روستاهایی زیبا و دیدنی که در منطقه شیروان قرار دارند

میراث آریا/ این خبر پیرامون روستاهایی زیبا و دیدنی که در منطقه شیروان قرار دارند، برای شما نگارش شده است.

شیروان در گوشه شمال شرقی استان، از شمال به کشور ترکمنستان، از جنوب به شهرستان اسفراین، از شرق به شهرستان فاروج و از غرب به شهرستان بجنورد محدود می شود. فاصله مرکز شهرستان شیروان تا شهر بجنورد 52 کیلومتر و تا مشهد مقدس 195 کیلومتر است. این شهرستان با مساحت حدود 3904 کیلومتر مربع دارای چهار شهر، سه بخش، 9 دهستان و 169 آبادی است. شهرستان شیروان در دره رود اترک بین رشته کوههای کپه داغ در شمال و آلاداغ در جنوب قرار گرفته است.

روستای اوغاز

براساس مقاله روستاهایی زیبا و دیدنی که در منطقه شیروان قرار دارند باید بدانید که اوغاز کهنه یکی از مهمترین روستاهای قدیمی شیروان است که قدمت آن به بیش از 600 سال می رسد و بنای اولیه آن به وسیله ازبکان بنیان گذاری شده است.

روستای اوغاز در دهستان سیوکانلو واقع شده است. دهستان سیوکانلو به مرکزیت روستای هنامه از بخش مرکزی در 15 کیلومتری شمال شرق شهر شیروان قرار دارد.

آبشاری نیز در قسمت منتهی الیه شمال شرقی روستا واقع شده است. ارتفاع این آبشار اوغاز از سطح اساس رودخانه حدود 3 متر است. دسترسی به این آبشار بصورت پیاده بوده و نیز برای همه اعضای خانواده ممکن نیست. فاصله این آبشار تا روستا به طور تقریبی کمتر از 5/1 کیلومتر اندازه گیری شده است.

در قسمت شمال شرقی روستا پس از عبور از داخل روستا و باغات، مسیری سنگلاخی همراه با جریان آب توجه گردشگران را به خود جلب می کند. دو طرف این مسیر زیبا را باغ های میوه در برگرفته که پس از پایان باغ ها در دامنه ها، شاهد دیوارهای سنگی بلند و حیرت آوری هستیم که سایه خود را به سر گردشگران و عابران می اندازند. در قسمت انتهایی دره و در جایی که دیواره ها به هم نزدیک می شوند و تشکیل یک معبر تنگ را می دهند. آب رودخانه اوغاز از این محل تأمین می شود.

درختان کهنسال یا دیرزیست در هر کشور جز مهمترین ذخایر ژنتیکی گیاهی آن کشور محسوب می گردند و ارزش شناخت و حفظ این منابع از دیدگاه علمی، تاریخ طبیعی و حتی میراث فرهنگی قابل ارزیابی هستند. درختان کهنسال در طول هزاران سال، موانع اکولوژیک و تنش های نامساعد اقلیمی و محیطی متعدد را پشت سر گذاشته و هم چنان به زندگی خود ادامه می دهند. از کهن ترین درختان دیر زیست روستای اوغاز میتوان به درختان ارس اشاره کرد.

درختان ارس در داخل بافت روستا، تپه های مجاور به روستا و منطقه زو مشاهده می شود. از ویژگی های منحصر بفرد این درختان میتوان به درخت ارس امامزاده اشاره کرد که در بین اهالی به عنوان یک درخت مقدس شناخته می شود و مراسم عزاداری محرم شب های محرم در زیر این درخت انجام می گیرد. در مناطقی که این درختان وجود دارند، میتوان در کنار مزایای متعدد، انس و الفت بیشتر میان مردم و بویژه کودکان، نوجوانان و جوانان با درختان را در پی داشته باشد و از این طریق، فرهنگ ارج نهادن به گیاهان را در میان بازدیدکنندگان ترویج کرد.

در اوغاز کهنه درخت گردویی کهنسال وجود دارد که به قانله قوز معروف است و قدمتی بیش از 500 سال دارد. در قله کوه کیسمار محلی به نام قزلر قلعه وجود دارد که آثار خانه های مخروبه و حوض آب و تکه های ظروف سفالی و چینی و مسی در آن مشاهده می گردد که این قزلر قلعه ها معمولاً در قله کوه ایجاد میشد و دارای راهی صعب العبور بود و سابقا قبل از حمله دشمن، دختران و زنان جوان را به آنجا منتقل می کردند تا از هجوم دشمن در امان باشند. البته اجناس قیمتی مانند طلا و زیورآلات را نیز به آنجا منتقل می کردند. این محل در اوغاز کهنه به گنج صلصل نیز معروف است.

