کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین استان های ایران است

میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین استان های ایران است.

دو شهر لرنشین یاسوج و سی سخت با وجود قدمت سکونت چندین هزار ساله، متأسفانه از جاذبه های تاریخی کمی برخوردار هستند. از این رو شاید علاقمندان مناطق تاریخی کمی ناامید شوند. اما اگر عاشق طبیعت هستید، بدون شک جاذبه های آن شما را پشیمان نخواهد کرد. یاسوج نسبت به سی سخت موقعیت استراتژیک تری دارد. رودخانه بشار از میان این شهر می گذرد. از این رو پارک ساحلی زیبایی در کنار آن ساخته اند که محل خوبی برای چادر زدن محسوب می شود.

کهگیلویه و بویراحمد بطور کلی استانی چهار فصل محسوب می شود که به دو بخش گرمسیر و سردسیر تقسیم شده است. یاسوج و سی سخت در منطقه ی سردسیر قرار دارند. در فصل بهار بخصوص از اردیبهشت که می توان آن را زیباترین ماه سال در این منطقه نامید، تا اواخر تابستان و نیمه اول مهر، هوای این دو شهر مطلوب و گرم است. رطوبت هوا کم و بجز اواسط تابستان، به ندرت با گرمایی آزاردهنده روبرو می شویم. البته در محیط های داخلی شرایط فرق می کند و حتما نیاز به سیستم های خنک کننده خواهید داشت.

بقیه ماههای سال به خصوص اول دی تا اواسط اسفند با هوایی سرد و حتی بسیار سرد روبرو هستیم، به همین دلیل جز برای استفاده از پیست اسکی، سفر به این دو شهر پیشنهاد نمی شود. البته باید در نظر گرفت سی سخت با قرار گرفتن در دامنه ی کوه های دنا، هوای سردتری دارد. در این مدت باید انتظار بارش های فراوان باران و گاهی هم برف را داشته باشید. همچنین در فصل بهار ممکن است بارها بارش باران و تگرگ بهاری شما را غافلگیر کند، گرچه مدت این بارش ها کوتاه است و با کمی صبر می توانید از ادامه سفرتان لذت ببرید. اما بهتر است تجهیزات مناسبی به همراه داشته باشید.

شهرهای استان شامل دوگنبدان، دهدشت، لیکک، چرام، لنده، باشت، سی سخت، سوق، دیشموک، سرفاریاب، قلعه ریسی، مارگون، پاتاوه، چیتاب و گراب سفلی است.

از ره آوردهای استان کهگیلویه و بویراحمد میتوان به نفت و گاز، گردو، عسل طبیعی، ماهی قزل آلا و مرکبات اشاره کرد. این استان در شهر دوگنبدان دارای منابع غنی نفتی است و غنی ترین نفت را در میان استان های نفتی ایران دارد. با اینکه این استان یک درصد مساحت ایران را شامل می شود اما به تنهایی سی و پنج درصد نفت و گاز ایران را داراست.

تقسیمات کشوری

این استان به نه شهرستان و 16 بخش تقسیم شده است که شامل 16 شهر و بیش از 1700 روستا می شود.

موقعیت

کهگیلویه و بویراحمد از جمله استان های جنوبی ایران بشمار می رود که از شرق با استان اصفهان و فارس، از جنوب با استان بوشهر، از غرب با خوزستان و از شمال با چهارمحال و بختیاری همسایه است. کهگیلویه و بویراحمد از نظر جمعیت و مساحت از استان های کوچک ایران است و در هر دو مورد دارای رتبه 28 در بین سی استان است. بزرگترین و پرجمعیت ترین شهرستان استان، شهرستان بویراحمد به مرکزیت یاسوج است. جمعیت این استان حدود 800 هزار نفر است.

تاریخچه

کهگیلویه و بویراحمد را به دیار آریوبرزن می شناسند. حمدالله مستوفی در تاریخ گزیده از ایل جاکی نام می برد.

در قدیم چهار ایل بویراحمد، ایل نوئی، دشمن زیاری و چرام را اصطلاحاً «چهاربنیچه» می نامیدند. منطقه ای که اکنون استان کهگیلویه و بویراحمد نام دارد دارای پیشینه کهن تاریخی است. هر چند در گذشته ای نه چندان دور جز یکی از بلوک های مملکت فارس بوده و از روستاهای توابع کازرون بشمار می رفته است که خود شامل دو قسمت میشد: قسمت شمال شرقی که آن را سردسیر و کوهستانی و پشت کوه می نامیدند و قسمت جنوبی و غربی که نره کوه و بهبهان نامیده میشد. حکاکی های روی چهار سنگ واقع در تنگ ساولک شهرستان بهمئی نشان از قدمت این استان دارد. پژوهشگران بر این باورند که مهد حکومت بزرگ هخامنشیان و محل تولد پادشاهان بزرگ آن در منطقه انشان بوده و هم اکنون نیز آثاری در رابطه با صحت این موضوع در کهگیلویه و بویراحمد کشف شده است.

