اسجیل یک روستا با سه آب و هوا است

میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشات منتشر شده، اسجیل یک روستا با سه آب و هوا است.

در مورد وجه تسمیه اسجیل اظهارنظرهای فراوانی شده بعضی به آن واژه اسگل برخی اسگیل و عده ای اسجیل گفته اند. در حال حاضر به زبان محاوره ای اهالی روستا آن را اسگل و از لحاظ نوشتاری به آن اسجیل می گویند. بعضی از عوام معتقدند کلمه اسجیل در حقیقت اسگل بوده و به معنی مکانی است که از خشت و گل نبا شده عقیده دارند، قبل از اسلام این روستا وجود داشته و بعد از تصرف این منطقه به وسیله مسلمانان از آنجا که حرف گ یک حرف از الفبای پارسی باستان است و در حروف الفبای عربی وجود ندارد، تغییر اعراب داده و به حرف ج تلفظ شده و کلمه اسگل تبدیل به اسجل و بعدها با اضافه شدن حرف ی به اسجیل تبدیل شده است.

اسجیل به لحاظ لغوی یعنی جای محکم و بلند و با توجه به موقعیت قرارگیری این روستای کوهستانی، احتمالاً در دوره اسلامی این کلمه به آن اطلاق شده باشد.

هرچند که اظهارنظرهای فوق الذکر فاقد توجیه علمی است، ولی با توجه به بررسی های باستان شناسی و مطالعه سنگ قبرهای آن باید اذعان کرد کلمه اسجیل از دوره تیموری یعنی قرن هشتم هجری به این منطقه اطلاق شده است. ظاهراً وجه تسمیه این روستا در دوره قاجاریه اسوح بوده است. چنانکه محمدحسن خان اعتمادالسلطنه صاحب مطلع الشمس در این خصوص می نویسد: «از جمله قرای دیگر بلوک جورمکن میتوان به قریه کاهون (کاهو)، قریه نوزاد، قریه سرآویچ، قریه اسناندر و قریه اسوح اشاره کرد.»

سابقه سکونت در هزاره اول قبل از میلاد

این روستا در دره ای زیبا و سرسبز قرار گرفته و همین جانمایی باعث شده آب و هوایی خوش و مفرح داشته باشد. می گویند سابقه سکونت در آن به هزاره اول قبل از میلاد بر می گردد. در گذشته اسجیل یکی از قراء بلوک گلمکان و بخش طرقبه مشهد بوده و در سال 1368 بعد از تبدیل شدن بخش چناران مشهد به شهرستان، این روستا جز بخش گلبهار شهرستان چناران قرار گرفته است.

در کتاب گیتاشناسی ایران جلد سوم نوشته عباس جعفری درباره اسجیل اینطور نوشته شده است: «اسجیل دهستانی از بخش گلبهار شهرستان چناران و استان خراسان دارای طول و عرض جغرافیایی 171 درجه و 30 دقیقه، فاصله آن تا چناران 22 کیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا 1500 متر است. این روستا دارای سه نوع آب و هوای معتدل، خشک و کوهستانی است. این روستا در دامنه شمالی کوهستانی بینالود قرار گرفته و دارای رودخانه است.»

روستای اسجیل از لحاظ سابقه تمدنی یکی از قدیمی ترین روستاهای منطقه گلمکان و توس محسوب می شود. براساس بررسی ها و شواهد باستان شناسی قدمت سکونت در آن به قبل از اسلام برمی گردد و وجود تپه های زیاد تاریخی در این روستا حکایت از قدمت دیرین آن دارد.

دیدنی های اسجیل

برج قدیمی اسجیل که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یکی از جاذبه های مهم آن بشمار می آید. می گویند که در دوره قاجاریه به علت نبود امنیت برج قلعه ساخته شد که یک مجموعه استراتژیک دارای حصاری بلند با برج هایی برای نگهبانی از اقوام ساکن در آن بوده است. به بیان بهتر این قلعه در واقع یک دژ نظامی مسکونی بوده است. از اواسط دوره قاجاریه به تدریج با بازگشت امنیت به کشور اهالی ساکن در برج قلعه از آن خارج و در کناره رودخانه ساکن شدند. روستای فعلی دقیقاً در حاشیه رودخانه قرار گرفته و یکی از زیباترین روستاهای حاشیه شمالی کوه های بینالود از لحاظ موقعیت قرارگیری و بافت معماری است.