موزه ایران باستان | موزه ملی ایران در شهر تهران

در میان موزه های ایران، می توان گفت موزه ملی ایران حرف اول را می زند! این موزه، به دو ساختمان مجزا تقسیم می شود که یکی از این ساختمان ها "موزه ایران باستان" و دیگری "موزه دوره اسلامی" می باشد. موزه ایران باستان، اولین موزه ایران می باشد که ساخت آن در سال 1313 و به دستور رضا شاه پهلوی توسط معمار و باستان شناس فرانسوی، آندره گدار و به کمک ماکسیم سیرو شروع شد و در سال 1316، به اتمام و بهره برداری رسید. این موزه در خیابان 30 تیر، در غرب میدان مشق تهران قرار دارد. در ابتدا زمینی به مساحت 5500 متر مربع به این موزه اختصاص یافته بود که با پیوستن ساختمان مجاور آن (موزه اسلامی) و تغییر نام به موزه ملی ایران در سال 1375، این مساحت به 18000 متر مربع افزایش یافت. پس در ادامه برای سفری مجازی به مادر موزه های ایران با ما در مجله همگردی همراه باشید...

ساختمان و بخش های مختلف موزه

سبک طراحی موزه ایران باستان، برگرفته از سبک ایوان کسری است. طاق کسری یا ایوان کسری بزگ ترین اثر به جا مانده از دوره ساسانیان واقع در عراق امروزی است. آجرهای طاق کسری به رنگ سرخ هستند، به همین دلیل آجرهای موزه ایران باستان نیز قرمز رنگ بوده تا سبک معماری دوره ساسانیان حفظ شود. پس از پایان ساخت موزه توسط حاج عباسعلی معمار و استاد مراد تبریزی، طبقه اول موزه به دوره ایران پیش از اسلام (ایران باستان) و طبقه دوم آن به ایران پس از اسلام اختصاص یافت. طی گذشت سال های طولانی موزه تغییرات بسیاری را به خود دید. از جمله این تغییرات اضافه شدن بعضی بخش ها به ساختمان آن، تعمیر، بازسازی و یا تعویض قسمت های دیگر بود.
در مجاورت این موزه، ساختمان دیگری وجود داشت که در سال 1337 با هدف راه اندازی موزه مردم شناسی بنا شده بود. با بیشتر شدن آثار یافت شده و افزایش روز افزون اشیای تاریخی، آثار دوره بعد از اسلام از طبقه دوم ساختمان موزه ایران باستان به ساختمان مجاور انتقال یافت و در سال 1375، این ساختمان موزه اسلامی نام گرفت. مجموعه موزه های ایران اسلامی و ایران باستان نیز، موزه ملی ایران نام گرفتند.
در حال حاضر، موزه ملی ایران زمینی به مسحات 18000 متر مربع را به خود اختصاص داده است و دارای 20000 متر مربع زیر بنا می باشد.

اشیای تاریخی

بیش از 300000 شی تاریخی و با ارزش در این موزه وجود دارند که در دو بخش مختلف متمرکز شده اند. اولین بخش که اشیای تاریخی در آن وجود دارند مربوط به دوره قبل از تاریخ ایران می باشد. قدیمی ترین شی موجود در این بخش که قدمت زیست انسان در ایران را مشخص می کند، مربوط به دوره ای بیش از ششصد هزار سال پیش می باشد. البته در نظریه هایی قدمت این تیغه های سنگ ها را تا یک میلیون سال نیز گفته اند که نشان دهنده زندگی چند صد ساله انسان در ایران می باشد.
از جمله دیگر آثار باستانی که در این بخش نگه داری می شوند، می توان به ظروف مختلف، وسایل کاربردی و مورد استفاده انسان در گذشته های دور، پیکر حیوانات و انسان های کشف شده در تپه ی سراب در شرق کرمانشاه در سال 1339، مجسمه های مختلف و ... اشاره کرد.
در طبقه دوم این موزه، اشیاء نفیس و ارزشمند تاریخی ایران از جمله جام های طلا، زیور آلات طلای مختلف، ریتون طلای همدان و ... قرار گرفته اند.

دومین بخش که اشیای تاریخی مختلف در آن قرار گرفته اند، بخش تاریخی است که مربوط به تاریخ حکومت هایی از جمله هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی است. بیشتر اشیاء این قسمت توسط حفاری های علمی کشف شده اند. اثر معروف مرد نمکی نیز در این بخش از موزه ایران باستان است که یکی از منحصر به فرد ترین آثار داخل موزه می باشد.