معروف ترین سوغات و صنایع دستی کرمانشاه
هرگاه سخن از سفر به میان می آید، ناگزیر پرسش: «چه سوغاتی باید در مقصد خرید؟» نیز پیش کشیده می شود. حقیقت این است که خرید سوغات، بخش جدایی ناپذیر سفر است، به خصوص اگر قرار باشد به مقصدی سفر کنید که شهرت سوغات گوناگون و گران بهایش مرزهای کشورمان را درنوردیده و به گوش گردشگران خارجی نیز رسیده باشد: کرمانشاه، شهر نان برنجی و روغن حیوانی مرغوب، شهر شیرینی هایی لذیذ و قالیچه هایی رنگارنگ و خوش بافت، شهری که ماحصل دستان ساکنان هنرمندش سال هاست زیبنده دکور منازل گردشگران خوش ذوق و قریحه و خریداران بلیط هواپیما کرمانشاه تهران شده است. بی تردید سفر به چنین شهری مستلزم آگاهی از سوغات حقیقی یا همان خوراکی ها و صنایع دستی ارزشمندی است که ردپایی از فرهنگ و سبک زندگی و شیوه جهان بینی ساکنان این منطقه را در عطر و طعم و بافت و نقش و نگار و تاروپود خود داشته باشد. اما این کالاها کدام اند؟ برای دانستن پاسخ به این پرسش، در این مطلب همراه ما باشید تا با برخی از معروف ترین سوغات و صنایع دستی کرمانشاه آشنا شوید.
نان برنجی کرمانشاه
بیش از 150 سال قدمت تاریخی و آزمون وخطا پشت طعم لذیذ این شیرینی ساده نهفته است: نان برنجی کرمانشاه، سوغاتی دل چسب که شاید در تمام نقاط کشورمان یافت گردد، اما در کرمانشاه به شکل دیگری طبخ می شود، در حقیقت بسیاری اعتقاد دارند که فرمول اصلی طبخ این شیرینی در دستان ساکنان این خطه از کشورمان است. نان های برنجی کرمانشاه از چنان شهرتی برخوردارند که نامشان در فهرست شیرینی های ملی کشورمان نیز به ثبت رسیده و سال هاست که با طرح و نقش زیبا و رنگ طلائی خود، وظیفه تزئین ظروف پذیرایی ما را در رویدادهای مختلف سال، از نوروز باستانی گرفته تا اعیاد مذهبی، بر عهده دارند. حال شاید بپرسید که تازه ترین و باکیفیت ترین نان های برنجی کرمانشاه از چه مکانی باید خریداری گردد؟ در پاسخ باید گفت که بهترین نقطه برای خرید این شیرینی های دل چسب، بازار نان برنجی کرمانشاه است. این بازار در خیابان مدرس و در نزدیکی مسجد جامع کرمانشاه واقع گردیده و از محیطی چنان فریبنده و دل انگیز برخوردار گشته که قادر است ساعت ها شما را مشغول گشت وگذار و چشیدن طعم شیرینی هایی لذیذ در فضایی عطرآگین به رایحه مطبوع و مدهوش کننده گلاب و هل سازد.
کاک کرمانشاه
همانند نان برنجی، کاک نیز جزء سوغاتی هایی است که انتظار می رود چندین جعبه از آن را هنگام بازگشت از کرمانشاه در چمدان خود داشته باشید. این شیرینی سبک و پرانرژی از نظر ظاهری، شباهت زیادی به یوخه شیراز دارد: هر دو از لایه های خمیری شکل نازکی تشکیل شده اند که از ترکیب گندم، تخم مرغ، دارچین، هل و آرد قند به دست می آید. اما تفاوت ناچیزی که این دو را از یکدیگر مجزا کرده، اختلاف ضخامت لایه های هرکدام است. کاک از معدود سوغاتی های کرمانشاه است که تقریباً در هر جای این شهر دیدنی یافت می شود و نیازی نیست برای خریدش به مکانی خاص مراجعه کنید، اما چنانچه محدودیت زمانی ندارید و قصد دارید تازه ترین و باکیفیت ترین شیرینی های کاک و نان برنجی را از مکانی با قیمتی مناسب تهیه کنید، سری به چهار راه جوانشیر و فروشگاه نان برنجی پزی حاج نصرالله نوری بزنید. طعم لذیذ، بافت نرم و دوست داشتنی و اصالت زیاد کاک موجب شده است که نه تنها به رهاورد محبوب کرمانشاه مبدل گردد، بلکه در فهرست میراث معنوی کشورمان نیز جایگاهی را به خود اختصاص دهد.
