راهنمای سفر به جزیره هرمز؛ جزیره سرخ رنگ جنوب

شاید کمی تعجب برانگیز باشد، اینکه چگونه ممکن است در یک جزیره نه چندان بزرگ این همه شگفتی وجود داشته باشد؟! جزیره هرمز یکی از جزیره های جنوبی ایران بوده و مطابق میل کسانی است که خیلی با شلوغی و هیاهو میانه ای ندارند. این جزیره درست در دهانه تنگه ای به نام هرمز قرار گرفته و تنها از مرکز استان نیم ساعت فاصله دارد. جزیره هرمز با دارا بودن مساحت 42 کیلومتری، در زمره سواحل نه چندان وسیع اما بسیار توریستی و گردشگری ایران قرار می گیرد. با ما در راهنمای سفر به جزیره هرمز همراه شوید تا شما را با دیدنی های معروف جزیره هرمز آشنا کنیم. همچنین، در این مقاله در خصوص بهترین زمان سفر به جزیره هرمز برایتان سخن خواهیم گفت.

مکانی افسانه ای در ایران

جزیره هرمز در حال حاضر بدلیل نبود زیر ساختهایی که در دیگر جزایر جمله کیش و قشم بچشم می خورند، هر ساله با استقبال خوبی از سوی گردشگران داخلی و خارجی کشور مواجه نمی شود، اما همچون دیگر مناطق این مرز و بوم همیشه از مخاطبان خاص و ویژه ای بدلیل وجود سنگ و کانی های چشم نواز و همچنین طیف رنگی متفاوت خاکش بهره مند شده است. بیشتر زمین شناسان جهان معتقدند جزیره هرمز یک تکه از بهشت حق تعالی بوده و آن را به کرار در نوشته ها و سخنان خود، موزه زمین شناسی هستی نامیده اند.

بخاطر داشته باشید حالا حالاها باید زمان بگذرد تا جزیره ای همچون هرمز با این همه پتانسیل ذاتی و درونی از سوی مسئولان کشور به یک قطب برجسته گردشگری تبدیل شود. پس، خواهشا از رویاپردازی فانتزی و خلاقانه خودداری کرده و بیشتر به فکر یافتن یک اقامتگاه مناسب برای خوابیدن و سپری کردن تمام شب به همراه دوستان و آشنایانتان باشید. تنها بخشی از جزیره که بتوانید آن را برای اسکان خود در نظر بگیرید، روستای کوچکی است به نام هرمز که در پوششی از درختان نخل قرار گرفته و از امکانات رفاهی گسترده ای نیز برخوردار نیست!

در این روستا یک مسجد وجود دارد که رنگ زرد آن بدلیل رنگ زرد تمام سنگهایی بوده که در ساخت آن بکار رفته اند. در این جزیره به غیر از خاکهای رنگی و سواحل مختلف، قلعه باستانی به نام قلعه پرتغالی ها نیز قرار دارد که در حال حاضر چیزی جز ویرانه از آن باقی نمانده و بایستی برای مشاهده همین ویرانه ها نیز به قسمتهای شمالی جزیره هرمز سر بزنید. لازم است بدانید در جزیره هرمز جز روستای هرمز و قلعه پرتغالی ها و دیگر جذابیتهای نهانی، چیز خاصی دیگری وجود ندارد و مابقی مساحت جزیره همیشه خالی از سکنه بوده است.

براساس راهنمای سفر به جزیره هرمز مقاله باید بدانید که با رزرو یک تور نصفه روزه در بهترین زمان سفر به جزیره هرمز تقریبا تمام قسمتهای مهم و حائز اهمیت از جمله سواحل رنگی آن را مشاهده خواهید کرد که برای این کار، توصیه می کنیم به جهت جلوگیری از آفتاب سوختگی و همچنین آفتاب زدگی، ساعات اولیه صبح را انتخاب فرمایید.

تاریخچه

اگر علاقمند به تاریخچه این سرزمین هستید؛ بهتر است به سراغ کتاب و نوشته های متعددی بروید که در این خصوص نگاشته شده اند و از تمام رویدادهای مهم تاریخی مرتبط با این جزیره سخن گفته اند! تاریخچه ای که در این قسمت آن را مطالعه خواهید کرد، یک تاریخچه مختصر و مفید به شرح زیر است:

