رضا بهبودی: کاراکتر شبیر در فضایی تعاملی شکل گرفت + عکس
فیلیموشات/ رضا بهبودی بازیگر نقش شبیر در سریال ملکه گدایان است که پخش فصل دوم آن از فیلیمو به تازگی به پایان رسید. او در فیلم سینمایی گورکن ساخته کاظم ملایی که در سینمای آنلاین فیلیمو به اکران درآمده هم نقش آفرینی کرده است.
بهبودی با پشتوانه ای تئاتری، در زمینه بازیگری، کارگردانی و آموزش بازیگری مشغول به کار است و نه تنها درصحنه تئاتر، بلکه در مدیوم تصویر نیز حضور تأثیرگذاری دارد. او عضو انجمن بازیگران خانه تئاتر ایران و گروه تئاتر لیو و یکی از مهمترین اساتید بازیگری ایران است که برخی از چهره های مستعد و سرشناس امروز، ازجمله هومن سیدی و پدرام شریفی، از شاگردانش بوده اند.
درباره نقش شبیر در ملکه گدایان بگویید… چطور به این نقش رسیدید؟
بعد از آنکه برای بازی دعوت شدم، نسخه های قسمت های موجود سریال را خواندم و با توجه به توضیحات نویسندگان در توصیف اولیه ظاهر کاراکتر شبیر و ادبیات مخصوصی که داشت، دریافت هایی از این کاراکتر داشتم که این ها را با نویسندگان و کارگردان مطرح کردم و سوالات و ابهاماتم در این باره برطرف شد؛ در نهایت، به این جمع بندی رسیدیم که باید شبیر را در مرز بین تیپ و کاراکتر بازی کنم، یعنی هم اغراق هایی در رفتار، حال و هوا و طرز حرف زدنش دیده می شود و هم وجوه دیگری از او در جدیتی که دارد و برنامه ریزی هایی که برای زندگی اش دارد تا به مقصد برسد، شاهد باشیم.
خوشبختانه در این سریال، فضای تعاملی بسیار خوبی میان کارگردان، بازیگر و نویسنده وجود داشت و در این فضای تعاملی هم کاراکتر شبیر به شکلی که دلخواه همه بود، شکل گرفت.
بازخوردهایی که از ایفای نقش شبیر در ملکه گدایان داشتید، چطور بود؟
درمجموع، بازخوردهای مثبت و خوبی دریافت کردم. همه کسانی که سریال را دیده بودند، اعم از دوستان و شاگردانم، این کاراکتر برایشان جذاب بود و او را دوست داشتند. به این معنا که هم متوجه بعد منفی کاراکتر بودند و هم از نحوه اجرا و ارائه آنچه از دل متن فیلمنامه و کارگردانی بیرون آمده بود، راضی بودند.
شما ازجمله بازیگرانی هستید که با پشتوانه تئاتری و تدریس بازیگری جلوی دوربین حضور داشته اید؛ فکر می کنید پشتوانه تئاتری لازمه بازی خوب بازیگران در سینما و تلویزیون و جلوی دوربین است یا اینکه صرفا یک تجربه خوب برای بازی در فضای تصویری است؟
دلم می خواهد بگویم پشتوانه تئاتری برای یک بازیگر الزام دارد و کمک کننده است. در روش های کلی مرسوم در فضای تئاتر، بازیگر در زمان تمرین می آموزد که با متن درگیر شود و این به صورت ناخودآگاه، روش بازیگر تئاتر است که هر دیالوگی را بر زبان نیاورد و خرج نکند و این از آموزه های پیدا و پنهان کار تئاتر است که در جان بازیگر ته نشین می شود.
نکته مهم بعدی، مسئله بدن بازیگر است. بازیگر تئاتر باید روی صحنه حضور بدنی و بیان بدنی موفقی داشته باشد و زبان بدن ازجمله نکات مهم در بازیگری تئاتر است و بازیگری که این داشته ها و تجربه ها را در اندازه مقتضی و نیاز هر نقش جلوی دوربین بیاورد، حتما در عمق بخشیدن به کاراکتر کمک می کند.
البته منظور من این نیست که اگر کسی تئاتر کار نکرده باشد، بازیگر نیست؛ بلکه معتقدم که یک بازیگر تئاتر می تواند از این دستاوردهای سال ها کار و تجربه روی صحنه تئاتر به نحو شایسته ای استفاده کند و نتیجه آن را می توانید در نوع بازی بازیگرانی که عقبه و پشتوانه تئاتری دارند، مشاهده کنید.
بازیگر تئاتر به خاطر شیوه کار تئاتر و الزامات آن در تحلیل نقش ها وقتی متنی را می خواند، فهمی را به دست می آورد که برای کسانی که کمتر کار تئاتر کردند، کمتر اتفاق می افتد. البته این نظر من است و ممکن است اشتباه باشد اما در زمینه آمادگی بدنی و بیانی، بازیگران تئاتر جلوترند که البته باید از این داشته ها به اندازه نیاز برای جهان یک نقش در فضای تصویر استفاده شود.
