درگذشتگان سینمای ایران در سال 99 + عکسها
مهر/ فهرست درگذشتگان سینمای ایران در سالی که گذشت، شاید از نظر کمی تفاوتی با سال های قبل نداشته باشد اما بی تردید از نظر ترکیب چهره های شاخص، یکی از افسوس برانگیزترین فهرست ها محسوب می شود.
سال 1399 نسبت به سال های گذشته با تفاوت های بسیاری همراه بود، با شیوع ویروس کرونا و اوج آن در کشور اتفاقات بسیار ناگواری رخ داد، بسیاری از هموطنان ما به دلیل ابتلاء به این ویروس خطرناک جان خود را از دست داده اند. در این میان تعدادی از هنرمندان کشور به دلایل مختلف از جمله ابتلاء به کرونا درگذشتند. چهره های شاخصی که هنوز باور نبودشان برای جامعه هنری بسیار سخت است.
چند سالی است که بهار با درگذشت تعدادی از هنرمندان همراه است، به گونه ای که هربار خبر درگذشت هنرمندی در بهار به گوش می رسد یاد این بیت از شعر هوشنگ ابتهاج می افتیم که «این چه رازی است که هر بار بهار با عزای دل ما می آید؟» این حسرت اما محدود به یک فصل نیست و کوچ هنرمندان قصه پرغصه هر فصل در سالی که گذشت بود.
در این گزارش سعی شده است تا در آستانه سال جدید و تجربه بهاری تازه، نام و خاطره هنرمندان حوزه سینما که در سال 99 درگذشته اند را زنده نگهداریم.
27 فروردین؛ سیامک شایقی
سیامک شایقی کارگردان شناخته شده سینمای ایران 27 فروردین ماه سال 99 به دلیل ابتلاء به بیماری سرطان درگذشت.
این هنرمند نزدیک به 3 سال با این بیماری مبارزه کرد.
وی متولد 20 مرداد 1333 در شهر آبادان بود، وی در طول فعالیت هنری خود بیش از 14 فیلم سینمایی را جلوی دوربین برده بود که از آن جمله می توان به «باغ فردوس، پنج بعد از ظهر»، «خواب زمستانی»، «ابرهای ارغوانی»، «ماه در جنگل»، «در کمال خونسردی» اشاره کرد. البته زنده یاد شایقی نگارش و تهیه کنندگی برخی از آثار خود را نیز برعهده داشته است.
25 خرداد؛ محمد علی کشاورز
زنده یاد محمدعلی کشاورز از شناخته شده ترین بازیگران سینما و تلویزیون ایران بود. او در فیلم های سینمایی بسیاری حضور داشته و توانست نقش های به یادماندنی را ایفا کند، وی که متولد 26 فروردین 1309 بود برای بازی در فیلم سینمایی «مادر» به کارگردانی زنده یاد علی حاتمی نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد شده بود.
البته این هنرمند در تلویزیون و تئاتر نیز فعالیت های بسیاری داشت که یکی از نقش های به یادماندنی وی که همچنان در ذهن ها باقی مانده است، ایفای نقش شعبان استخونی در سریال «هزار دستان» به کارگردانی زنده یاد علی حاتمی است.
وی طی سال های اخیر به دلیل بیماری در پروژه های سینمایی و تلویزیونی کمتر حضور پیدا کرده بود.
این هنرمند باسابقه سینما و تلویزیون ایران 25 خرداد ماه 1399 به دلیل نارسایی کلیه درگذشت.
26 تیر؛ سوسن سلیمی
زنده یاد «سوسن سلیمی» متولد 19 خرداد 1323 از دیگر هنرمندانی است که در سالی که گذشت دیده از جهان فروبست.
وی در فیلم های سینمایی مختلف چون «نیمه پنهان»، «اعتراض»، «پرستار شب»، «عاشقانه»، «خسته نباشید» حضور داشته است.
این هنرمند سینما 26 تیر 1399 در سن 76 سالگی درگذشت.
