افزایش دو برابری بودجه میراث فرهنگی و موزه ها در سال 1401
ایسنا/ قائم مقام وزیر میراث فرهنگی کشور از افزایش دو برابری بودجه میراث فرهنگی و موزه ها در سال 1401 خبر داده است.
آیین آغاز هفته میراث فرهنگی با حضور فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی و جمعی از کارشناسان و پیشکسوتان موزه، مجموعه داران خصوصی و موزه داران و همچنین وابسته فرهنگی سفارت چین و نمایندگانی از دبیرخانه اکو در ایران برگزار شد.
علی دارابی، قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و معاون میراث فرهنگی پیرامون افزایش دو برابری بودجه میراث فرهنگی و موزه ها در سال 1401 بیان کرد: از مجموع 790 موزه در کشور حدود 260 موزه در اختیار وزارت میراث است، بخش زیادی از این موزه ها به بخش خصوصی، دولتی و نهادهای مختلف تعلق دارد و ما دنبال این هستیم که رقابت سازنده و تعامل خوبی بین بخش های مختلف ایجاد کنیم و با هرگونه انحصار مقابله می کنیم. این نگاه در حوزه موزه داری مغتنم است و آرزو میکنم در اقصی نقاط کشور شاهد این باشیم که روزی جشن راه اندازی یک موزه در هر شهر برگزار می شود.
او درباره نگاه این وزارتخانه به موزه گفت: وقتی از حوزه میراث فرنگی سخن می گوییم، یعنی آنچه از گذشتگان و نیاکان و آثاری که برای ما بجای گذاشته شده نقش مهمی در توسعه جوامع بشری و تکمیل تاریخ جهان داشته است. آنچه به عنوان کاخ ها و مجموعه های تاریخی مشاهده می کنیم گویای انسانهای خلاق و بزرگی است که در اعصار مختلف تلاش کردند هنرهای خود را در قالب های مختلف غیرقابل جایگزین و دارای ارزش برای ما به جای بگذارند. امروز به احترام آنها کلاه از سر برمی داریم و ادای احترام می کنیم.
دارابی بیان کرد: میراث فرهنگی حقیقت هر جامعه ای است و تکثر و گوناگونی آن در قالب یک هویت فرهنگی است. اگر ما ایرانیان نزد جهانیان از احترام برخورداریم از حیث تمدن و قدمت کهن و داشته های میراثی است و اکنون حمایت، صیانت و احیای آنها وظیفه همگانی ما است.
سند تحول میراث فرهنگی، سند موزه ها، سند پایگاه های تاریخی درحال تدوین
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیان اینکه منظومه فکری و گفتمان وزارتخانه مبتنی بر سه رکن "تغییر"، "توسعه" و "تحول و فناوری" است به مهمترین اقداماتی که در این راستا درحال انجام است، اشاره کرد و گفت: سند چشم انداز برنامه تحول و برنامه هفتم توسعه و همچنین سند میراث فرهنگی و سند موزه ها از جمله تدابیری است که مشغول تدوین آن هستیم و از بخش های مختلف درخواست همراهی کرده ایم و دست یاری به همه نخبگان، اساتید انجمن های علمی، تشکل های مردمی و سازمانهای مردم نهاد دراز می کنیم تا ما را در تدوین این اسناد و برنامه هایی که مبنای کار ما است، یاری کنند.
او همچنین به تهیه لایحه شرح وظایف و قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اشاره کرد و گفت: این قانون و شرح وظایف در جلسات متعدد با حضور مدیران و کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته، مفاد مهمی درباره میراث فرهنگی و موزه ها در این قانون جانمایی شده، برخی از مفاد قانونی که از قبل بوده غنی سازی و پرمحتوا شده و برخی مواد که به هر دلیل دیده نشده بود، افزوده شده است. امیدوارم این قانون که بزودی در اختیار دولت و سپس مجلس قرار میگیرد، منشاء قانون میراث فرهنگی کشور قرار گیرد.