"در قرن چهاردم میلادی، جزیره ای به نام لارون با تعداد سکنه 7 هزار نفری وجود داشت که در آن زمان هرمز نام یک شهر نسبتا متمدن در حوالی رودخانه میناب بود؛ با آغاز حمله مغولها به ایران، امیر هرمز نیز خود را در خطر دید و تصمیم گرفت تا شهر هرمز را رها کرده و به سوی مکان امن دیگری برای زندگی خود برود. وی، در ادامه مسیر فرار خود با عده ای از متواریان همراه شد و در ابتدا رهسپار کیش و سپس جزیره لارون شدند و با گذر زمان و اهمیتهای استراتژیکی موجود در این جزیره، آن را مجددا هرمز نامیدند و با تلاش بسیار تمام رونق و تجارت شهر از بین رفته هرمز را دوباره احیا کردند و آن را به یک مرکز بازرگانی برجسته در نواحی جنوبی ایران تبدیل کردند! با شکل گیری کامل جزیره خیلی طول نکشید که مردم هند و آفریقا نیز به این جزیره آمده و سبب شلوغی بیشتر آن نسبت شدند.

حال و هوای عالی جدید خیلی پابرجا باقی نماند و این جزیره با گذشت زمان به دست ارتش پرتغالی ها اشغال شد و تا اوایل قرن هفدهم میلادی نیز که بالاخره شاه عباس صفوی برای بازپس گرفتن آن اقدام کرد، در اختیار آنان و سلطه بیگانگان بود؛ شاه عباس با شکست پرتغالی ها آنها را بطور تمام و کمال از خاک ایران بیرون راند و در اولین اقدام خود نیز مرکز تجارت نواحی جنوبی کشور را به بندر گمبرون منتقل ساخت و با جزیره هرمز نیز هیچ کاری نکرد تا این جزیره با گذر زمان و ورق خوردن برگه تازه ای از تاریخ، همینطور باقی بماند و سال به سال نیز به خط بطلان و نابودی خود نزدیک و نزدیکتر شود!"

جاذبه های گردشگری

روستایی زیبا

روستای هرمز یکی از دیدنی های معروف جزیره هرمز محسوب می شود. این منطقه نه بدلیل وجود اماکن تاریخی و توریستی، بلکه بدلیل عدم انجام هیچگونه فعالیت تفریحی جز پیمودن مسیرهای داخل روستایی این عنوان را بدست آورده است. واقعا جای تعجب و تاسف دارد که چنین جزیره ای با داشتن شهرتی جهانی، حتی از وجود چند مهمانخانه سنتی و ابتدایی برای اسکان و اقامت مسافران و گردشگران بی بهره است و گردشگران بایستی برای اقامت خود در سواحل آن چادر بزنند یا از جوانان بومی روستا، چادرهایی را کرایه کنند!

در قسمت شمالی این مورد از دیدنی های معروف جزیره هرمز، مسجد زرد رنگی به نام مسجد امام شافعی قرار گرفته و به جز یک ساندویچی قدیمی که با غذاهای محدود فست فودی آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هست، دیگر هیچ رستوران و اغذیه فروشی در کل روستا وجود ندارد! البته، باید این را نیز افزود که چند مغازه کوچک خشکبار فروشی و سوپر مارکت محلی در این روستا بچشم می خورند که باز با وجود آنها، شما چاره ای جز سفارش غذا به همین تک مغازه ساندویچی ندارید و در غیر این صورت، بایستی از غذاهای محلی جزیره استفاده کنید.

براساس راهنمای سفر به جزیره هرمز ذکر این نکته نیز لازم است که برای خوردن غذا یا باید ماندن زیر آفتاب سوزناک حتی در بهترین زمان سفر به جزیره هرمز را تجربه کنید که قطعا همراه با خوردن یک غذای گرم، اصلا موقعیت دوست داشتنی نیست یا باید به یکی از خانه های محلی رفته و ناهار خود را در زیر سقفش میل نمایید.

قلعه پرتغالی ها

به محض اینکه در حدود 750 متر از بندر جزیره به سمت شمال حرکت کنید، شاهد یک قلعه تاریخی و کهن خواهید بود که طبق آمار، بزرگترین بنای استعماری در کل تاریخ پر فراز و نشیب این سرزمین هست! با اینکه مدت زمان زیادی است از سوی مسئولان جزیره نسبت به حفظ و مرمت این قلعه نظامی باستانی کوتاهی شده و بخشهایی از دیوارهایش به داخل آب دریا ریزش کرده، اما هنوز هم می توان بزرگی و عظمت این بنا را از نزدیک مشاهده نمود و از روی دیوارهای مخروبه و توپ های زنگ زده اش به تاریخ و قدمت آن پی برد.

