یزد می تواند قطب مرمت علمی کشور شود

ایسنا/ براساس سخنان برگزیده اولین جایزه ملی مرمت، یزد می تواند قطب مرمت علمی کشور شود.

قضیه چیست؟

مهدی صادق احمدی با بیان اینکه یزد امروزه به جایگاهی رسیده که تمام فنون و تکنیک های سنتی معماری گذشته در آن همچنان زنده است، می گوید: این مقوله حاصل و نتیجه سال ها تداوم معماری و مرمت است.

وی پیرامون اینکه یزد می تواند قطب مرمت علمی کشور شود، می گوید: سعی شده در فرآیند اجرا از بهترین استادکاران یزد و همکاری با مرمتگران تحصیل کرده استفاده شود، لذا اگر کارفرمایان به متخصصان اعتماد کنند و از اعمال سلیقه و اظهارنظر غیرعلمی در فرایند طرح دست بردارند، شهر تاریخی یزد، ظرفیت تبدیل شدن به قطب مرمت علمی در کشور را دارد.

وی اضافه می کند: در یزد علاوه بر آن که در دهه های گذشته اقدامات خوبی در حوزه حفظ بافت و مرمت انجام شده است، اما در سالهای اخیر پس از ثبت جهانی، دیدگاه های علمی مرمتی کمتر رعایت شده و نگاه سودجویانه با بهانه گردشگری در اجرای طرح های مرمت، بیشتر غالب بوده است.

این استاد دانشگاه با بیان این که نظارت میراث در مرحله تهیه طرح های مرمت بسیار خوب بوده اما در مرحله اجرا متاسفانه ضعف های زیادی وجود دارد، می گوید: بعضا خانه هایی به نام بومگردی مطرح شده که مرمت آن در سطح جهانی نبوده و شایسته یزد در این جایگاه جهانی نیستند، چرا که اصالت بنا در فرآیند مرمت رعایت نشده است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در راستای حفظ میراث فرهنگی یزد، لازم است از سکونت در بافت تاریخی حمایت شود، می گوید: باید گردشگری بگونه ای برنامه ریزی شود که سبب رونق و تقویت سکونت در بافت تاریخی و در جهت حفظ میراث باشد.

وی اضافه می کند: در عین حال نباید تمام کاربری ها شامل رستوران، هتل و اقامتگاه باشد بلکه باید تنوع کاربری باید در بافت تاریخی یزد حفظ شود.

وی با تاکید بر اینکه کاربری های فرهنگی و هنری نیز باید در بافت تاریخی ایجاد شود، می گوید: مردم باید به ارزش هویتی خانه هایشان توجه داشته باشند و صرفا نگاه اقتصادی به آن نباشد لذا حواسمان باشد که با مرمت غلط و بازاری ممکن است معماری بدلی، جایگزین معماری اصیل یزد شود و به جای حفظ میراث به آن آسیب جدی وارد کنیم.

استادیار معماری دانشگاه فنی و حرفه ای با بیان اینکه در سالهای اخیر بعد از ثبت جهانی مشکلات مدیریتی بافت تاریخی کمتر شده، می گوید: بافت تاریخی یزد بحران های زیادی را پشت سر گذاشته تا به دست ما رسیده و ما هم باید تلاش کنیم، با مرمت اصولی چهره یزد اصیل تداوم پیدا کند و در حین حال کلاس بالاتری را برای مرمت بناهای یزد و در نگاه گردشگران شاهد باشیم.

صادق احمدی خواستار توجه ویژه به مرمت علمی در یزد می شود و عنوان می کند: مردم باید برای مرمت به متخصصان این حوزه مراجعه کنند و با رویکردی علمی به حفظ و مرمت ابنیه بپردازند و از عواید گردشگری آن بهره مند شوند.

این استاد دانشگاه در پاسخ در خصوص «تخریب هایی که بعضا در برخی از شهرستان ها با نگاهی غالباً اشتباه برای ایجاد اماکنی مانند حسینیه انجام می‏ شود»، گفت: بطور عام، حیاط محل مهمانی بوده و در یزد خانه های زیادی قدمت برگزاری این مراسم ها را دارند بطوریکه همین مسئله منجر به اهمیت جایگاه سنتی مراسم امام حسین (ع) شده است.