14 شهریور؛ احمد پورمخبر
زنده یاد احمد پورمخبر از جمله هنرمندانی است که در سال 1399 درگذشت، وی 14 شهریور 1319 متولد و 30 تیر 99 به دلیل سکته مغزی درگذشت.
این بازیگر که با حضور در سریال های «متهم گریخت» و «ترش و شیرین» به کارگردانی رضا عطاران به شهرت رسید، بعد از آن بیشتر در فیلم های کمدی و طنز ایفای نقش کرد و تبدیل به یک تیپ ثابت در کمدی های پرمخاطب سینمای ایران شد.
از جمله فیلم های سینمایی که وی در آن بازی کرد می توان به «خروس جنگی»، «یک جیب پرپول»، «زندگی شیرین»، «ده رقمی»، «داماد خجالتی»، «دردسر بزرگ»، «فوتبالی ها» و «کنسرت روی آب» اشاره کرد.
11 مرداد؛ خسرو سینایی
یکی از کارگردانانی که در سال 99 درگذشت زنده یاد خسرو سینایی بود، هنرمندی که در رشته های هنری مختلفی فعالیت می کرد که از آن جمله می توان به کارگردانی، فیلمنامه نویسی، آهنگسازی و شعر اشاره کرد.
این هنرمند بزرگ در تاریخ 29 دی 1319 در ساری به دنیا آمد و در نهایت در 11 مرداد 99 به دلیل عفونت ریه و ابتلاء به ویروس کرونا درگذشت. وی فیلم های سینمایی از جمله «جزیره رنگین»، «کویر خون»، «مثل یک قصه»، «عروس آتش»، «کوچه پاییز» را جلوی دوربین برده است.
«راویان تاریخ»، «گواهان تاریخ»، «فرش، اسب، ترکمن»، «گفتگو با سایه»، «آوازهای سکوت»، «میان سایه و نور» از جمله فیلم های مستندی است که این هنرمند جلوی دوربین برده بود.
4 شهریور؛ منوچهر طیاب
منوچهر طیاب مستندساز پیشکسوت بامداد روز سه شنبه 4 شهریور در وین درگذشت.
خردادماه امسال بود که مرکز گسترش سینمای تجربی با ارسال خبری به رسانه ها اعلام کرد منوچهر طیاب از دی ماه 98 و پس از چک آپ در بیمارستانی در شهر وین، متوجه بیماری سخت خود شده و مراحل درمان را از همان زمان آغاز کرده بود که پس از گذشت حدود 6 ماه، حال عمومی وی بهتر و از بیمارستان مرخص شد. صبح امروز اما در پی عوارض همین بیماری این استاد پیشکسوت سینمای مستند دار فانی را وداع گفت.
منوچهر طیاب متولد سال 1316 در تهران، دانش آموخته رشته معماری در دانشگاه فنی وین و فارغ التحصیل کارگردانی سینما و تلویزیون از دانشکده سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنرهای نمایشی اتریش است. او از سال 1342 با ساخت فیلم «سفال» به حرفه مستندسازی روی آورد و در 57 سال اخیر، نزدیک به 100 فیلم در زمینه میراث فرهنگی و تاریخی را کارگردانی کرده است.
سال گذشته و در جریان برگزاری سیزدهمین دوره جشنواره بین المللی «سینماحقیقت»، ضمن نکوداشت منوچهر طیاب و نمایش آثار منتخب وی از این پیشکسوت سینمای مستند با اهدای نشان فیروزه قدردانی شده بود.
10 شهریور؛ مسعود مهرابی
مسعود مهرابی روزنامه نگار و مدیرمسئول ماهنامه «فیلم» دهم شهریورماه امسال دارفانی را وداع گفت. مهرابی متولد سال 1333 بود و از سال 1362 به عنوان صاحب امتیاز و مدیرمسئول ماهنامه سینمایی «فیلم»، این نشریه سینمایی را به دکه مطبوعات کشور معرفی کرد. مجله مذکور از سال 1372 دارای سالنامه هم شد.