برای رسیدن به قسمتهای مختلف این مورد از دیدنی های معروف جزیره هرمز همچون توپ های زنگ زده بایستی به هنگام رسیدن به این دژ حکومتی، خلاف عقربه های ساعت حرکت کنید تا به توپ جنگی معروف آن برسید و برای پیدا نمودن درب اصلی ورودی آن نیز باید کمی بیشتر به مسیر خود ادامه دهید تا در جایی که درست تطابق دارد با دماغه جزیره، به آن دست پیدا نمایید. به محض وارد شدن به قلعه پرتغالی ها، با یک حیاط بسیار گسترده رو به رو می شوید که کلیسایی را در زیر آن با سقف قوسی شکل بنا نهاده اند.

براساس راهنمای سفر به جزیره هرمز باید بدانید سربازان استعمارگر پرتغالی در ابتدای ورود خود به جزیره، شروع به ساخت یک کلیسا با سقفی پوشیده از سنگهای مرجانی کردند که در همان روزگار نشانه میزان هنر و استعداد معماران پرتغالی بود و در ادامه نیز به جای ستونهای آجری، از ستونهایی همچون درخت نخل استفاده کرده اند که طبق گفته محققان، برگرفته از مشاهدات معماری درون محیطی یعنی معماری به کار رفته در جای جای منطقه بوده است. پرتغالی ها این ستونهای نخلی را با مرجانهای سفید، قرمز و سبز روکش کرده که شاید اگر طیف رنگی بیشتری از این مرجانها در کل جزیره یافت می شد، ما قادر بودیم ستونهای رنگی رنگی بیشتری را در این مورد از دیدنی های معروف جزیره هرمز شاهد باشیم.

حکمرانی پرتغالی های استعمارگر بر جزیره هرمز از سال 1507 میلادی آغاز می شود؛ سالی که آلفونسو دی آلبرکرک ملقب به آلفونسو کبیر، دریادار و بنیانگذار امپراطوری قدرتمند پرتغال با هدف افزایش قدرت کشور خود در قاره کهن تصمیم به محاصره و تصرف جزیره هرمز ایران کرد. آلفونسو دی آلبرکرک در همان ابتدای ورود خود به منظور ثبات در قدرت نظامی لشکریانش، دستور ساخت یک قلعه نظامی را داد که ساختش در سال 1515 میلادی به اتمام رسید و با توجه به افزایش قدرت روزافزون پرتغالی ها، آنان رفته رفته تبدیل به قدرت اول خلیج فارس شدند.

از تجارت با هند گرفته تا شرق دور و سایر کشورهای حاشیه ای خلیج فارس، همه چیز تحت اختیار و سلطه پرتغالی بود و در حدود 100 سال آنان به معنای واقعی کلمه صاحب قسمتهای جنوبی ایران و تمامی عوامل مربوطه به این نواحی کشور شده بودند تا اینکه بالاخره بدلیل یک تصمیم به تدریج قدرت آنان رو به افول رفت و در سال 1550 میلادی مجبور به مقابله با ارتش نیروهای دریایی عثمانی ها شدند که جزیره را محاصره کرده بوده اند. ولی، این نبرد خیلی بطول نیانجامید و با شکست نیروهای عثمانی به پایان رسید!

پس از این شکست، دیگر هیچ کشوری درصدد تصرف و اشغال جزیره هرمز برنیامد و این سیاستهای درست شاه عباس صفوی از ایران بود که سبب شدند تا این جزیره ارزشمند دوباره تحت حکومت ایران قرار بگیرد؛ وی در ابتدا امتیاز تجاری و بازرگانی بند جاسک را به کلی به شرکت انگلیسی هند شرقی در سال 1600 میلادی اعطا نمود تا در کنار کاهش قدرت پرتغالی ها، انحصار تجاری آنها را نیز به شکل تمام و کمال از بین ببرد. شاه عباس پس از این قدام خود شروع به یک بازی خطرناک اما کنترل شده با پرتغالی نمود و سرانجام در سال 1622 میلادی با منع تجارت ابریشم از خاک ایران که از معامله آن سود چشمگیری به دولت بریتانیای کبیر می رساند، سبب شد تا انگلیسی ها لشکریان خود را برای آزادسازی جزیره هرمز از دست استعمارگران پرتغالی اعزام و این جزیره را پس از آزادی تقدیم شاه عباس صفویه کنند!

پس از باز پس گیری جزیره و تمام محتویات آن از جمله قلعه ساخته شده به دست پرتغالی ها، با اولین بارش باران همگان متوجه سوراخ بودن سقف مرجانی کلیسا و نفوذ آب از آن شده و به همین دلیل، در یک تصمیم عاقلانه آن را به یک آب انبار تغییر کاربری دادند و بسته به همین شرایط، یک آب انبار دیگر را نیز در قسمت دیگری از قلعه ایجاد نمودند. از تمام این موارد که بگذریم، در حال حاضر قلعه پرتغالی ها یکی از دیدنی های معروف جزیره هرمز بوده که صرف نظر از کلیسا و آب انبار و جدا نمودن قسمتی از آب دریا، از یک سری اتاقهای کوچک و بزرگ در داخل قلعه، سیاه چال و زندان نیز برخوردار هست که تمام این قسمتها با کوزه و اشیای کشف شده و مرتبط با این قلعه تزیین شده اند و قطعا می تواند با جذابیتهای شایانی برای بازدیدکنندگان همراه باشد.