استان در دوره های مختلف تاریخ شناسی ایران

تاریخ پیش از اسلام و پیش از ورود آریایی ها

این استان (منطقه جغرافیایی این استان) در دوره هزاره چهار قبل از میلاد بخشی از تمدن عیلام بوده است.

در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آریایی ها

این استان به جز در سلسله حکومت سامانیان و طاهریان و قراقویونلو و قسمت شمالی آن در حکومت مادها جزیی از خاک تمامی حکومت های ایران بوده است.

در 22 تیر 1342 طبق تصویب نامه مجلس شورای ملی، سرزمین ایلات شش گانه کهگیلویه و بویراحمد (1– بویراحمد 2– طیبی 3– بهمئی 4– چرام 5– دشمن زیاری 6– بابویی) که تا آن زمان بخشی جز استان فارس و بخشی جز استان خوزستان بود، از این دو استان جدا شد و به فرمانداری کل تبدیل شد و متعاقب آن شهر یاسوج مرکز استان در سال 1344 شکل گرفت و سرانجام در خرداد سال 1355 با همان محدوده به استان تغییر پیدا کرد.

زبان

مردم استان غالبا به گویش های جنوبی زبان لری صحبت می کنند. این گویش برای دیگر لرزبانان به ویژه لرهای بختیاری قابل درک است. به استناد کتاب «ممسنی در گذرگاه تاریخ» مردم لرستان، ممسنی از یک نژاد بوده و با یک زبان صحبت می کنند، ولی مردم بویراحمدی اصالتا لرتبار هستند اصلی ترین مشخصه فرهنگی و اجتماعی منطقه، در گذشته ساختار اجتماعی عشایری بوده است. هرچند امروزه این ساختار دگرگونی زیادی داشته اما هنوز موقعیت اجتماعی و شناسایی افراد حتی در جامعه شهری استان نیز از طریق وابستگی و تعلقات آن ها با ساختار ایلی تعیین می شود. این منطقه در گذشته نه چندان دور، در قلمرو شش ایل بویراحمد، طیبی، بهمئی، دشمن زیاری، بابویی بوده است. اکثر مردم استان کهگیلویه و بویراحمد، به زبان لری صحبت می کنند.این گویش بازمانده زبان ایرانیان قدیم است که کمتر تحت تأثیر زبان های بیگانه قرار گرفته است و اختلافات ریشه ای با سایر گویش های زبان لری ندارد.

وضعیت اقتصادی

این استان از نظر اقتصادی به عنوان ناحیه کشاورزی و دامپروری به شمار می آید. بعد از دامداری و کشاورزی صنایع استخراج نفت گچساران و کارخانه قند یاسوج و مجتمع دنا صنعت یاسوج (تولید انواع لوله های پلیمری) از اهمیت ویژه ای برخوردار است، ولی با این حال فعالیت های صنعتی و معدنی در این استان نسبت به سایر مناطق کشور، رشد نیافته و رونق چندانی ندارد. بطور کلی صنایع موجود در این استان به دو گروه تقسیم می شوند، که عبارتند از صنایع دستی و ماشینی. بزرگترین صنعت موجود استان، صنعت نفت است. در زمینه معادن نیز این استان دارای معادن بوکسیت، مس، فسفات، گوگرد، و غیره است.نفت و گاز استخراجی از این استان یکی از منابع عمده تولید نفت و گاز کشور است.

براساس مقاله کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین استان های ایران است باید بدانید که استان بیش از یک میلیون هکتار جنگل دارد و با دارا بودن یک درصد از مساحت کل کشور، حدود 30 درصد از کل گونه های گیاهی کشور را در خود جای داد. درختان بلوط علاوه بر آنکه برای دام ها مورد استفاده قرار می گیرد میوه آن برای انسان نیز خاصیت های زیادی دارد. خشکیدگی درختان بلوط یکی از مهمترین چالش های جنگل های زاگرس و این منطقه است. آفت کرم چوب خوار و بیماری ذغالی پس از سال 1390 به دلیل خشکسالی به بلوط های مناطق زاگرس حمله کرده و این آفت در سالهای 1392 تا 1393 خسارات بسیار زیادی به بلوط های منطقه زده است.