روستای هدف گردشگری گلیان

روستای گلیان در 23 کیلومتری جنوب شهر شیروان و در موقعیت ریاضی 57 درجه و 35 دقیقه طول جغرافیایی و 37 درجه و 14 دقیقه عرض شمالی واقع شده است. این روستا دارای آب و هوای نیمه خشک سرد کوهستانی بوده که منجر به شکل گیری حیات وحش و طبیعت زیبا و دل انگیزی در روستا شد. در سال 85جمعیت آن 623 نفر بوده است. گویش مردم این روستا به دو صورت کرمانجی و فارسی است. از صنایع دستی آن میتوان به قالیبافی اشاره کرد.

در خصوص جاذبه های موجود در روستای گلیان میتوان به چشمه های متنوع و فراوان اشاره کرد که از مهمترین آنها که قابلیت گردشگری را دارند میتوان به چشمه های شیرخان، برزنگ، پیرک، قلعه نوع، چشمه موسی و چشمه پاسگاه اشاره کرد که در این میان چشمه شیر خان و چشمه پیرک به دلیل داشتن آب گوارا و شیرین و دبی بالا قبلاً جهت آب شرب مردم روستا مورداستفاده قرار می گرفته است.

غار کافر قلعه همانطوری که از اسمش پیداست غاری مسکونی بوده و در زمانهای گذشته از آن به عنوان پناهگاه استفاده میشده است. این غار در 5 کیلومتری جنوب باختری روستای گلیان در قسمت راست دره وسیعی که راه برزلی از آن می گذرد، واقع است.

از بناهای تاریخی این روستا میتوان به کافر قلعه که در ضلع جنوبی روستا قرار دارد و حمام قدیمی روستا اشاره کرد. از اماکن مذهبی آن میتوان به امامزاده گلیان، مسجد قدیمی حاج عبدا... که سابقه احداث آن به حدود 200 سال می رسد، اشاره کرد.

منطقه نمونه گردشگری اسطرخی

منطقه گردشگری اسطرخی از توابع دهستان گلیان، بخش مرکزی، شهرستان شیروان در فاصله حدود 29 کیلومتری جنوب غربی شهر شیروان قرار گرفته است.

آبشارهای اسطخری به دلیل ویژگی های زمین ساختی و طبیعی، جاذبه های ارزشمند، زیبا و شگفت انگیز باعث جذب گردشگران به این محل شده است. این آبشار در قسمت جنوب شرقی روستا در داخل باغات واقع شده است. ارتفاع این آبشار از سطح اساس رودخانه حدود 25 متر اندازه گیری شده است. از ویژگی های منحصر بفرد این آبشار میتوان به سهولت دسترسی آن اشاره کرد. فاصله این آبشار تا روستا کمتر از 1 کیلومتر و راه ارتباطی به این آبشار ماشین رو است.

چشمه سهراب در جنوب روستای اسطخری واقع شده است. آب رودخانه اسطخری از این چشمه تأمین می شود. از ویژگی های منحصربفرد چشمه سهراب میتوان به سهولت دسترسی به آن اشاره کرد. در حقیقت چشمه سهراب مکانی عمومی برای بازدید گردشگران و نیز به عنوان یکی از توقفگاه های اصلی برای گردشگران بحساب می آید. این مکان دارای چشمه ای بسیار زلال است. آب این چشمه آنقدر زلال و شفاف است که سنگهای کف آن به راحتی قابل دیدن است، اطراف چشمه را کوه و باغات در برگرفته است، 200 متر پایین تر از چشمه، دو استخر پرورش ماهی قزل آلا وجود دارد که گردشگران می توانند گوشت سفید موردنیاز خود را از این مکان تهیه کنند. دبی آب چشمه سهراب در مواقع پرآبی 200 تا 300 لیتر در ثانیه عنوان شده است.

رودخانه دائمی اسطخری از دامنه های آلاداغ سرچشمه می گیرد و از مجاورت شرق روستا عبور می نماید. پس از عبور از داخل دره باغات اطراف که اکثراً بر روی تراس ها شکل گرفته اند را سیراب می نماید. در حقیقت عامل اصلی بوجود آورنده جاذبه های طبیعی در منطقه، رودخانه اسطخری است. رودخانه اسطخری با دبی متوسط و همچنین همراهی شرایط توپوگرافی یک شرایط ویژه را جهت جذب گردشگر در منطقه بوجود آورده است.