دارابی از تهیه سند پایگاه های تاریخی نیز خبر داد و با جلب مشارکت متخصصان و کارشناسان برای تدوین این سند، اظهار کرد: باید توجه داشته باشیم تنوع و تکثر نظرات و سلیقه ها را در تدوین این اسناد به رسمیت بشناسیم و براساس آن تلاش کنیم میراث فرهنگی و موزه داری را به فرهنگ عمومی در جامعه تبدیل کنیم
راه برای کمک های خیران خارج از کشور به بناهای تاریخی و موزه ها باز شد
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین از افزایش بودجه میراث فرهنگی و موزه ها در سال 1401 تا دو برابر بیشتر از بودجه سال گذشته اظهار کرد: واقعیت این است که با این بودجه کم نمی شود نهضت بزرگی برای موزه ایجاد کرد، از همین رو انجمن خیران میراث فرهنگی که در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ثبت شده در هفته آینده موجودیت پیدا می کند و براساس آن مؤدیان مالیاتی کمک خود را به موزه ها و میراث فرهنگی می توانند اهدا کنند. از طریق این انجمن میتوان کمک هایی را از خارج کشور دریافت کرد که اگر این اتفاق بیافتد گام های بزرگی برای موزه داری و بناها میتوان برداشت.
تور نمایشگاهی اشیای کمتر دیده شده در سراسر کشور
او همچنین نقش دیپلماسی میراث فرهنگی را مهم دانست و از برگزاری چند نمایشگاه مشترک خارجی بین موزه ملی و موزه های دیگر کشورها خبر داد و از برنامه ریزی برای نمایش اشیای کمتر دیده شده در سراسر کشور با حفظ امنیت سخن گفت. دارابی اصلاح ساختار موزه ها را یکی از مهمترین اقدامات امسال برشمرد و افزود: کارکرد اداری در موزه باید تعطیل شود. موزه کارکرد علمی، ارتباطی و فرهنگی دارد که با جمعی از مدیران و صاحب نظران مقدمات آن را فراهم می کنیم.
معاون میراث فرهنگی گفت: در حوزه میراث فرهنگی به دنبال این هستیم که طرح جدیدی برای موزه داری در کشور اجرا کنیم، زمان محدود و فرصت گذرا است و باید کار جمعی انجام دهیم.
او همچنین از مذاکره و امضای موافقت نامه هایی با سایر دستگاه ها از جمله شهرداری، اوقاف، وزارت نفت، بنیاد مستضعفان و آستان های مقدس و امامزادگان برای تعیین مسئولیت های مدنی و اجتماعی درباره موزه ها، بناها و آثار در اختیار آنها خبر داد و تاکید کرد: باید مسئولیت های اجتماعی و مدنی آنها را مطالبه کنیم.
در پایان این سخنان، یکی از مجموعه داران خصوصی معترضانه درخواست وقت کرد تا درددل کند که دارابی در پاسخ گفت: جلسه ای با موزه داران و مجموعه داران با وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواهیم داشت تا مسائل آنها را بشنویم. در ماه اول که به وزارت میراث آمدیم 40 نفر از پیشکسوتان آمدند و یاد گرفتیم ارتباط برقرار کنیم. بعد از هفته میراث حتما با مجموعه داران و موزه داران جلسه خواهیم داشت. البته تلاش کرده بودیم این جلسه را در زمانی که آقای کارگر، مدیرکل پیشین اداره کل موزه ها حضور داشتند تشکیل دهیم اما نشد. حجم جلسات و سفرهای دولت زیاد بود، اما برنامه ریزی می کنیم.
نمایشگاهی با 1500 شی اهدایی برپا شده
جبرئیل نوکنده، رئیس موزه ملی ایران در این مراسم از برگزاری نمایشگاهی از 1500 شی اهدایی تاریخی همزمان با هفته میراث فرهنگی در موزه ملی خبر داد و گفت: حدود یک هزار از آثار اهدا شده اصالت سنجی شده و باقی آثار نیز به کارشناسی و پژوهش بیشتر نیاز دارد.
او همچنین با اشاره به برگزاری این گردهمایی پس از دو سال وقفه بخاطر کرونا بیان کرد: با وجود تعطیلی های مکرر در دو سال گذشته اما موزه ها با استفاده از بسترهای نوین با مخاطبان خود در ارتباط بوده اند، یعنی قدرتمندتر از تشکیلات اداری بودند.
رئیس موزه ملی سپس به شعار امسال ایکوم «قدرت موزه ها» و گفت: من قدرت را هم رده با "توان" درنظر می گیرم، سالها پیش بر سردر موزه شعر فردوسی «توانا بود هر که دانا بود» نوشته شده و این نشان می دهد برای موزه های ایران شعار «قدرت موزه» جدید نیست.
