نانهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد راز دوستی انسان با طبیعت هستند

میراث آریا/ براساس آخرین اخبار واصله، نانهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد راز دوستی انسان با طبیعت هستند.

نان محلی از هزاره سوم قبل از میلاد در بین مردم و روستائیان کهگیلویه و بویراحمد پخت میشد. این نوع نان یکی از نازک ترین نانها است که با پخت کامل و بدون هیچ خمیره ای بدست می آید و با محصولات طبیعی و زراعی و تلاش خود مردم از گندم، جو و بلوط تهیه میشد. همین امر نان تیری محلی کهگیلویه بویراحمد را در فهرست آثار ملی کشور قرارداد.

مردان و زنان بسیاری درگذشته سرزمین چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد طلوع و غروب کرده اند و غذاهای محلی این دیار نیز یادگاری دیرین از این گذشتگان است.

طبیعت و زندگی عشایری درگذشته مردمان این دیار خاطراتی پررنگ از خود بجا گذاشته و انواع نانهای محلی از میوه درختان بلوط این دیار توسط زنان پخته می شد.

پیشرفت فناوری هم نتوانست تأثیری بر پخت نان های سنتی در مناطق روستایی و عشایری کهگیلویه و بویراحمد بگذارد.

نان گندم

نان سنتی گندم نیز یکی از پرطرفدارترین نان ها در این استان است که هنوز هم در روستاها، مناطق عشایری و شهرها در خانه ها پخت می شود.

این نان از آرد گندم بدست می آید و برای پخت آن از تابه فلزی، وسیله پهن کردن نان که به آن خِنَک می گویند و وردنه ای بلند و باریک که حدود یک متر طول دارد و به آن «تیر» می گویند و هیزم استفاده می کنند.

این نان بسیار نازک بوده وقتی که پخته شد، خشک می شود که در هنگام استفاده باید آب زده و کمی نگه دارند تا نرم شده و سپس استفاده می کنند.

برکو

یکی دیگر از نان های سنتی این استان نان «برکو» است که برای تهیه آن از آرد گندم مخلوط با بلغور گندم استفاده می کنند.

گرده ذرتی

گرده ذرتی یکی دیگر از نان های سنتی است که با آرد ذرت تهیه می شود و برای پخت نان ابتدا آرد ذرت را خیسانده تاکمی ترش شود و سپس تابه سنتی مخصوص را روی آتش قرار داده و خمیر را روی آن پهن می کنند.

در مرحله بعد تابه را از روی آتش برداشته و وارونه روی زغال ها قرار می دهند تا پخته شود و سپس با روغن یا کره حیوانی چرب کرده و می خورند.

شلشلی

شُلشُلی از دیگر نان های استان است که با آرد گندم تهیه می شود. این نان با آرد گندم تهیه شده و بسیار خوشمزه است. برای تهیه این آرد خمیر رقیقی تهیه کرده بطوریکه از دست چکه کند و سپس تابه را روی اجاق گذاشته و این خمیر رقیق را روی تابه ریخته و پهن می کنند، سپس تابه را روی زغال قرار می دهند تا طرف دیگر نان نیز پخته شود. این نان را با روغن محلی و عسل چرب کرده و می خورند.

تکو

تکو یکی دیگر از نان های محلی استان است که از آرد ذرت تهیه شده و معمولاً نسبت به نانهای دیگر استان حجیم تر است.

مشتک

مُشتک از دیگر نان های سنتی استان است که برای پخت آن دو چانه خمیر گندم را روی هم قرار داده و نان کلفتی تهیه می کنند که به آن مشتک می گویند.

گرده زیر چاله

گرده زیر چاله نیز یکی دیگر از نانهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است که با آرد گندم، رازیانه و گاهی شکر یا شیره خرما تهیه می شود.

برای پخت این نان به خمیر آرد گندم زیره، شکر و یا شیره خرما اضافه کرده و خمیر سفتی را که بدست می آید با کف دست پهن می کنند.

سپس این نان بیضی را با نوک انگشتان شکل داده یا با وسیله ای طراحی کرده و زیر خاکستر گرم قرار داده و روی آن زغاله ای افروخته می ریزند تا پخته شود.

نان برنجی

نان در کهگیلویه و بویراحمد نقش مهمی در سبد غذایی خانوار دارد، نان نارنجی از دیگر نان های سنتی استان است که از مخلوط آرد بلوط و آرد گندم تهیه شده و بسیار لذیذ است، این نان به دلیل خاصیت های فراوانی که دارد، در سالهای اخیر طرفداران بسیاری پیدا کرد.