برج مراقبت پرواز | هدایت پرندگان آهنی آسمان، از زمین

برج مراقبت پرواز

برج مراقبت پرواز؛ احتمالا یکی از حساس ترین و دقیق ترین مکان هایی است که می توانید نام ببرید. چراکه در چنین مکان هایی که با جان صدها مسافر در ارتباط است؛ اولین اشتباه کارکنانش، آخرین اشتباه آن ها خواهد بود. برج مراقبت پرواز، وظیفه هدایت و کنترل هواپیماها را از لحظه اول و قبل از حرکت، برعهده می گیرد، تا زمانی که موتور هواپیما خاموش شود. پس می توانیم بگوییم یکی از بخش های اصلی امنیت هرپرواز، برج مراقبت فرودگاه است.

اگر از آن دسته افرادی هستید که در طول سال، سفرهای هوایی زیادی را تجربه می کنید، احتمالا تا امروز توجهتان به یک برج بلند شیشه ای در فرودگاه جلب شده است. این ساختمان مرتفع که یک تاج هشت ضلعی از جنس شیشه را بر سر گذاشته است، همان برج مراقبت پرواز (Air Traffic Control Tower) است.

در این مقاله، قصد داریم با کمک مجله گردشگری یوتراوز، به اهمیت و نقش برج مراقبت، در امنیت و سلامت هرپرواز بپردازیم. برای این کار، ابتدا یکی از پرترددترین مسیرهای پروازی کشورمان را انتخاب کرده ایم و براساس آن، نقش و جایگاه برج مراقبت پرواز را معرفی می کنیم.

فرض کنید که پس از پشت سرگذاشتن یک تجربه خوب از خرید بلیط هواپیما به صورت آنلاین، حالا وارد فرودگاه شده اید و منتظرید که بلندگوی فرودگاه، اطلاعات مربوط به پرواز شما را اعلام کند. حالا پس از چند دقیقه، داخل هواپیما نشسته اید و منتظرید تا برج مراقبت پرواز، اجازه حرکت را برای هواپیمای شما صادر کند. این جا دقیقا نقطه شروع کار برج مراقبت هر فرودگاه، در قبال هواپیمایی است که قصد پرواز دارد.

به عنوان مثال، اگر بلیط هواپیما تهران مشهد را خریده باشید، هواپیمای شما فقط با اجازه برج مراقبت تهران، امکان پرواز خواهد داشت. اما این، همه ی کار نیست. برج مراقبت پرواز از بخش های مختلفی تشکیل شده است و افرادی که در آن جا کار می کنند، وظایف مختلفی برعهده دارند.

در ادامه تلاش می کنیم تا سایر بخش ها و وظایف برج مراقبت پرواز را معرفی کرده و اطلاعات بیشتری راجع به این برج حساس و اتفاقات هیجان انگیز داخل آن به شما ارائه کنیم.

داخل برج مراقبت چه اتفاقی می افتد؟

احتمالا تا الان عکس داخل برج مراقبت را دیده اید که تعداد زیادی کارشناس پرواز، دورتادور آن نشسته اند و زاویه دید 360درجه ای به تمام باندهای فرودگاه دارند. همچنین مقابل آن ها تعدادی زیبادی مانیتور و تجهیزات دیگر قرار رگفته است که در هر لحظه، با استفاده از آن ها شرایط و مسیر هواپیما را رهگیری کرده و با خلبان ارتباط برقرار می کنند.

در همین رابطه جالب است بدانید که در هر لحظه، بیش از 9هزار هواپیما در حال پرواز در آسمان هستند که گاهی در مسیرهای موازی یا عکس یکدیگر حرکت می کنند. این آمار نشان دهنده جایگاه و اهمیت بی نظیر، برج مراقبت پرواز و کارشناسانی است که در آن جا مشغول به کار هستند. آن ها وظیفه دارند که هواپیما را از زمان روشن شدن موتور ، تا زمان خاموش شدن در آشیانه، هدایت و رهگیری کنند.

این کار نیازمند تمرکز بالایی است؛ چرا که باید بتوانید در لحظه، حرکت صدها هواپیما را کنترل کرده و فاصله ایمنی آن ها را از یکدیگر حفظ کنند. گاهی ممکن است که یک هوایپما، به دلایل اورژانسی، مجبور به تغیرر مسیر شود و اینجا دوباره برج مراقبت است که باید او را در مسیر درست هدایت کرده و امنیت آن را تضمین کند.

