تاریخچه مسجد نصیرالملک، مسجدی زیبا و باشکوه

نوروز 98، فقط بهانه است. بهانه آشتی با طبیعت و تاریخی کهن. آشتی با دیدنی هایی که قابل دیدن بودند ولی ما به خاطر دغدغه ها و مشکلات زندگی آن ها را ندیدیم. فرصت گوش سپردن به داستان های مادربزرگ است. فرصت آشتی با کسانی است که گذر زمان باعث دوری از آنان شده است. این بهار مهمان استان فارس و شهر شیراز می شویم تا به دیدار یکی از بناهای تاریخی آن یعنی مسجد نصیرالملک برویم و نوروز 98 را زیبا تجربه کنیم. این متن پیرامون معماری مسجد نصیرالملک و تاریخچه مسجد نصیرالملک در نوروز 98 است.

مسجد نصیرالملک دیدنی و باشکوه برای نوروز 98

مسجد نصیرالملک برای نوروز 98 یکی از مساجد قدیمی شیراز می باشد. مسجد نصیر الملک به لحاظ جغرافیایی در محله گود عربان که در قدیم به محله اسحاق بیگ معروف بوده واقع در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و در نزدیکی شاه چراغ و در کوچه نصیر الملک است. این بنا به دستور میرزا حسن علی خان ملقب به نصیرالملک که از اعیان و اشراف شیراز بود، ساخته شد. معماری آن کار محمد حسن معمار بوده است. مدت ساخت آن حدود 12 سال و از سال 1255 تا 1267 خورشیدی به طول انجامیده است. مرمت، حفظ و نگهداری این بنای باشکوه و ارزشمند با رعایت استانداردهای بین المللی مرمت آثار تاریخی از سال ها پیش توسط موقوفه نصیرالملک به تولیت آقای محمود قوام آغاز شده و همچنان ادامه دارد. این مسجد تاثرگذارترین پایگاه در فرهنگ و مکتب اسلامی است و با ورود اسلام به ایران و همچنین فارس نقش مسجدها پر رنگ شده و کاربری مذهبی داشته است. این متن پیرامون معماری مسجد نصیرالملک و تاریخچه مسجد نصیرالملک برای نوروز 98 است.

معماری و رمز و راز مسجدی تاریخی برای نوروز 98

مسجد نصیرالملک برای نوروز 98 از دیدگاه کاشی کاری ارزنده ترین مسجد ایران و از دیدگاه ساختمان سازی به ویژه مقرنس بی مانند هست. مساحت آن 2890 متر مربع است. در این مسجد از شیشه های رنگی استفاده شده به همین علت آن را مسجد صورتی ایران نیز می گویند. مسجد یک سر در ورودی دارد و دو ورودی دیگر به کوچه جنوبی مرتبط می باشد. ورودی اصلی مسجد از کاشی هفت رنگ با تزیینات فراوانی از گل سرخ و گل زنبق شیراز است. این سردر دارای دو جرز است و هر جرز به سه قسمت تقسیم شده و در بالای آن یک تابلو با کاشی هفت رنگی قرار دارد. سردر با یک فرورفتگی قرار گرفته و درب چوبی مسجد دارای قابی سنگی با تزیینات اسلیمی و سنگ یک پارچه بزرگ است و روی آن یک قوس پنج و هفت به کار رفته در بالای قاب سنگی یک کتیبه کوچک که سنگی با شعر شوریده شیرازی و تاریخ ساخت آن با خط نستعلیق آمده است. هشتی با آجر ساخته شده و تنها به قرینه در ورودی تابلویی از کاشی نصب گردیده است. حیاط این مسجد به شکل چهار گوش است که در میان آن یک حوض در مقابل ایوان مسجد احداث شده است. این مسجد دارای دو ایوان است. ایوان شمالی که با ارتفاع هشت متر ساخته شده و ایوان جنوبی که فاقد کاربری خاصی می باشد به منظور قرینه سازی با ایوان شمالی ایجاد شده است. طاق نمای سمت ایوان جنوبی به علت وجود دو در که یکی به داخل اتاق کوچک ایجاد شده و دیگری به گلدسته ها راه دارد، تقارن خود را از دست داده اند. این مسجد دو شبستان دارد. در پشت شبستان دری است که به چاه بزرگی باز می شود که به آن گاو چاه می گویند این قسمت محل نگهداری حیوان آبکش هدایت گردیده است. شبستان غربی یکی از زیباترین شبستان های مساجد ایران است که با تزیینات کاشی و آجر با نقاشی هایی از گل سرخ کار شده بود اما تعمیراتی در حدود 70 سال قبل روی آن انجام شده بود که کاشی فیروزه ای روی آن را پوشاند. ستون های مسجد نصیرالملک یکی از زیباترین ستون های اماکن تاریخی شیراز است که با یک سری گلدان شروع می شود. این شبستان دارای ستون 6 تایی است. بدنه این مسجد عمدتاً آجر است. مسجد نصیر الملک معماری ایران در قاجار است که مانند یک نگین می درخشد که بعد از آن معماری مذهبی دچار افول شد. تمام سقف، داخل و بیرون آن کاشی کاری رنگارنگ شده است و بر روی آن آیات قرآن نوشته شده است. در سمت جنوب طاقی وجود دارد که ارتفاعش کمتر از طاق مروارید است و تمام سطح بیرونی و داخلی آن کاشی کاری شده و سقف آن مانند طاق شمالی مقرنس کاری است. در پایان نام محمد حسن معمار و محمدرضا کاشی پز که از معماران و سازندگان بنا بوده اند و نیز تاریخ شروع آن در 1293 و اتمام آن در 1305 ذکر شده است. مسجد دارای صحن وسیعی می باشد. در ورودی دارای طاق نمایی بزرگ است که سقف آن با کاشی های رنگارنگ مزین گشته است. کف آن با کاشی های فیروزه ای و سقف آن با نقش گل و بوته و آیات قرآنی مزین گشته است. شبستان در واقع شبستان تابستانه محسوب می شود. مسجد دارای دو ایوان شمالی و جنوبی است که شبیه هم نیستند و ایوان شمالی زیباتر از ایوان جنوبی است. ایوان شمالی دارای سه نیم طاق در سه طرف است و از سمت چهارم به صحن راه دارد همچنین این ایوان داری 4 غرفه است. ایوان جنوبی نیز دارای دو گلدسته است و در حیاط آن نیز حوضی مستطیل شکل و سنگی با فواره وجود دارد. این مقاله درباره معماری مسجد نصیرالملک و تاریخچه مسجد نصیرالملک برای نوروز 98 است.