآیند درونی سازی و فرهنگ سازی را در جامعه شروع نکرده باشیم، قانون ها اجرا نمی شود.

شناخت رفتار گردشگران راهی برای ارائه خدمات بهتر

وی در خصوص لزوم شناخت گردشگر گفت: شناخت رفتار گردشگران با ارتباطات طولانی مدت بدست می آید. با انجام پژوهش های جدی روی رفتارهای گردشگران میتوان متناسب با نیازهای آنها خدمات ارائه کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه بینالود مشهد عنوان کرد: رفتار سنجی امری متداول در دنیاست و شرکتهای بسیاری برای فعالیت های تجاری خود از رفتارسنجی استفاده می کنند.

سمیعی افزود: شناخت فرهنگ مسافران (زائر و گردشگر) و ارائه خدمات بر اساس فرهنگشان به این معنا نیست که ما تحت تاثیر فرهنگ آنها قرار گرفته ایم. این در صورتی است که با شناخت تمام ابعاد فرهنگ مسافران میزان فرهنگ پذیری ما به عنوان میزبان تعدیل می شود. البته باید گفت که شناخت فرهنگ مهمان باعث تاثیرگذاری فرهنگی بیشتر و بهتر می شود.

وی تصریح کرد: امروزه فرهنگ جهانی بر تمام خورده فرهنگ ها تاثیر می گذارد و این تاثیر از مسیر شناخت عبور می کند. به عنوان مثال من با نگاه یک طرفه و منفی تهاجم فرهنگی به گردشگران مخالفم و معتقدم باید به یک گفتمان با تعیین خط قرمزها و حد و مرزها برسیم.

این کارشناس گردشگری گفت: در خط میانی یک فهم مشترک ایجاد می شود که می تواند عامل اعتلای فرهنگی ما باشد. اگر شناخت باشد تاثیر گردشگر مثبت می شود، اما اگر شناخت نباشد تخاصم میان فرهنگ ضعیف تر و قوی تر اتفاق می افتد. برای مثال تاثیرگذاری فرهنگ شهری بر فرهنگ روستایی زیاد است و اگر روستاییان شناخت درستی از مهمانانشان نداشته باشند، تاثیر خواهند گرفت.

سمیعی در خصوص لزوم آشنایی روش های شناخت عنوان کرد: امروزه روش های شناخت تغییر کرده و شناخت رفتار با شناخت نگرش متفاوت است. گاهی درگیر شناخت نگرش می شویم و بر همین اساس برنامه ریزی می کنیم و ضربه می خوریم. باید بدانیم که شناخت رفتار شکل جدیدی گرفته است. مانند فضای مجازی که مدیرانش رفتار و نگرش مردم را بررسی می کنند و اطلاعاتی منسجم و کامل از کاربران دارند.