گیوه کرمانشاه
برخی معتقدند که این پاپوش ها دیگر جایی در دنیای مد و ویترین فروشگاه ها ندارند، اما آمار فروش این صنایع دستی حاکی از آن است که گیوه کماکان سوغاتی محبوب و پرفروش محسوب می شود. این سوغات پرطرفدار که در انواع و اشکالی مختلف، از گیوه های تخت آجیده و تخت لاستیکی گرفته تا گیوه هایی زیر پارچه ای و تخت چرمی در بازار به فروش می رسند، مناسب ترین، سبک ترین، بادوام ترین و راحت ترین پاپوش برای پیاده روی های برد بلند و گذر از گذرگاه های صعب العبور در کوهستان ها به حساب می آیند. حال شاید بپرسید که اگر این صنایع دستی گران بها در بسیاری از شهرهای کشورمان بافته می شود، چرا باید از کرمانشاه خریداری گردد؟ در پاسخ باید گفت که کرمانشاه، به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی نودشه، شهری که عنوان شهر ملی گیوه ایران را یدک می کشد، باکیفیت ترین و بادوام ترین گیوه های کشورمان را به بازار عرضه می کند. ساکنان شهر نودشه برای فروش گیوه های خود به کرمانشاه می روند و شاهکار دستان هنرمند خود را طریق بازارهای سنتی این شهر به جهانیان ارائه می کنند. جدا از جنبه مصرفی و کاربردی این پاپوش ها، گیوه ها یا به زبان محلی همان که لاش ها، از طرح و نقشی چنان جذاب و تماشایی بهره می برند که برای بسیاری از خریداران بلیط قطار سفرمارکت، جنبه تزئینی نیز دارند و برای زینت دادن و آراستن دکور منازل و فروشگاه از آن ها استفاده می گردد.
قالی و قالیچه کرمانشاه
کرمانشاه از معدود شهرهایی است که نه تنها اصالت و هویت تاریخی خود را حفظ کرده، بلکه با گذشته خود ارتباطی جداناشدنی دارد، پیوندی ناگسستنی که آثارش در صنایع دستی گران بهای ساکنان این شهر مشهود است، در طرح و نقش قالی های خوش خط وخال و پرز بلندی که توسط زنان و دختران هنرمندش با مرغوب ترین پشم کرمانشاهی بافته می شوند و در بازارهای سنتی آن به فروش می رسند. قالی بافی در کرمانشاه سابقه بسیار بالایی دارد و این امر به خوبی در کیفیت بسیار زیاد قالی های بافته شده در این شهر نمایان است. استفاده از طرح های تلفیقی و گوناگون و تکنیک های پیچیده و متفاوتی که نسل به نسل از گذشته به آیندگان منتقل گردیده است، همگی گواه از چیرگی و توانایی ساکنان کرمانشاه در هنر قالی بافی است. با خرید قالی و قالیچه از کرمانشاه، نه تنها یادگاری ارزشمند و ماندگار را از سفر به این شهر تماشایی با خود به منزل می برید، بلکه در رونق صنعت بافت قالی و قالیچه نیز سهیم خواهید شد.
روغن حیوانی کرمانشاه
در هر جای کشورمان که ساکن باشید، بی گمان نام و آوازه این روغن لذیذ و مقوی را شنیده اید: روغن زرد کرمانشاه، فرآورده بسیار ارزشمندی که از شیر مقوی دام هایی که در آب و هوایی پاکیزه و مناسب پرورش میابند و در مراتع سرسبز دامنه های زاگرس می چرند و از گیاهان معطر کوهستانی تغذیه می کنند، فراهم می گردد. این محصول در سه نوع مختلف: روغن حیوانی گوسفندی، روغن حیوانی گاوی و روغن حیوانی مخلوط به بازار عرضه می گردد که هرکدام از نظر قیمت، طعم و ظاهر با دیگری متفاوت است: روغن حیوانی گوسفندی طعم تندتری نسبت به دو روغن زرد دیگر دارد و از نظر قیمت نیز از روغن حیوانی گاوی و مخلوط اندکی گران تر است. اما روغن حیوانی گاوی از نظر رنگ از روغن گوسفندی زردتر است و برخلاف روغن گوسفندی حالت جامد خود را در دمای 38 درجه سانتی گراد (دمای اتاق) نیز حفظ می کند. کیفیت بالا، طعم عالی، رایحه مطبوع و خواص بی شمار این روغن های حیوانی موجب شده است که در رأس فهرست معروف ترین سوغاتی های کرمانشاه، جایگاهی همیشگی را به خود اختصاص دهند و به رهاوردی محبوب و پرطرفدار برای کسانی که اجاره ویلا و اقامتگاه بومگردی میکنند مبدل گردند.
کیف و کفش چرمی کرمانشاه
موقعیت مکانی و شرایط آب و هوایی کرمانشاه باعث شده است که این شهر دل انگیز به مکانی ایدئال برای زندگی عشایر تبدیل گردد؛ عشایری که با دامداری و کشاورزی، نیازهای زندگی خود را تأمین و با ساخت صنایع دستی مختلف امرارمعاش می کنند. جدا از چپغ بافی، موج بافی و قالی بافی، هنر دباغی و چرم سازی نیز در میان این عزیزان رونق بسیار زیادی دارد و به حرفه اصلی برخی از آن ها مبدل شده است. کیف، کفش، دستنبد، کمربند، کلاه و هرچه بازار طلب کند و خریدار داشته باشد، توسط دستان توانمند این عزیزان زحمت کش با استفاده از پوست باکیفیت حیواناتی نظیر گوسفند و بز ساخته می شود. به عنوان خواستگاه اصلی صنعت چرم سازی کشورمان، کرمانشاه در بحث تولید پوشاک و اسباب و وسایل چرمی، هیچ حرفی برای گفتن نگذاشته است و کماکان مرغوب ترین و بادوام ترین چرم کشورمان را تولید می کند. بنابراین خرید کالاهای ساخته شده از چرم کرمانشاه، چه صنایع دستی و اجناس دست ساز باشند و چه کیف و کفش ماشین دوخت، چنانچه اصالت آن ها تائید و در کرمانشاه تولید شده باشند، سوغاتی وزین و ارزنده بشمار می روند و انتخابی بسیار مناسب برای اهدا به دوستان و خانواده به حساب می آیند.