برای پذیرش نقش ها چقدر وسواس به خرج می دهید؟
جدا از خود نقشی که پیشنهاد می شود، اگر کلیت قصه را در نمایشنامه و فیلمنامه دوست نداشته باشم یا شیوه روایت آن را نپسندم و یا فضای غیرواقعی را در روایت قصه حس کنم، حتی اگر نقش اول یک اثر باشد، چنین پیشنهادی را نخواهم پذیرفت.
در ابتدا کلیت یک متن و اینکه چطور حرفش را می زند، برای من بسیار مهم است؛ بعد از این مرحله، به ویژگی های خود نقش می پردازم که چقدر چالش برانگیز است، چه جذابیت و چه جایگاهی در متن دارد.
فیلم ها و سریال های بسیاری برای شبکه نمایش خانگی تولید شده و در حال تولید است، به نظرتان کیفیت فیلمنامه های این آثار تاکنون چطور بوده؟
کیفیت فیلمنامه ها، یک خط در میان، بالا و پایین است. از عزیزانی که در پلتفرم ها شورای انتخاب دارند، خواهش می کنم کمی نترس و جستجوگر باشند و کمی هم برای جوانان و کسانی که معروف نیستند وقت بگذارند و آثارشان را بخوانند. ما نویسندگان مهجوری داریم که معروف نیستند و راه ارتباطی با پلتفرم ها و سرمایه گذاران ندارند، اما نویسندگان بسیار مستعدی هستند که سوژه های تازه تری را می توانند به فیلم ها و سریال ها تزریق کنند و فیلم سازی و سریال سازی ما را غنا ببخشند.
می توان از این نویسندگان خلاق با گشاده دستی و بلندنظرانه دعوت به همکاری کرد تا بر طبق قوانین کشور، دست به خلق آثار تازه تری بزنند.
وقتی نقشی به من پیشنهاد می شود، بسیاری از طرح ها را که سوژه های تکراری و سفارشی دارند، رد می کنم؛ چون برایم جالب نیست و حقیقت زندگی ما و مشکلات امروز مردم ما را بازتاب نمی دهد.
بازیگر مقابل تا چه اندازه برایتان اهمیت دارد؟
موضوع مهم برای من، بده بستان میان بازیگران است و معمولا وقتی برای نقشی دعوت می شوم، چاره ای نیست و باید با بازیگر مقابل کار کرد؛ ولی به نظرم در برخی موارد باید در انتخاب ها وسواس بیشتری به خرج بدهند، چون گاهی دیده می شود که بازیگران جلوی دوربین ضعف بدنی دارند یا بیان آنها و ادراکشان از نقش ضعیف است و اینها به دلیل نداشتن تجربه است.
باید برخی از این بازیگران کم تجربه را توجیه کرد که با دو ماه و شش ماه آموزش بازیگری نباید متوقع باشید که نقش پررنگی را در یک اثر نمایشی داشته باشید، اما این فرهنگ اشتباهی است که جاافتاده و هرکدام به نحوی مقصریم و به این حرص و طمع جوانان دامن می زنیم که با کلاس رفتن یا بدون کلاس رفتن و با پول، نقش بگیرند درحالی که هم ما و هم خودش می دانیم که به این روش نمی تواند در عرصه پرپیچ وخم بازیگری دوام بیاورد.
آینده سریال سازی و فیلم سازی برای شبکه نمایش خانگی را چطور می بینید؟
آثاری که از شبکه نمایش خانگی پخش می شود، با اقبال مردم همراه شده، اما باید بدانیم که اگر کیفیت این آثار نمایشی شامل قصه و داستان و دیگر ویژگی های تولید رعایت نشود، این مخاطب را از دست خواهیم داد.
در حال حاضر شبکه ها و پلتفرم های جهانی، سریال هایی را با بهترین کیفیت پخش می کنند که در دسترس همه جهانیان قرار دارد و این وظیفه را برای دست اندرکاران پلتفرم های ایرانی خطیرتر می کند که اگرچه تاکنون استقبال خوبی از آثار این پلتفرم ها صورت گرفته، اما چاره ای نیست جز آنکه بر کیفیت بیشتر اصرار کنیم و با صبر و حوصله، تولید بیشتر در سریال سازی را با کیفیت بیشتر همراه کنیم.
تعجیل، خطری است که سریال سازی در شبکه نمایش خانگی را تهدید می کند.
همه دست اندرکاران ساخت سریال ها شامل نویسندگان، کارگردانان، بازیگران و دیگر عوامل تولید نباید فقط به فکر مصرف باشند که تمام شود؛ باید قسمتی از سریالی باشیم که نه فقط در منطقه خاورمیانه، بلکه در ابعاد جهانی دیده شود.