قلعه مهرپادین در مهریز؛ بنایی دیدنی با افسانه ای کهن

قلعه های کهن همواره در دل خود افسانه های فراوانی را جای داده اند و ساکنان قلعه ها همیشه در دنیایی از رمز و راز قرار داشته اند. مهریز یکی از شهرهای کویری ایران بوده که قلعه ای افسانه ای با معماری بی نظیر دارد مشهور به قلعه مهرپادین. این قلعه علاوه بر زیبایی خاص و معماری شکوهمند، افسانه ای دارد که از پس تاریخ بر می خیزد. با ما در مقاله مجموعه مهرپادین مهریز همراه باشید تا بدانید قلعه مهرپادین کجاست و با اسرار قلعه مهرپادین در مهریز آشنا شوید.

افسانه بنایی تاریخی

اهالی شهر زیبای مهریز، از ساخت قلعه شکوهمند مهرپادین روایتی دارند که شاید افسانه باشد، اما نشانه ای از روح مبارزه گر و بیگانه ستیز این مردم وطن پرست است. اهالی این شهر تاریخی و کهن معتقدند پس از حمله قوم مغول و کشتار همه اهالی این منطقه توسط این قوم مهاجم، یک کودک زنده ماند و سرش از دم تیغ نگذشت. این بازمانده خوش اقبال که تحویل اهالی روستای سریزد شد، در بزرگسالی به شهر خود در یزد بازگشت و تمام سعی خود را برای ساختن مجموعه مهرپادین مهریز به کار برد. معماری و بنای به جا مانده از این قلعه، همگی مدیون این کودک زنده مانده در قصه های قدیمی هستند؛ قلعه ای که تا همین چند دهه پیش ساکن داشته و بسیاری از اهالی مهریز در آن اتاقی داشته اند و از انبارهای آن برای نگهداری آذوقه و دام خود سود می بردند.

ورودی های بنا

همچون بسیاری از معماری های به جا مانده در شهرهای کویری ایران، قلعه مهرپادین در مهریز نیز دارای یک ورودی چوبی 2 لتی داشته که در بخش جنوبی آن قرار دارد. براساس مقاله قلعه مهرپادین کجاست باید بدانید که بخش بالایی این در ورودی، دارای تیرکش و تزئینات فراوانی بوده که زیباترین آنها یک قوس بی مثال و نیزه دار است. یک هشتی با پوششی دارای 4 بخش هم بین حصار بیرونی قرار دارد که همچون بسیاری از معماری های آن دوران محلی بود برای نگهداری کالا. گذر اصلی یا شاه کوچه پس از در ورودی قلعه مستحکم مهرپادین قرار دارد که برای مدتهای مدیدی محافظ مردم این شهر بوده است.

معماری بخش بیرونی

این قلعه کهن در شهر مهریز دارای 9 برج مدور است که معماری باشکوهی را به آن بخشیده اند. دو حصار 6 و نیم متری و خندقی که گرداگرد آن وجود دارند هم از دیگر مشخصات بارز معماری بیرونی بوده که حافظ جان و مال مردم در برابر هجوم بیگانگان بحساب می آمدند.

معماری داخلی

همانند معماری های این دوره، فضای شاه نشین در بالاترین بخش داخلی قلعه قرار دارد تا ارباب یا شاه بتواند اشرافی کامل به تمام محوطه داشته باشد. از دیگر ساختمان های داخلی قلعه، میتوان انبار نگهداری کالا، فضای عمومی، بخش مسکونی شاه نشین و اصطبل را نام برد.

تاریخچه ساخت

در مورد تاریخ ساخت این بنا نظرات مختلفی وجود دارند، اما از بین این آرا و نظرات دو نظر دارای ارجحیت هستند. برخی معتقدند که تاریخ ساخت این قلعه به دوران حکمرانی آل مظفر می رسد، یعنی هم دوره با ساخت ارسن و مجموعه شهری مهرپادین و برخی دیگر تاریخ ساخت آن را مربوط به دوران صفویه می دانند.

موقعیت جغرافیایی

شهر مهریز، شهری بی مثال بوده که در 30 کیلومتری یزد هست. قلعه مشهورش با داشتن چشم اندازی دلنواز از باغ های میوه، زمین های زراعی و کشتخوان ها یکی از جاذبه های مهم گردشگری منطقه است. محل قرارگیری قلعه بسیار هوشمندانه طراحی شده و تمام شهر را چون نگهبانی دائمی زیر نظر دارد.