وی اضافه می کند: ساختار شهر تاریخی یزد در هماهنگی میراث ملموس و ناملموس بوجود آمده و نوع و شکل عزاداری به عنوان میراث ناملموس با ساختار بنای سنتی به عنوان میراث ملموس، تناسب و هماهنگی دارد.

وی تاکید می کند: اساساً عزاداری های حسینی باید فارغ از رقابت و فخرفروشی باشد بطوریکه نگذاریم حسینیه های قدیمی را تخریب کنند یا حسینیه های جدیدی را با تخریب خانه های تاریخی ایجاد کنند.

صادق احمدی با بیان اینکه برگزاری نماز جمعه یزد در بافت تاریخی از ارزشمندترین اقداماتی است که نباید جایگاه آن تغییر کند، خاطرنشان می کند: باید بین گردشگری و زندگی روزمره مردم تعامل پایداری برقرار شده که سبک زندگی و ارزش های سنتی را به تصویر بکشد.

وی البته با اشاره به کوتاهی صدا و سیمای استان در قبال معرفی شهر تاریخی یزد اظهار می کند: انتظار ما توجه ویژه تری به بافت تاریخی یزد و ترویج و تداوم فرهنگ اصیل یزدی از این طریق است.

کشف کتیبه هایی در مرمت خانه شهید صدوقی

این استاد دانشگاه در ادامه در خصوص در خصوص جایزه مرمت تصریح می کند: اولین جایزه ملی مرمت توسط موسسه هنر و معماری و با همکاری وزارت میراث فرهنگی برگزار شده و وجود اساتید برجسته معماری و مرمت در داوری، به اعتبار آن افزوده است.

وی از برگزیده شدن طرح مرمت و احیای خانه شهید صدوقی به عنوان تنها اثر منتخب از یزد در این رویداد یاد می کند و می گوید: مرمت در دنیا اصول مشخص، معین و مشترکی دارد که نهادهای بین المللی و ایکوموس از طریق اسناد بین المللی در کل دنیا آن را مطرح کرده و با رویکردی علمی به آن توجه دارند.

صادق احمدی با بیان این موضوع که فارغ از ثبت جهانی، یزد از سال 1972 میلادی مورد توجه جهانی بود، یادآور می شود: داشته های امروز ما برآیند تلاش یکی دوسال نیست و افراد زیادی برای بدست آوردن این جایگاه تلاش کرده اند.

وی ادامه می دهد: لازم است امروز هم به این موضوع توجه داشته باشیم که چه امانت سنگینی در دستان ماست و باید مواظب باشیم که در مرمت هایمان ارزش های تاریخی و اصالت معماری یزد را نمایان کنیم.

وی با تذکر به اهمیت رعایت اصول مرمت، انجام مطالعات تاریخی و مطالعه دقیق شواهد و لایه های تاریخی بنا توسط متخصصین امر در مرمت را ضروری می داند و می گوید: خانه صدوقی، خانه ای ثبت شده در فهرست آثار ملی بوده که جایگاه سیاسی و اجتماعی آن در دوره معاصر به ارزش تاریخی آن افزوده است.

وی تصریح می کند: این خانه تاریخی در زمره خانه های فاخر تجار یزد قرار دارد. در فرآیند مرمت و احیای این بنا در حین رعایت اصول علمی و احترام به ارزش های تاریخی بنا، میراث زنده شهید صدوقی را متناسب با نیازهای جدید تداوم بخشیدیم.

وی آشکار کردن ارزش های تاریخی در حین حفظ اصالت را یکی از مهمترین دستاوردهای مرمت خانه شهید صدوقی می داند و می گوید: در مرمت بخش های تاریخی خانه شهید صدوقی، اسلوب تاریخی بنا را کشف کردیم و تا حدی که علم مرمت اجازه داده ارزش تاریخی بنا را به تصویر کشیدیم بطوریکه برخی تزئینات پوشانده شده بنا در فرآیند مرمت حفظ و به همان شکل اصیل بازنمایی شد.

صادق احمدی به نمایان شدن نقش کبوترهایی با کتیبه «واشهیدا و واحسینا» در لایه برداری های مرمت این بنا اشاره می کند و می گوید: در تعمیرات اوایل قرن حاضر، این آثار ارزشمند مخفی شده بود که در مرمت اصولی بنا توانستیم آنها را باز یافته و نمایان کنیم، این آثار در کنار دیگر کتیبه های مذهبی بنا نشان می داد این خانه از بدو ایجاد با هدف روضه خوانی امام حسین(ع) ساخته شده است.