خدابنده یکی از شهرستانهای دیدنی استان زنجان است

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبر و گزارش های بدست رسیده، خدابنده یکی از شهرستانهای دیدنی استان زنجان است.

خدابنده در جنوب این استان قرار داشته و یکی از قطب های اصلی کشاورزی بشمار می رود اما فارغ از جایگاه کشاورزی این شهرستان به مرکزیت قیدار، این منطقه دارای جاذبه های گردشگری فراوانی است که انگیزه گردشگران را برای حضور در این منطقه دوچندان می کند. قدمت خدابنده به هزاره چهارم و پنجم پیش از میلاد باز می گردد. این منطقه جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی دارد. دو منطقه سهرورد و سجاس که در محدوده این شهرستان واقع شده، آثار تاریخی ارزشمندی دارد.

شهرستان خدابنده از لحاظ پیشینه تاریخی و دیرینگی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و روستاهای گرماب، گلابر و سجاس از جمله آبادی های قدیمی و مناطق تاریخی و ارزشمند استان محسوب می شود که جز کانونهای دیرینه زیستی استان بشمار آمده و در محدوده شهرستان خدابنده قرار گرفته است. نام این منطقه به دلیل حکومت سلطان محمد خدابنده در نزدیکی این منطقه به نام خدابنده معروف شده است. مرکز شهرستان خدابنده، قیدار است که وجه تسمیه آن براساس گفته اهالی از نام حضرت قیدار بن اسماعیل بن ابراهیم اقتباس شد.

کتله خور؛ شگفتی در دل زمین

غار کتله خور در هفت طبقه سی و سه میلیون ساله و در 85 کیلومتری شهر قیدار و 5 کیلومتری شهر گرماب واقع شده و با غار علیصدر 105 کلیومتر فاصله داشته و گمانه زنی هایی در خصوص احتمال ارتباط این دو غار وجود دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان با بیان اینکه وجود کنده کاری های حاصل دست ما در طبیعت طی میلیون ها سال که به شکل های زیبای چکیده و چکنده در دالان ها و دهلیزهای این غار خودنمایی می کند و به زیبایی های آن افزوده، اظهار می کند: همچنین در برخی از دهلیزهای این غار اسکلت حیواناتی که شباهتی با حیوانات امروزی ندارد و احتمالاً از نسل های منقرض شده در اعصار گذشته است، کشف شده است.

امیر ارجمند پیرامون اینکه خدابنده یکی از شهرستانهای دیدنی استان زنجان است، خاطرنشان می کند: شکل قندیل ها در بعضی از نقاط غار به فرم های نادری مانند شیر خوابیده، پنجه شیر، لباس عروس، سگ شکاری، نخل سوخته، سفره عقد و … دیده می شود. در حال حاضر، 2 کیلومتر از فضای این غار برای عموم قابل بازدید است.

بقعه قیدار نبی

از شگفتی های ناشناخته غار کتله خور که بگذریم، به بقعه قیدار نبی به عنوان یکی دیگر از جاذبه های گردشگری خدابنده که در مرکزیت این شهرستان یعنی قیدار واقع شده است، می رسیم.

بنای بقعه منسوب به آرامگاه قیدار بن اسماعیل ابن ابراهیم از پیامبران بنی اسرائیل و بیست و پنجمین جد پیامبر اسلام است. بقعه به دست بلغار خاتون، دختر ارغون شاه احداث و در سال 1319 هجری قمری به دست جهانشاه خان امیرافشار حاکم منطقه با بهترین وضع آن زمان تعمیر شده است.

همه دیوارهای بخش میانی و شبستان گنبددار تا ارتفاع 1/10 متری از کف بنا، به وسیله کاشی های شش گوش به رنگهای بنفش، فیروزه ای، سیاه و سفید تزئین و بخش فوقانی نیز با گچ پوشانده شده است اما آنچه زیبایی این مقبره تاریخی را دوچندان می کند، حجرات و زائرسرای بزرگی به مساحت 1021 متر است که در گرداگرد محوطه بقعه واقع شده و آن را چون نگینی در برگرفته است.