دره ای بسیار زیبا همراه با آب نسبتاً زیاد و باغات میوه در شرق روستا فرصت و موقعیت بسیار مناسبی را برای پیاده روی و گذران اوقات فراغت بخصوص در فصول بهار و تابستان فراهم کرده است. آسیاب های قدیمی در جنوب شرقی روستا در داخل باغات استقرار یافته اند. در واقع استقرار آسیاب ها در این مکان به دلیل نیروی ثقل آب بوده است. آبشارها نیز در این مکان واقع شده اند. اهالی روستا در روزگاران قدیم از این آسیاب ها جهت آرد گندم استفاده می کرده اند. آثار این آسیابها هم اکنون در محل باقی مانده و می تواند به عنوان یکی از جاذبه های منطقه جهت جذب گردشگر بشمار آید.

منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری زوارم

روستای زوارم از روستاهای بسیار قدیمی و آباد شهرستان شیروان بشمار می رود. منطقه گردشگری زوارم از توابع دهستان زوارم، بخش مرکزی، شهرستان شیروان که در منطقه کوهستانی و زیبای ارتفاعات آلاداغ واقع در فاصله حدود 28 کیلومتری جنوب غربی شهر شیروان و فاصله 22 کیلومتری جاده شیروان به مشهد قرار گرفته است. این منطقه در تابستان آب و هوای معتدل و در زمستان آب و هوای سرد و مرطوب است. زوارم در بین دره ای ژرف و طویل و سرسبز و پردرخت با مناظر دیدنی فراوان یکی از مناطق بکر و ییلاقی در شمال خراسان واقع شد. از آثار تاریخی این روستا میتوان به تپه دست ریز ارک و قزلر قلعه اشاره کرد.

منطقه نمونه گردشگری گلیل

این منطقه با توجه به دارا بودن ویژگی های خاص طبیعی از جمله جنگل های انبوه درختان ارس و تنوع بسیار زیاد پوشش گیاهی و نیز زیستگاه خالص ترین قوچ اوریال از جمله جاذبه های گردشگری شهرستان شیروان بشمار می رود. منطقه گردشگری گلیل از توابع دهستان جیرستان، بخش سرحد، شهرستان شیروان دارای وسعتی حدود 17000 هکتار است. در فاصله 500 متری از پاسگاه جنگلبانی در منطقه گلیل دریاچه ای مصنوعی ساخته شد. منبع تغذیه این دریاچه از ذوب برف و باران تأمین می شود.

این دریاچه در فصول خشکسالی کمک شایانی به دامداران منطقه و گونه های جانوری منطقه می کند. این دریاچه قابلیت پرورش ماهی و قایق سواری را در محل به صورت بالقوه دارد. با سرمایه گذاری در این بخش می توان زمینه جذب گردشگر بیشتر را فراهم کرد.

منطقه گلیل دارای چشمه های فراوانی است که اغلب فصلی هستند.

بیش از 160 گونه گیاهی در منطقه شناسایی شده است؛ گیاهانی چون ارس، کرکو، قره قات، تنگرس، نسترن وحشی، شیر خشت، انجیر وحشی، زرشک، گون، کلاه میرحسن، علف باغ، انواع گندمیان و...

اما آنچه بیش از همه در منطقه خودنمایی می کند، وجود درختان دیر زیست ارس است. بعضی از این ارس ها جز قدیمی ترین درختان ایران بشمار می روند.

مقبره امامزاده زکریا در منطقه گلیل در قله صعب العبور یکی از ارتفاعات قرار گرفته و دارای گنبد سبزرنگ و بارگاه است. مردم نامانلو و روستاهای اطراف و عده ای از مردم شیروان در یکی از روزهای تابستان که معمولاً توسط معتمدین محلی اعلام می شود، پیاده و دسته جمعی به سوی قله زکریا حرکت می کنند و پس از طی مسافتی طولانی که حدود 100 گردنه کوچک عبور می کنند و به رازو نیاز با خدای خود و زیارت و سوگواری عمومی می پردازند. البته طبق روایات قدیمی، گنبد در محلی که سر بریده شده امامزاده زکریا قرار دارد، احداث شده است.

در هنگام برگشت انبوه جمعیت، از زکریا نامزدهای جوان از طرف اقوام و خویشان مورد تعقیب قرار می گیرند و در صورتیکه نتوانند از کوه پایین بیایند، گرفتار جریمه می شوند و جریمه آن خرید میوه و شیرینی برای اقوام است.