نوکنده همچنین تاکید کرد: پس از یک صد سال موزه داری، باید رویکرد جدیدی را در موزه داری در پیش بگیریم تا بخشی از زندگی روزانه مردم شویم و چتری از دانایی را بگسترانیم. قدرت در موزه ها نیاز به شبکه سازی دارد.
به بیان او، موزه ها در روزگار جدید تنها درباره تجربیات گذشته آگاهی رسانی نمی کنند، بلکه درباره آینده نیز اطلاع رسانی می کنند.
وزارت خارجه از ارتباط بین موزه ای با کشورهای تمدن خیز حمایت می کند
علیرضا دلخوش، مدیرکل دیپلماسی عمومی وزارت خارجه درباره اهمیت موزه سخن گفت و با بیان اینکه شعار امسال موزه یبانگر آن است که تعاملات موزه ای بین تمدن ها ایجاد شود، رویکرد وزارت امور خارجه کشور را در این راستا تعریف کرد و افزود: وزارت خارجه براساس فلسفه فعالیت های خود، با تمام قدرت از ایجاد ارتباط بین موزه ای کشورهای تمدن خیز حمایت می کند و تقویت و تشویق روابط بین موزه ای را در دستور کار خود دارد.
چند فرمان برای موزه ها
مرتضی ادیب زاده، مدیرکل اداره کل موزه ها در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پس از بیان نظرات خود درباره شعار روز جهانی موزه ها با عنوان «قدرت موزه» به برخی وظایف تبیین شده از سوی این وزارتخانه برای موزه ها اشاره کرد و گفت: گسترش موزه ای با آرایه تصویر در شأن جایگاه ایران در سطح جهانی با ارتقای کیفی موزه ها و بیان موزه ای بهتر، پرهیز از کمیت گرایی برای آنکه خود را به سطحی برسانیم تا با موزه های تراز اول دنیا تعامل و گفت وگو داشته باشیم، آموزش عمومی درباره ماهیت واقعی موزه ها و برقراری ارتباط با سطوح مختلف جامعه، تسهیل دسترسی پژوهش در موزه ها و ارتباط با نهادهای علمی و پژوهش مؤثر در سطح ملی از جمله اهداف و وظایف تبیین شده برای موزه ها است.
سید احمد محیط طباطبایی، رئیس ایکوم ایران با اشاره به فعالیت 790 موزه در سراسر کشور بیان کرد: موزه پایه و زیربنایی برای رسیدن به آینده ای مطمئن در همه وجوه اقتصادی و اجتماعی است. اگر امروز دنیای ما دچار نابسامانی است ناشی از این است که دنیا آینده ای بدون گذشته را دنبال می کند، درحالیکه آینده پایدار از دریچه و دروازه موزه ها بر می آید و قدرت موزه نیز در همین است.
او همچنین گفت: وقتی جامعه ای مورد نقد قرار میگیرد که در چه سطحی از توسعه و روند رشد است باید دید جایگاه موزه های آن از نظر کارشناسان و دولتمردان کجاست. موزه پله ای برای بالا رفتن است. امیدوارم این نگاه در کلان و خرد جامعه رواج پیدا کند تا شاهد جامعه ای متعادل و رو به جلو باشیم.
موزه داران برتر تجلیل شدند
با حضور معاون میراث فرهنگی محمدحسن سمسار ـ محقق، تاریخدان و باستان شناس پیشکسوت ـ، رئیس کل موزه ها و مدیرکل اداره موزه ها از موزه داران برتر تجلیل شد. مظفر شاملی ـ سرپرست موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت ـ، محمد مدادی ـ مدیرکل دفتر موزه ای تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست ـ، غلامرضا خواجه سروی ـ مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک ـ خانم خانجانی ـ مدیر موزه دست بافته های داری استان ترکمنستان ـ، فرزانه طاهری ـ موزه کودکی ایرانک ـ، نصرالله عباسی ـ مجموعه دار فسیل استان زنجان ـ، نصرالله یعقوبی ـ مجموعه دار اسناد تاریخی مشگین شهر اردبیل ـ، عبدالمجید آباد ـ مجموعه دار چینی گل و مرغ و خانم لواسانی بخاطر اهدای یک مجموعه تاریخی به موزه ملی ایران تقدیر شدند.
همچنین از علیرضا دلخوش، مدیرکل دیپلماسی عمومی وزارت خارجه به پاس پیگیری های مربوط به استرداد و میراث فرهنگی در وزارت خارجه تجلیل شد.