چرا افراد واکسینه شده حتی اگر کرونا بگیرند، خیلی شرایط بهتری دارند؟

آخرین خبر/محمد رشیدیان استادیار دانشگاه هاروارد در رشته توئیتی ساز و کار واکسن و روش مقابله بدن با بیماری ویروسی را به زبان ساده توضیح داد که در ادامه آورده شده است:

ویروس دلتا چه طور می تواند از سد واکسن کرونا بگذرد؟ چرا اگر واکسن زده باشیم، حتی اگر کرونا بگیریم، خیلی شرایط بهتری داریم؟ سعی می کنم خلاصه و به زبان نسبتا ساده توضیح دهم:

سه نوع سلول ایمنی نقش جدی در ایجاد ایمنی بعد از واکسن دارند: دندریتیک (D)، بی (B) و تی(T). وظیفه سلول های D پردازش واکسن و آموزش سلول های B و T است. این آموزش تقریبا دو هفته زمان می برد. سلول های B و T کارشان حفاظت نهایی است اما از دو طریق کاملا متفاوت:

روش سلول های B برای حفاظت از بدن تولید آنتی بادی است. آنتی بادی ها مولکول هایی هستند که خیلی دقیق به ویروس می چسبند، ویروس را خنثی می کنند و مانع آلوده شدن سلول های بدن می شوند. عکس زیر نشان می دهد که آنتی بادی چطورمانع برهمکنش ویروس و سلول های بدن می شود.

وقتی ویروس وارد بدن فرد واکسینه شده می شود، آنتی بادی ها سریعا ویروس را خنثی می کنند و به این ترتیب مانع تکثیر ویروس در بدن می شوند.اما دلتا چرا می تواند از سد واکسن بگذرد؟ به دو دلیل:

1. اول اینکه واکسن هایی که در دسترس هستند بر اساس ساختار ژنتیکی ویروس اولیه ای که تقریبا 2 سال پیش در چین پخش شد ساخته شده اند و دلتا نسبت به ویروس اولیه تغییراتی دارد، بنابراین آنتی بادی که در نتیجه واکسن تولید می شود قدرت خنثی سازی اش در مقابل دلتا اندکی کاهش پیدا کرده است.

2. اما دلیل مهمتر آنکه قدرت و سرعت تکثیر دلتا خیلی بیشتر از ویروس اولیه، و البته تمامی گونه های فعلی ویروس کرونا است. دلتا تقریبا دو برابر سریعتر از ویروس اولیه کرونا تکثیر می شود. وقتی ویروس وارد بدن شد، بلافاصله مسابقه بین ویروس و آنتی بادی شروع می شود:

آنتی بادی سعی می کند ویروس را خنثی کند و ویروس سعی می کند سلول ها را آلوده کند و سپس در درون سلول تکثیر شود. قابلیت بالای دلتا در تکثیر سریع باعث می شود که در بعضی افراد واکسینه شده بتواند این مسابقه را ببرد و افراد آلوده شوند.

اما بعد از اینکه ویروس از سد آنتی بادی گذشت و سلول آلوده شد چه می شود؟ از اینجا به بعد سلول های T نقش پررنگی در کنترل بیماری دارند. سلول های T، که قبلا توسط سلول های D آموزش دیده اند، سلول های آلوده را شناسایی می کنند و با سرعت بسیار بالایی شروع به کشتن سلول های آلوده می کنند.

در واقع کسی که واکسن زده باشد، حتی اگر ویروس از سد آنتی بادی بگذرد، سلول های آموزش دیده T او را از وارد شدن به فاز بیماری شدید نجات می دهند. اگر واکسن نزده باشید هم در نهایت این سلول های T هستند که سلول های آلوده را می کشند و به این ترتیب شما را نجات می دهند.

اما آموزش سلول های T تقریبا دو هفته زمان می برد، به این دلیل است که در هر بیماری ویروسی، مثل کرونا یا آنفولانزا، حداقل دو تا سه هفته زمان می برد تا خوب شویم.

در واقع سلول های B نقش مهمی در جلوگیری از آلوده شدن و پیشگیری از بیماری خفیف را دارند و سلول های T نقش مهمی در جلوگیری از بیماری با علائم متوسط و شدید را دارند. پس اگر واکسن زده باشیم، حتی اگر بیمار شویم، سلول های T آموزش دیده جلوی وارد شدن بیماری به فاز شدید را می گیرند.