بازار وکیل و مسجد وکیل شیراز | قطعاتی تاریخ ساز در ایران
مجموعه فرهنگی وکیل (بازار وکیل، حمام وکیل، مسجد وکیل) در شهر بسیار زیبا ومهم شیرازیکی از آخرین آثار به جای مانده از خاطرات سلسله زند است. این مجموعه قدیمی متشکل از حمام و مسجد وکیل همچنان مکانی برجسته برای گردهم آمدن افراد است. همه بخش های این مجموعه به جز کاروانسرا و حمام آن که به موزه ای برای نشان دادن آداب حمام در آن زمان تبدیل شده اند همچنان کاربری های سابق خود را دارند و مربوط به خاندان زند است.
تاریخچه بازار
تاریخ شکل گیری مکان این بازار به 1000 سال پیش، قرن یازدهم میلادی بازمی گردد. بخش هایی از بازار که مرتبط با خاندان زند است که همچنان درحال فعالیت هستند، مربوط به سلسله بزرگ زند است که حدود 200 سال پیش ساخته شده است. کریم خان زند دستور ساخت این مکان تجاری را برای برطرف کردن تمام نیازهای تجاری مردم شیراز صادر کرد. تمامی فعالیت های تجاری شامل فروش محصولات بومی و وارداتی، مبادله کالا به کالا، پخش و دریافت چک و سفته، و تمامی فعالیت های ارزی در این محل اتفاق می افتاد. از آن زمان تا به امروز، بازار وکیل قلب تپنده اقتصادی شیراز محسوب می شود. در کنار تنوع وسیع محصولات و خدمات بازار وکیل، این مکان سازماندهی و امنیت زیادی هم دارد.
معماری بازار
این بازار قدیمی، یکی از زیباترین ها در سبک خودش و مربوط به خاندان زند است. تعداد بسیار کمی از این نوع مکان های تجاری ریشه دار ایرانی را در تمام ایران می توان پیداکرد.
بازاری تاریخی
سقف های بسیار باارزش آن به سبک سنتی گچ کاری، کاشی کاری و آجرکاری ایرانی اجرا شده است. ورودی اصلی بازار که مربوط به خاندان زند است، مسیری به مسجد وکیل نیز دارد. در طول این مسیر، بازدیدکنندگان با تقاطعی روبه رو می شوند که به چهار مسیر منتهی به بخش های متفاوت بازار ختم می شود. هرکدام از مسیرهای مشتق از این تقاطع به مسیرهایی متشکا از 10 تا 46 طاق می رسند! هرکدام از طاق ها بیش از 2 مغازه را پوشش می دهد، خودتان تعداد مغازه ها را حساب کنید!
حس جاری در بازار قدیمی
محصولات فروشگاه ها از درهای دست ساز چوبی آن ها بیرون آمده و در مسیر عابرین قرارگرفته اند. هر روز صبح تمام محصولات مغازه ها از زمین تا سقف چیده می شوند، که نشان دهنده تنوع بسیار زیاد آن ها می باشد! "حس قدیمی بازار" چیزی نیست که فقط توریست ها از آن لذت ببرند. بلکه، بسیاری از ایرانی ها نیز ترجیح می دهند از این بازار خرید کنند تا از آن هیاهو و فضای قدیم بازار لذت ببرند.
بازار قدیمی
درواقع ترکیبی از معماری وفرهنگ زنده و پیچیده و پر از جزئیات بازرگانانی است که با جمعیت زیاد مردم درهم آمیخته شده اند. علاوه بر حس زیبای آن هیچ فروشگاه مدرنی نمی تواند این تنوع و قیمت های معقول را درکنار هم ارائه دهد. بنابراین وقتی برای بازدید و خرید به بازار وکیل می روید مطمئناً نباید انتظار ویترین های شسته رفته و کوچک را داشته باشید. شما از معماری زیبا و محصولاتی رویایی اشباع خواهیدشد!
حمام
در سمت چپ مسجد وکیل شیراز این حمام زیبای شیراز و قدیمی به معماری فوق العاده اش می نازد. گنبد هشت ضلعی زیبای آن در مرکز توسط هشت ستون سنگی حمایت می شود. کف حمام، ظاهراً، فقط با قلوه سنگ پوشیده شده است. اگرچه زیر این پوشش دریچه هایی برای جاری شدن آب گرم و بخار آب برای گرم کردن و بالا نگه داشتن دمای مجموعه درنظر گرفته شده است و سازه خاندان زند است.
تجربه حمامی متفاوت
اگرچه کاربری اصلی حمام وکیل شیراز دیگر وجود ندارد، اما درهای آن همچنان بر روی مردم باز است. در کنار آن، در کنار دیوارهای تزیین شده بسیار زیبا و زیر طاق های شگفت انگیز آن، توریست ها و بازدیدکنندگان می توانند در هر نقطه ای مانکن هایی را بیابند که آداب ورسوم آن دوران را نشان می دهند. نقاشی های زیبا و سنتی ایرانی دیوارها و طاق ها را پوشانده است. این مانکن ها که لباس های قدیمی به تن دارند، برای نشان دادن نحوه استفاده از این حمام قدیمی در آن قرار گرفته اند. در همه قسمت های سربینه، گروه های کوچی از آن ها در حال حمام کردن نشسته اند. زمانی برای گشتن در همه قسمت ها و دیدن نقاشی های سنتی ایرانی که دیوارها و طاق ها را پوشانده اند اختصاص دهید. بیشتر قسمت ها این بنا در شیراز ، ظاهری مشابه آن چیزی دارد که در 200 سال گذشته داشته است و این از زیبایی های حمام وکیل است.
مسجدی باستانی
در سمت راست بازار وکیل، مسجد وکیل با وسعتی حدود 8660 مترمربع قرار گرفته است. برخلاف مسجدهای دیگر مسجد وکیل به جای چهار ایوان، دو ایوان دارد. این ایوان ها در شمالی ترین و جنوبی ترین قسمت های حیاط بزرگ آن قرارگرفته اند. این دو ایوان به شکل زیبایی با تکنیک هفت رنگی کاشی کاری سنتی شیرازی پوشیده شده اند. تکنیک هفت رنگی نمونه ای از هنر و صنعت متعالی سلسله زند در شیراز است. شبستان با فضایی 2700 مترمربعی ، مجموعه زیبایی از طاق های کاشی کاری شده است که توسط 48 ستون یکپارچه حمایت می شوند. هر ستون کنده کاری های منحنی زیبایی با سرستون هایی فوق العاده دارد. درکنار آن مین بار شگفت انگیر که از سنگ مرمر سبز یکپارچه تراشیده شده است 14 پله بالا می رود تا به یکی از شاهکارهای دوران زند برسد! شهر شیراز/ خیابان طالقانی، خیابان زند، میدان شهرداری، بلوار کریم خان زند/روزهای بازدید: هر روز/ساعات بازدید: 9 صبح تا 9 شب
همسایگی: مدرسه خان- مسجد قباد- مسجد شاه چراغ- مسجد جامع عتیق