آردگیز گردانی سنتی کهن در هرمزگان به شمار می رود

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، آردگیز گردانی سنتی کهن در هرمزگان به شمار می رود.

سنت حسنه آردگیز در گویش مینابی ، بندری و محلی به الک گفته می شود، مردم در گذشته که نانوایی وجود نداشت برای پخت نان از آردگیز برای الک کردن آرد استفاده می کردند.

آیین معنوی آردگیز گردانی که در جای جای هرمزگان به نام های «آربیز گردانی»، «هارگیس گردانی»، «هارگیز گردانی» و «حق لیلی» شناخته شده، از سالهای متمادی بین مردم این استان رواج داشته و همزمان با شب نیمه شعبان میلاد امام زمان (عج) و روز جهانی مستضعفان برگزار می شود.

هنوز این رسم به مناسبت نیمه شعبان سالروز ولادت با سعادت حضرت مهدی موعود (عج) بیشتر در مناطق روستایی و شهری میناب، بندرعباس، قشم، بندرلنگه و بندرکنگ رواج دارد.

برای گرامیداشت این آیین مبارک، خانواده های هرمزگانی روانه بازار و مغازه ها شده و خود را با خرید و تهیه انواع شیرینی، شکلات، حلوا، خرما، نخود و کشمش، سکه و غیره آماده پذیرایی از آردگیزگردانان می کنند. حوالی غروب نیمه شعبان تعدادی از ساکنان محله های قدیمی پای بند به این سنت که بیشتر کودک و نوجوان زیر 20 سال هستند، در گروه های 5 تا 10 نفره با رفتن به در خانه همسایه ها، آردگیز را انداخته و با پنهان شدن و خواندن شعرهایی در ستایش خداوند و تبریک میلاد امام زمان(عج)، هدیه می گیرند.

آردگیز گردانان با در دست داشتن آردگیز یا همان الک که امروز تبدیل به کیسه و ظرف های پلاستیکی شده با سردادن نوای «نیمه شعبان امشب آردگیز کَردُنن امشب» و «حق لیلی که وقتیشن» ضمن خبر دادن به اهل خانه از صاحب خانه درخواست می کنند که نذری ها و شیرینی های ویژه این شب را که از قبل تهیه کرده اند، برایشان بیاورند و افراد آن خانه نیز با در دست داشتن شیرینی، سکه یا کلوچه محلی از آنها پذیرایی می کنند. هرمزگانی ها بویژه کودکان پس از دریافت هدیه های متبرک شده را بین خانواده ها، بیماران و نیازمندان پخش می کنند.

در زمانهای قدیم برخی بر این عقیده بودند که در این شب سکه هایی بر روی زمین افتاده که متبرک به دست های امام زمان (عج) است و تنها کسی که لیاقت داشته باشد آن را پیدا می کند و زندگی اش رونق می گیرد.
مردم شهرستان میناب نیز بر این عقیده بودند که به نیت سلامتی امام عصر (عج) حداقل باید با مراجعه به هفت در (خانه) در این شب خجسته از آن حق لیلی (حق شب) که به طور معمول شیرینی، نخود آب پز، نخود و کشمش، کلوچه، سکه یا شکلات است، را طلب کنند.

این مراسم به معنای اینست که در شب نیمه شعبان کینه ها در الک ریخته و دل ها جلا داده شود.

آیین آردگیز گردانی تا پاسی از شب در کوچه پس کوچه ها و محله ها ادامه می یابد و پس از آن همگی با رفتن به حسینیه ها و مسجدها، جشن مولود خوانی در مدح امام زمان (عج) را برگزار می کنند. روز چهاردهم ماه شعبان نشاط عجیبی محله ها و کوچه ها را فرا می گیرد و عاشقان و ارادتمندان به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) برای تهیه شیرینی ویژه شب میلاد منجی عالم بشریت در مسیر بازار در رفت و آمد هستند.

حق لیلی بیش از 80 سال در مناطق جنوب قدمت دارد

شهردار میناب گفت: همزمان با شب نیمه شعبان میلاد با سعادت امام زمان (عج) یک رسم سنتی قریب به بیش 80 سال در مناطق جنوب حق لیلی که همان هارگیز گردانی نام دارد در شهرستان میناب و اطراف برگزار می شود.

حبیب الله سهرابی افزود : قبل از اذان مغرب دسته های به صورت 10 نفره و یا بیشتر از نوجوانان و جوانان زن و مرد با در دست گرفتن کیسه های آماده شده به در منازل می روند عیدی خود که متبرک به امام زمان (عج) شده می گیرند، این مراسم تا پاسی از شب در شهر و روستاهای میناب ادامه دارد.

وی اظهار داشت: شهرداری با همکاری شورای اسلامی شهر میناب با نصب پرچم و تزیین شهر به استقبال جشن های نیمه شعبان خواهد رفت.

آیین آردگیز گردانی هنوز در هرمزگان رنگ نباخته است

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری میناب گفت: آیین سنتی آردگیز گردانی از گذشته های خیلی دور در محله های قدیمی و روستاهای این استان برگزار می شده و هنوز رنگ نباخته است.

نیما اقتداری افزود: هر سال همزمان با شب نیمه شعبان ولادت امام زمان (عج) بعد از نماز مغرب و عشا در برخی از مناطق هرمزگان از جمله میناب، بندرکنگ، بندرلنگه، قشم و بندرعباس این مراسم به صورت ویژه برگزار و تا نیمه های شب ادامه می یابد.

وی بیان داشت: در شهر میناب نیز محله های قدیمی هم چون محله خورکی، قلعه، خلفی، آب مشی، نظری، جغین ها، لاری ها، پاکوه، ظهیری بر این رسم پای بند هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری میناب اظهار کرد: مردم این شهرستان چند روز قبل از میلاد امام زمان (عج) اقدام به تهیه نخود و کشمش، حلوا، شیرینی، خرما، شکلات و سکه (پول نقد) می کنند و در شب میلاد منتظر گروه های آردگیز گردان که بیشتر پنج تا 10 نفره هستند، می مانند.

اقتداری خاطرنشان کرد: گروه های آردگیزگردان که بیشتر کودک و نوجوان هستند، به در خانه ها می روند و با خواندن شعرهایی در ستایش خدا و مدح حضرت مهدی (عج) هدیه می گیرند و آن را متبرک می دانند. وی اضافه کرد: در این مراسم علاوه مردم شیعه، اهل سنت نیز با دادن هدیه، شیرینی و شکلات به مردم خود را در این جشن سهیم می دانند.

مراسم آردگیز گردانی با شماره 1027 به ثبت آثار ملی رسید و جز میراث ناملموس استان هرمزگان است.