مهرابی پیش از راه اندازی مجله «فیلم»، با نشریات و مطبوعات مختلفی همکاری داشته و عنوان کاریکاتوریست و نویسنده کتاب را هم در کارنامه خود دارد. او به جز تالیفات سینمایی، نمایشگاه های انفرادی و گروهی مختلفی در حوزه کارتون و کاریکاتور در ایران و جهان داشته است.
مسعود مهرابی بی تردید یکی از شاخص ترین چهره های جریان ساز در حوزه رسانه های سینمایی بود و بخش عمده ای از سینماگران جوان سینمای ایران آشنایی با «سینما» را وامدار زحمات مهرابی بودند.
22 مهر؛ اکبر عالمی
از میان هنرمندانی که در سال 1399 از میان ما رفتند، می توان به زنده یاد اکبر عالمی اشاره کرد، منتقد، مجری، کارشناس و استاد دانشگاه، این هنرمند مدرک دکترای خود را از انگلستان دریافت کرده بود و به عنوان کارشناس در برنامه های تلویزیونی حضور داشت.
این هنرمند اوایل مهر ماه 1399 برای ساخت یک مستند به یک بیمارستان می رود، که در جریان تولید این فیلم، به بیماری کرونا مبتلا شد و در تاریخ 22 مهر ماه 1399 درگذشت.
2 آذر؛ چنگیز جلیلوند
زنده یاد چنگیز جلیلوند را بسیاری از سینمادوستان با صدای به یادماندنی اش به خاطر دارند، این هنرمند از جمله هنرمندان صداپیشه و مدیر دوبلاژ بود که به جای بسیاری از چهره های سینمایی و تلویزیونی صحبت کرده بود که از آن جمله می توان به صدای مارلون براندو در «زنده باد زاپاتا» اشاره کرد.
وی همچنین در آثار سینمایی چون «این سیب هم برای تو»، «قصه عشق پدرم» به عنوان بازیگر حضور داشته است.
این هنرمند سینما و تلویزیون 6 آبان ماه 1314 در شیراز به دنیا آمد و 2 آذر ماه 99 به دلیل ابتلا به ویروس کرونا درگذشت.
7 آذر؛ پرویز پورحسینی
پرویز پورحسینی از جمله بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون بود که به دلیل ابتلا به ویروس کرونا در تاریخ 7 آذرماه 1399 درگذشت، وی در تاریخ 31 مرداد 1320 در تهران به دنیا آمده بود.
زنده یاد پورحسینی در فیلم های سینمایی چون «رستاخیز»، «قاتل اهلی»، «پشت دیوار سکوت»، «جاده قدیم»، «مریم مقدس»، «کمال الملک» حضور داشته است، همچنین در سریال هایی چون «بیگانه ای با من است»، «بچه مهندس»، «مختارنامه» نقش آفرینی کرده است.
4 آذر؛ کامبوزیا پرتوی
ویروس کرونا جان بسیاری از چهره های سینمایی، تلویزیونی و تئاتری را گرفته است، که از جمله این هنرمندان می توان با کامبوزیا پرتوی اشاره کرد، کامبوزیا پرتوی فیلمنامه نویس و کارگردان سینما در تاریخ 18 اسفند ماه 1334 در گیلان به دنیا آمد، وی کارگردانی آثار سینمایی چون «کامیون»، «کافه ترانزیت»، «گلنار»، «گربه آوازه خان»، «افسانه دو خواهر» برعهده داشته است. وی در طول فعالیت سینمایی خود جوایز ملی و بین المللی بسیاری را دریافت کرده بود.
این هنرمند در تاریخ 4 آذرماه 1399 به دلیل ابتلا به ویروس کرونا درگذشت.
11 آذر؛ علی اصغر شهبازی
علی اصغر شهبازی بازیگر سالخورده سینما که در فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» نقش پدری مبتلا به آلزایمر را ایفا می کرد، صبح روز نهم آذرماه به دلیل ایست قلبی و کهولت سن دارفانی را وداع گفت.