خاکهای رنگی

اگر از قشم به سمت جزیره هرمز حرکت کنید، چشمتان به کوهی قرمز رنگ با ساحلی قرمز رنگ و البته خاکی خوراکی خواهد خورد که آن را گلک می نامند و از آن برای خوش طعم کردن غذاهای محلی و همچنین پخت نان، تهیه مربا، ترشی، سس و کلی مواد غذایی دیگر استفاده می کنند! لازم به ذکر است این کوه در حدود 200 متر ارتفاع دارد و از خاک قرمز آن در صنعت تولید رنگ، شیشه، سرامیک سازی و لوازم آرایشی بهره های فراوان می برند. به همین دلیل است که جزیره هرمز را یکی از معدنهای وسیع و بزرگ خاک سرخ در جهان قلمداد می کنند.

همچنین پیاده روی با پای برهنه بر روی شن و ماسه های تمیز و داغ جزیره، انجام تفریحات آبی، تماشای طلوع و غروب آفتاب در بهترین زمان سفر به جزیره هرمز و همچنین عکس گرفتن های پی در پی به منظور ثبت خاطرات برای آینده از دیگر کارهایی بوده که می توان در جزیره هرمز انجام داد.

این منطقه فقط سرخ نیست

شاید باور کردنش سخت باشد که ما در کشور خود مکانی داریم که نه تنها رنگ سرخ بلکه دیگر رنگهای هستی همچون طلایی، سفید و حتی نقره ای نیز به وفور در آن یافت می شوند و تنها می بایست برای مشاهده آنها به قسمتهای مختلف جزیره سر بزنیم تا خود به شخصه به برکت نهادینه شده در این تکه کوچک بهشتی واقف شویم! شاید نکته اعجاز انگیز این رنگها به هنگامی هست که با آب دریا ترکیب می شوند و یک عالمه جذابیت بصری غیر قابل وصف را پدید می آورند.

شاید براساس راهنمای سفر به جزیره هرمز بد نباشد بدانید وجود این همه تنوع رنگی در این جزیره بدلیل ایجاد ترکیبات شیمیایی مختلف در میان کانی و سنگ ها بوده که همگی دارای درصد بالایی سنگ فلز در خود هستند و می توان عنوان کرد رکن اصلی این همه رنگ، سنگهای فلزی از جمله هماتیت، مگنتیت و اولیژیست هستند. همچنین، در جزیره هرمز بنا به جشنواره و مناسبتهای مختلف از این رنگهای متنوع استفاده های فراوانی می شوند که البته به تازگی زمین شناسان این کار را منع کرده اند، چرا که معتقدند با این کار تمام خواص خاکها با یکدیگر ترکیب شده و به اصلیت وجودی آنان خدشه وارد می شود!

نشانی

برای رسیدن به دیدنی های معروف جزیره هرمز تنها یک راه وجود دارد و آن هم استفاده از قایقهای موتوری بوده که از اسکله بندرعباس به سمت این جزیره حرکت می کنند و قادرند ظرف مدت زمان 30 دقیقه شما را به این جزیره زیبا برسانند. براساس راهنمای سفر به جزیره هرمز توجه داشته باشید این قایقها از ساعت 7 صبح کار خود را آغاز کرده و مدام در حال رفت و برگشت به سمت جزیره یا از آن هستند و آخرین قایقی نیز که از جزیره هرمز به طرف بندر عباس می رود، در ساعت 16 حرکت می کند.

گردشگران عزیز این نکته را نیز به یاد داشته باشید که شرایط آب و هوایی جزیره کاملا گرم و شرجی است و تنها در فصول پاییز و زمستان کمی آب و هوای معتدل در آن دیده می شود پس، این فصول بهترین زمان سفر به جزیره هرمز هستند. در خصوص ساعت تردد قایقهای موتوری نیز به خوبی تحقیق کنید. همچنین، این را نیز فراموش نکنید که در جزیره هرمز خیلی کم با پدیده سایه مواجه خواهید شد و برای اقامت خود نیز می توانید هم از هتل بومی منطقه و هم از کمپینگی که در ساحل برای استقرار شما در نظر گرفته شده، استفاده نمایید.