گردشگری پایدار چیست؟

میراث آریا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست رسیده، این پرسش مطرح می گردد که گردشگری پایدار چیست؟

براساس مقاله گردشگری پایدار چیست؟ باید بدانید که نیازهای انسان غالباً با ایجاد تغییرات محیطی تامین می شود و هر انسانی برای رفع نیازهایش، خود را به خدمت طبیعت میگیرد. ماهیت فعالیت های گردشگری بگونه ای است که توسعه صنعت مستلزم ارتباط نزدیک با محیط است، بطوریکه محیط فیزیکی یکی از منابع اصلی گردشگری بشمار می رود و مسافران با انگیزه کسب تجربه، به دامن محیط پناه میبرند.

منظور از محیط فیزیکی زمین، هوا، آب، گیاهان، حیات وحش و دست ساخته بشری است. محیط فرهنگی، اجتماعی شامل انسان ها و روابط بین آنها و همچنین تعاملات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رایج در جوامع است. امروزه محیط فیزیکی و طبیعت در تامین نیا زهای بشری همواره نقش موثری ایفا کرده و به صورت گسترده پذیرفته شده است. محیط نقش مهمی در شکل دادن به گردشگری و تاثیر پذیرفتن از آن دارد. با توجه به نقش محوری در توسعه گردشگری و همچنین روند رشد سریع این پدیده با حفظ منابع موجود، تنها در صورت تغییر نگرش های پیشین درباره محیط میتوان گردشگری و تعامل این عناصر را میسر دانست، زیرا توسعه بی رویه گردشگری که براساس نگرش های سنتی صورت گرفته است، آثار مخربی بر محیط بر جای گذاشته و موجب شکل گیری تصویر نامناسبی از رابطه گردشگری و محیط در اذهان عمومی شده است.

البته در سالهای اخیر تغییر این نگرش ها باعث شد که صنعت گردشگری به عنوان دوست و طبیعت بگونه ای عمل کند که کمترین آسیبی به آن وارد نشود. امروزه جامعه جهانی مسائل زیست محیطی را با دقت و حساسیت زیاد مراقبت و پیگیری می کند. اصولا رایج شدن مفاهیمی همچون طبیعت گردی، گردشگری سبز و گردشگری پایدار در دو دهه گذشته ناشی از حساسیت ها و افزایش آگاهی گردشگران درباره ارزش محیط و ضرورت حفاظت از آن به منظور توسعه این صنعت است. سازمان جهانی گردشگری و دیگر سازمانهای بین المللی هم کوشیده اند با گسترش آگاهی عمومی در مورد اهداف، ویژگی ها و نحوه عملکرد گردشگری با خصلت پایداری، ذهنیت های نادرست را در مورد آثار توسعه گردشگری بر محیط زیست از اذهان پاک کنند.

براساس مقاله گردشگری پایدار چیست؟ باید بدانید که از آنجا که گردشگری پایدار برگرفته از مفهوم گسترده تر توسعه پایدار است، باید درک روشن تری از آن حاصل شود. توسعه پایدار، نیازهای نسل کنونی را بدون به مخاطره انداختن توانایی نسل های بعدی برای برآوردن نیازهایشان تامین می کند. این مفهوم، بر رهیافتی بلندمدت دلالت دارد که علاوه بر مسائل زیست محیطی، منابع انسانی و عوامل فرهنگی عرضه مواد غذایی، انرژی، صنعت و توسعه شهری در سطح جهانی را مدنظر قرار می دهد. البته بطور خلاصه میتوان گفت توسعه پایدار نوعی راهبرد توسعه است که تمام دارایی ها، منابع طبیعی و انسانی را به خوبی و منابع مالی و فیزیکی برای افزایش ثروت در بلندمدت مدیریت می کند.

توسعه پایدار مخالف هر سیاست یا عملکردی است که به نوعی منافع نسل های بعدی را به خطر بیاندازد. توسعه پایدار شامل دو عنصر معنای توسعه و پایداری یا ماندگاری است.عنصر اول یعنی توسعه اشاره به فرآیندی دارد که شرایط زندگی را بهتر می کند. به عبارتی، توسعه صرفاً افزایش ثروت نیست، بلکه به معنای تغییر است. البته تغییر در رفتارها، خواسته ها و روش ادراک افراد از دنیای پیرامون رشد اقتصادی به تنهایی منجر به توسعه نمی شود، چرا که توسعه علاوه بر تغییر در رشد اقتصادی مستلزم دگرگونی انسان ها و نهادهای اجتماعی هم هست. توسعه در سطح وسیع در ابعاد تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را در بر می گیرد.

دومین عنصر توسعه پایدار براساس ابعاد سه گانه که در ادامه می آید تعریف و تشریح شده است. پایداری زیست محیطی به این معنی است که توسعه باید با حفاظت از فرآیندهای زیست محیطی بیولوژیک و منابع مربوط سازگار باشد. پایداری عوامل فرهنگی و اجتماعی به این معنی است که توسعه موجب افزایش کنترل انسان در زندگی خود می شود و عوامل فرهنگی و ارزشی که در این راه تحت تاثیر قرار میگیرد، محافظ ندارد و موجب تقویت جامعه می شود. پایداری اقتصادی به این معنی است که توسعه باید از نظر اقتصادی با بازده زیاد انجام شود، بگونه ای که نظارت و کنترل لازم بر منابع برای حفظ آنها برای نسل های آینده اعمال شود.