راهکار بازگشت بوها و طعم های خوش به دنیای کرونایی ها
دوران ابتلا به کرونا با تمام علائم و عوارض وحشتناکش در حوزه های تنفسی، گوارشی و ... که بگذرد، تازه علائمی بروز می کند که نشان می دهد این بیماری نمی خواهد به همین سادگی ها دست از سر میزبانانش بردارد.
مواردی همچون ریزش مو و اختلالات بویایی و چشایی که بسیاری از مبتلایان به کرونا حتی پس از بهبود کامل از این بیماری، از آنها رنج می برند. عوارضی که در برخی موارد باعث کلافه شدن فرد و حتی افسرده شدن او می شود.
دکتر مریم دلشادطهرانی که بر روی اختلالات بویایی ناشی از کرونا تحقیق کرده، در این باره اظهار کرد: از بین رفتن بویایی و چشایی از علائم ابتلای انسان به بیماری کرونا ویروس محسوب شده و علت آن هم حمله ویروس به اعصاب بویایی بوده و در اکثر موارد برگشت پذیر است.
وی ادامه داد: اگر فردی دچار اختلال بویایی شود و هیچ علامت دیگری از کرونا نداشته باشد، باید 10 روز در قرنطینه بماند؛ اما لازم نیست تا زمان برگشت بویایی به قرنطینه ادامه دهد، چون در بعضی موارد برگشت بویایی تا چندین ماه طول می کشد، اما این فرد دیگر ناقل نیست.
او بیان کرد: علاوه بر از دست دادن حس بویایی و چشایی موارد دیگری که در کرونا دیده می شود فانتوسمی و پاروسومی است که در بعضی از افراد 8 الی 10 هفته بعد از بهبود آنها از کرونا بروز کرده و از عوارض پساکرونا محسوب می شود ولی در عین حال ابتلای مجدد محسوب نشده ولی بسیار شایع است.
دکتر دلشادطهرانی در توضیح فانتوسمی گفت: فانتوسمی یا توهم بویایی زمانی است که فرد بوهایی را استشمام می کند که افراد دیگر آن را متوجه نمی شوند و اصلا وجود خارجی ندارند. مثل بوی سیگار در جایی که کسی سیگار نمی کشد یا بوی مداوم گندیدگی، خاک سوختگی، بوی سیر و گاز آمونیاک که این بوها و طعم ها واقعی نبوده ولی بسیار آزاردهنده هستند.
وی در توضیح پاروسومی یا بویایی پریشی نیز گفت: در پارسومی افراد، بوها و مزه ها را به اشتباه متوجه می شوند، مثلا بعضی از غذاهای خوشمزه از نظرشان مزه لجن می دهد که این مسئله در افراد مختلف متفاوت است. به عنوان مثال گوشت، مرغ، تخم مرغ، پنیر، خیار، موز، پیاز و قهوه برای آنها طعم تعفن و بوی گند و عرق می دهد و بسیار آزاردهنده است.
دلشادطهرانی ادامه داد: به دنبال فانتوسمی و پاروسومی، مبتلایان دچار اضطراب و افسردگی و پرخاشگری می شوند و چون اطرافیان آنها را درک نمی کنند، تحمل این شرایط برایشان بسیار دشوار است. خیلی از این افراد چون نمی توانند بسیاری از غذاها را بخورند دچار سوء تغذیه و کاهش وزن می شوند. معمولا برای این افراد تحمل غذاهای سرد راحت تر از غذاهای گرم است.
وی با اشاره به اینکه در اکثر موارد عصب بویایی خودش را ترمیم می کند و این اختلالات برگشت پذیر هستند، تصریح کرد: در بعضی افراد چند روز و در برخی چند هفته و در بعضی دیگر چندین ماه ممکن است طول بکشد تا مشکل برطرف شود.
این پزشک که در حوزه اختلالات بویایی و چشایی ناشی از ابتلا به کروناویروس تحقیق کرده به راه های درمانی این عارضه اشاره کرد و بهترین راه را فیزیوتراپی بویایی دانست و افزود: در این روش باید چند رایحه به صورت روزانه توسط فرد بو شوند. روزی دو بار و هر بار به مدت 20 الی 30 ثانیه و بین بو کردن هر کدام از این رایحه ها 20 ثانیه فاصله بدهیم.
وی، چهار رایحه شایع و مناسب برای این فیزیوتراپی را رایحه لیمو، اکالیپتوس، گل محمدی، گل رز یا گلاب و میخک بیان کرد و افزود: افراد می توانند اسانس این رایحه را تهیه کرده و هر روز بو کنند. این کار باید روزانه انجام شده و استمرار داشته باشد. بو کردن عطر، ادکلن و دارچین هم موثر است.
او به راه های درمانی دیگری نیز اشاره کرد و گفت: شستشوی بینی با وسایل مخصوص از جمله راهکارهای درمانی حس بویایی است که باید به صورت روزانه انجام شود. استفاده از دهان شویه و نیز استعمال پماد ویتامین A در کنار بینی نیز بسیار موثر است. در مقالات اخیر ذکر شده است که مصرف روزانه زینک و امگا 3 و نیز B کمپلکس هم می تواند تاثیرگذار باشد.
دلشادطهرانی در ادامه، استفاده از اسپری های بینی حاوی کورتون مثل نازونکس یا فلوتیکازون را نیز توصیه کرد و گفت: استفاده از اسپری اکسی متازولین نیز موثر است، اما باید دقت داشت که مصرف این اسپری ها حتما تحت نظر پزشک صورت گیرد. در برخی موارد مصرف کورتون خوراکی یا تزریقی هم موثر بوده است.
وی رعایت بهداشت دهان و دندان را اکیدا توصیه کرد و افزود: خمیردندان های دارچینی در برخی موارد موثر بوده است و افراد می توانند با مسواک نرم و خمیردندان دارچینی روی زبانشان را مسواک کنند. آب نبات های سرد بدون قند با طعم لیمو، نعنا و اکالیپتوس نیز تاثیرگذار است و مصرف سیگار و قلیان و مواد مخدر می تواند این علائم را تشدید کند و در آخر مهمترین کار این است که فرد امیدوار به بهبود و برگشت پذیری حس بویایی و چشایی باشد و این کارها را هر روز و به صورت مستمر انجام دهد.