اگر بخواهیم با نگاه جزئی تری به این موضوع نگاه کنیم، باید بگوییم که امنیت و سلامت یک پرواز، در مرحله اول به تبحر و تجربه خلبان آن برمی گردد، اما اینجا، روی زمین و در فاصله چند پایی با هواپیما، این کارشناسان برج مراقبت از پرواز هستند که در بخش های مختلف، تلاش می کنند امنیت پرواز را تأمین کنند. از بخش های مختلف یک مرکز امنیت پرواز، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

مرکز فرماندهی سیستم کنترل ترافیک هوایی (ATCSCC)؛ در این بخش کلیه ترافیک های هوایی کنترل شده و در مواقعی که شرایط پرواز دچار مشکلاتی مثل تغییر شرایط آب وهوایی، خراب بودن باند یا تراکم ترافیک شود، به کنترل ترافیک هوایی فرودگاه کمک می کنند

مرکز کنترل ترافیک مسیر پرواز (ARTCC)؛ در این بخش، ترافیک هوایی همان فرودگاه یا فرودگاه های اطراف را منترل می کنند و سعی می کنند تا هوایپما را در مسیر درست و ایمنی راهنمایی کنند تا در سلامت کامل به زمین بنشیند.

ترمینال کنترل تقرب راداری؛ در این بخش با استفاده از رادارهای نزدیک بُرد، ترافیک هوایی کنترل می شود. کارشناسان پرواز مشغول در مرکز کنترل تقرب، وظیفه دارند تا در طول مسیر پرواز با خلبان در ارتباط بوده و مسشیر پروازی را کنترل کنند. همچنین آن ها هستند که باید هماهنگی لازم برای فرود در باند فرودگاه را با خلبان، تنظیم کنند.

برج مراقبت (ATCT)؛ این قسمت، معروف ترین بخش امنیت پرواز است که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم و گفتیم که اجازه پرواز و فرود هر هواپیما در هر فرودگاهی باید توسط برج مراقبت صادر شود.

برای روشن تر شدن موضوع به مثال قبلی خودمان برگردیم و بگوییم زمانی که بلیط هواپیما مشهد تهران را خریده باشید و پروازتان با موفقیت انجام شده باشد. برای فرود در فرودگاه مقصد نیز نیازمند اجازه برج مراقبت فرودگاه مهرآباد خواهید بود. و در صورتی که برج مراقبت مهرآباد اجازه فرود به هواپیمای شما ندهند، هماهنگی آن برعهده خلبان و برج مراقبت خواهد بود تا در نهایت هواپیما در سلامت کامل به زمین بنشیند.

ایستگاه خدمات پرواز (FSS)؛ کارشناسان بخش ایستگاه خدمات پرواز، وظیفه کنترل هواپیماها و جلوگیری از برخورد آن ها بایکدیگر را برعهده دارند و تلاش می کنند تا با سرعت و نظم بخشیدن به حرکت هواپیماها و ارتباط مداوم با خلبان پرواز، امنیت مسافران را تأمین کنند. همچنین وظیفه جمع آوری اطلاعات آب وهوایی و ارائه آن به خلبان ها نیز برعهده کارکنان این بخش از برج مراقبت است.

تمام بخش های معرفی شده در مدیریت و کنترل همه پروازها نقش دارند و هربخش، پس از اتمام مسئولیتس نسبت به یک هوایپما، ادامه کار را به بخش بعدی می سپارد.

ارتفاع برج مراقبت چقدر است؟

ارتفاع برج مراقبت در سراسر جهان، عادد ثابتی نداشته و بسته به شرایط فرودگاه و اینکه در چه ارتفاعی,، کارشناسان میدان دید بهتری خواهند داشت، باید به صورت منحصربه فرد، طراحی شود.

با این حال، جالب است بدانید که بلندترین برج مراقبت جهان در فرودگاه سووارنابومی تایلند قرار گرفته است و 132 متر ارتفاع دارد. بعد از آن نیز، برج مراقبت فرودگاه های کوالالامپور مالزی با 130 متر و فرودگاه هارتسفیلد جکسون آتلانتا با ارتفاع 121 متر، در جایگاه دوم و سوم قرار گرفته اند.

در میان فرودگاه های داخلی نیز، برج مراقبت فرودگاه همدان با 52 متر ارتفاع، بلندترین برج مراقبت ایران به شمار آمده که در مقایسه با ارتفاع برج مراقبت فرودگاه امام تهران، به عنوان شلوغ ترین و پرترافیک ترین برج مراقبت از پرواز کشور، در مقام نخست بلندترین برج مراقبت ایران قرار می گیرد.

کلام پایانی

در این مقاله، ابتدا به نقش و اهمیت برج مراقبت از پرواز، در امنیت یک هواپیما و مسافرانش پرداختیم و گفتیم که یکی از ارکان اصلی سلامت هر پرواز، برجی هشت ضلعی در نزدیکی باند فرودگاه است که وظیفه کنترل و هدایت هواپیماها را برعهده دارد.

بعد از آن، به سراغ فضای داخلی برج رفتیم و بخش های مختلف آن را معرفی کردیم تا بدانیم که کارشناسان پرواز در هر بخش از برج مراقبت چه وظایفی را برعهده دارند. و در پایان مقاله نیز، تلاش کردیم اطلاعات مختصری در رابطه با بلندترین و پرترافیک ترین برج مراقبت کشور خودمان ارائه کنیم.