علی اصغر شهبازی متولد سال 1301 برای اولین بار در فیلم «زیر درخت هلو» به کارگردانی ایرج طهماسب جلوی دوربین رفت.
وی در سال 89 در «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی به ایفای نقش پرداخت و همراه با دیگر بازیگران این فیلم جایزه خرس نقره ای را به صورت مشترک از جشنواره فیلم برلین کسب کرد.
7 دی؛ اصغر عبداللهی
اصغر عبداللهی از جمله فیلمنامه نویسان و داستان نویسان شناخته شده سینمای ایران بود که روز هفتم دی ماه به دلیل ابتلا به سرطان در بیمارستا جم درگذشت. وی در سال 1334 در شهر آبادان به دنیا آمد و در ول فعالیت هنری خود یک بار برنده سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر برای نگارش فیلمنامه «خانه خلوت» و 2 بار نامزد دریافت این جایزه شد.
«جهیزیه برای رباب»، «غریبانه»، «خواهران غریب»، «به خاطر هانیه»، «در کمال خونسردی»، «چتری برای دو نفر»، «دو نفر و نصفی»، «عینک دودی»، «آبی»، «خانه خلوت»، بندر مه آلود» و … برخی از فیلمنامه هایی است که زنده یاد عبداللهی به نگارش درآورده بود. وی سال 95 فیلم سینمایی «یک قناری یک کلاغ» را نیز کارگردانی کرده بود.
15 بهمن؛ علی انصاریان
علی انصاریان را همه می شناسند، فوتبالیستی که در تیم های پرسپولیس و استقلال بازی کرده بود، وی طی سال های اخیر در حوزه سینما و تلویزیون نیز فعالیت خود را آغاز کرده بود، این هنرمند و ورزشکار شناخته شده نیز به دلیل ابتلا به ویروس کرونا 15 بهمن ماه 1399 درگذشت.
زنده یاد انصاریان در آثار سینمایی چون «رمانتیسم عماد و طوبا»، «کلوپ همسران»، «شروع یک پایان» حضور داشته است، همچنین این هنرمند در سریال های تلویزیونی چون «87 متر»، «کیمیا»، «زیر آسمان شهر» ایفای نقش کرده بود.
23 بهمن؛ علی برقی
علی برقی از جمله بازیگران سینما و تلویزیون بود که در تاریخ 23 بهمن ماه درگذشت.
این هنرمند پیش از این در سریال هایی چون «ویلای من»، «بچه مهندس» و «نون و ریحون» حضور داشت. آخرین فعالیت وی در حوزه سینما، حضور در فیلم سینمایی «گل به خودی» بود.
21 اسفند؛ هوشنگ میرزایی
هوشنگ میرزایی از مستندسازان با سابقه کشورمان که به دلیل ابتلا به کرونا چند هفته ای در بیمارستان بستری شده بود، صبح روز پنجشنبه 21 اسفند ماه دار فانی را وداع گفت.
میرزایی متولد سال 1350 در کوهدشت، دارای مدرک کارشناسی سینما از دانشکده صداوسیما و عضو انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند بود. متن به یادگار مانده از این مستندساز در دوران بستری در بیمارستان که دلیل ابتلای خود به کرونا را قبول حضور در یک کارگاه آموزشی به دلیل نیاز مالی عنوان کرده بود، بازتاب بسیاری در میان جامعه هنری و به خصوص صنف مستندسازان داشت.
ساخت آثاری چون «سازنه»، «با خدا می رقصم»، «تفتان»، «ژین»، «چیزی شبیه چشم هایم»، «فاصله»، «سپیدار»، «مرثیه ای برای خاک»، «آلفارد»، «عیدانه»، «شهر خاموش»، «آنارام»، «به دیدار خورشید»، «سنگ و سلاح»، «سیب و رویا»، «هیچ راهی دور نیست»، «در اندوه بم» از جمله فعالیت های میرزایی در عرصه فیلمسازی بود.