این مجموعه دارای پنج ورودی مجزی است که دو ورودی در ضلع شمالی، یک ورودی در ضلع جنوبی و دو ورودی دیگر نیز در ضلع شرقی دارد که یکی به خیابان اصلی شهر و دیگری به شبستان مسجد جامع خدابنده مشرف شده و در سردرب ورودی های جنوبی و شرقی، تاریخ احداث هر یک که مربوط به سالهای 1319، 1321 و 1331 هجری قمری درج شده است. دور تا دور مقبره حجرات فروان قرار دارد که در آن زمان برای اجتماع طلاب و روحانیون حوزه علمیه مورد استفاده قرار میگرفت. این بنا به شماره ثبت 321 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

حسینیه تاریخی شهر کرسف

حسینیه تاریخی شهر کرسف در زمان امیرجهانشاه خان امیرافشار فرزند حسن علی خان امیرافشار (سردار فاتح) حاکم منطقه به دستور وی توسط معماری ساخته شد. این حسینیه از معدود حسینیه های شمال غرب کشور است که با نقشه روباز و بصورت چهار ایوانی ساخته شده که همه اضلاع آن در قرینه هم قرار گرفته است. در آجرکاری نمای بیرونی ایوان های این حسینیه و طاق نماهای آن، اشکال هندسی، کنگره های منظم و مقرنس های بسیار زیبایی بکار رفت. سردرب ورودی این بنا به شکل کلاهخود که جنگاوران در دوره اسلامی بر سر می گذاشتند، ساخته شده و بخاطر زیبایی و ظرافتی که در آن بکار رفته، از جمله بناهای آجری بی نظیر در شمال غرب کشور است.

قبرستان سجاس

قبرستان تاریخی سجاس در 500 متری مسجد جامع سجاس قرار داشته و به قبرستان رفیعی ها مشهور است. این نام از قوم بزرگ رفیعی ها گرفته شده و بسیاری از اهالی این شهر با فامیل رفیعی هستند. تعدادی از سنگ قبور سالم این قبرستان برای حفاظت بیشتر به حیاط مسجد تاریخی سجاس انتقال یافته است. این سنگ قبور به فرم صندوقی مزین به نقوش اسلیمی، هندسی و اسماً الهی، آیات قرآن و اشعاری از سعدی، فردوسی و نظامی گنجوی به خط کوفی، نسخ و ثلث است.

سنگ مزارها از جنس رسوبی و تراورتن بوده و در پسوند نام تعدادی از متوفیان از نام سجاسی استفاده شده که نشانگر انتساب آنها به این محل است که آقامیرسجاسی و شیخ حسن سجاسی از جمله آن است. همچنین در بسیاری از این نامها از واژه شهید استفاده شده است. قدیمی ترین سنگ کشف شده این قبرستان مربوط به دوره تیموری (قرن 9) و به سال 844 هجری قمری است. همچنین قدمت مابقی سنگها مربوط به دوره صفویه (قرون 10 و 11 هجری قمری) است.

زرین غار؛ دومین ناشناخته خدابنده

زرین غار در 75 کیلومتری جنوب خدابنده و در نزدیکی شهر زرین رود قرار دارد. این غار آهکی در اسفند سال 1384 پس از وقوع یک زلزله که در منطقه روی داد، توسط مردم روستا شناسایی و به کارشناسان گزارش شد. این غار دارای چندین طبقه است که دو طبقه آن شناسایی شده و دارای تونل های فرعی و ستون های بسیار در گذرگاه های اصلی است که بر اثر داشتن ناخالصی، رنگهای متنوعی به خود گرفته و آنهایی که خالص هستند، به صورت بلورهای شیشه ای بسیار شفاف خوشه ای و درختی دیده می شود.

قندیل های این غار زنده و در حال رشد بوده و این مهم خود عاملی برای زیباتر شدن روزافزون غار شده است. این غار یکی از غارهای خشکی و آبی است و در آن دریاچه های مختلفی وجود دارد. حرکت در این غار به دلیل ایمن سازی نشدن بسیار خطرناک و دارای مسیرهای صعب العبور بوده و پیمایش آن نیاز به در اختیار داشتن تجهیزات کامل و آشنایی به فنون غارنوردی است.