بیماری نوروپاتی چیست؟ | علائم و علل ایجاد این بیماری

یک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی گفت: نوروپاتی عارضه ناخوشایندی است که در بیماران پس از شیمی درمانی بروز می کند.

سمانه قهرمان پوری متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و درمان غیر جراحی بیماری های عضلانی اسکلتی و ستون فقرات گفت: برخی از بیماران مبتلا به سرطان، پس از درمان شیمی درمانی دچار گزگز یا احساس سرما و گرما، در دست ها و پا ها می شوند که ممکن است تا سال ها هم این احساس در آنها ادامه داشته باشد و باعث ناراحتی بیماران و کاهش کیفیت زندگی شود.

قهرمان پوری افزود: این احساس ناخوشایند گزگز در اندام ها به علت آسیب رشته های عصب حسی انتهایی است که به آن نروپاتی ناشی از شیمی درمانی می گویند.

او ادامه داد: در برخی از بیماران در حین شیمی درمانی این احساس ناخوشایند شروع می شود، ولی در برخی دیگر از بیماران چند ماه پس از پایان شیمی درمانی به تدریج نروپاتی آغاز می شود.

قهرمان پوری گفت: به طور کلی به آسیب عصب محیطی در اندام ها یا اختلال عملکرد آنها به علت مصرف دارو های شیمی درمانی، نروپاتی ناشی از کموتراپی گفته می شود که اغلب در 30 تا 40 درصد افراد تحت درمان شیمی درمانی رخ می دهد والبته در مواردی نیز علی رغم شیمی درمانی چنین عارضه ای اصلا به وجود نمی آید.

او گفت: نروپاتی ناشی از کموتراپی و میزان آسیب عصب علل مختلفی بستگی دارد که از جمله این علل می توان سن بیمار، نوع داروی شیمی درمانی و دوز دارو، دفعات و مدت زمان دریافت دارو، بیماری های زمینه ای مثل دیابت که عصب محیطی بیمار را درگیر می کند و استفاده همزمان از سایر دارو های آسیب رسان به بافت عصبی اشاره کرد.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی بیان کرد: پلاتینیوم (سیس پلاتین، کاربوپلاتین)، تاکسان ها (پاکلیتاکسل) وینکاآلکوئید ها (وین کریستین)، تالیدومید و Bortezomib از مورد استفاده ترین دارو های شیمی درمانی هستند که باعث نروپاتی عصب محیطی می شوند.

قهرمان پوری افزود: شروع علائم نروپاتی ناشی از شیمی درمانی می تواند تدریجی یا ناگهانی باشد ضمن اینکه نوع علائم بسته به نوع عصب درگیر، می تواند متفاوت باشد.

او گفت: در نروپاتی ناشی از شیمی درمانی، اعصاب حسی اغلب زودتر از اعصاب حرکتی گرفتار می شوند و بیمار در انتهای اندام های فوقانی و تحتانی، احساس ه ناخوشایندی مانند حس درد، بی حسی، سوزش، تیر کشیدن یا خنجر زدن، مور مور شدن، سرد شدن و لمس دردناک دارد.

قهرمان پوری در مورد روش های تشخیصی نروپاتی ناشی از شیمی درمانی گفت: با تست نوار عصب و عضله می توان به تعیین نوع و میزان آسیب عصب کمک کرد، ولی ارتباط محکمی بین نوار عصب و عضله و علائم بیمار وجود ندارد. گاه قبل از شروع علائم، در بیماران بدون علامت، اختلال در نوار عصب و عضله دیده می شود.

او ادامه داد: در بیمار مبتلا به نروپاتی شیمی درمانی حتما باید سایر علل نروپاتی رفع شود؛ بنابراین تست خون برای بررسی عملکرد کلیه، کبد، تیروئید، قند خون، سطح ویتامین B12 و سطح سرمی مواد توکسیک و دارو ها و نیز آزمایش ادرار باید برای بیمار انجام شود همچنین گاه برای رد سایر علل، به ام آر آی نیاز است.

قهرمان پوری در مورد درمان های رایج در نروپاتی ناشی از شیمی درمانی گفت: درمان اصلی نروپاتی شیمی درمانی، تا حد امکان قطع یا جایگزینی داروی آسیب رسان یا کاهش دوز و دفعات شیمی درمانی است اما اغلب موارد شیمی درمانی برای مهار تومور قابل قطع یا تعدیل نیست.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی بیان کرد: پیشگیری از ابتلا به نروپاتی ناشی از شیمی درمانی با استفاده از ویتامین E و گلوتامین نیاز به مطالعات بیشتری دارد.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی گفت: به طور کلی نوروپاتی ناشی از شیمی درمانی یک عارضه طبیعی و قابل تشخیص و درمان است و نباید باعث نگرانی مبتلایان به بیماری های صعب العلاج و خاص باشد.