بهبود خواب بیماران عمل قلب باز با صدای سفید
سیناپرس/ بیمارانی که نیاز به عمل جراحی قلب باز پیدا می کنند، بعد از عمل بایستی مدتی را در بخش های مراقبت های ویژه بگذرانند. محققان کشور برای آرامش بیشتر این افراد و بهبود کیفیت خواب آن ها در ICU، استفاده از صدای سفید را پیشنهاد داده اند.
بیماری های قلبی و عروقی به عنوان مهم ترین و اصلی ترین عامل مرگ ومیر در جهان شناخته شده اند. در کشور ما نیز طبق آمارهای موجود نزدیک به نیمی از مرگ ومیر، ناشی از بیماری های قلبی و عروقی است.
یکی از روش های درمانی بیماران مبتلابه اختلالات قلبی عروقی، جراحی قلب است. جراحی قلب به ویژه جراحی عروق کرونر و جایگزینی دریچه های قلبی از جراحی های رایج در سراسر جهان است و در کشور ما نیز، بالغ بر 30 هزار جراحی از این نوع در مراکز مختلف انجام می پذیرد. اما یکی از ضروریات این اعمال جراحی، بستری شدن بیماران بعد از عمل جراحی در بخش مراقبت های ویژه است که ممکن است مشکلاتی را برای وضعیت خواب آن ها به وجود آورد.
با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش مداخله مورد نظرکه به صورت پخش صدای سفید با هدفون برای بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه به مدت 20 تا 30 دقیقه بوده است منجر به کاهش قابل ملاحظه ای در اختلالات خواب بیماران می شود. به طوری که اختلال خواب این بیماران از سطح متوسط به خفیف تنزل پیدا می کند.
به اعتقاد محققان، بستری شدن به طور واضحی باعث اختلال در الگوی خواب می شود، به طوری که بی خوابی یک مشکل رایج در این بیماران است و این بی خوابی و خواب با کیفیت نامطلوب در بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه تا حدود 64 درصد گزارش شده که رقم بسیار بالایی است. معمول ترین راه درمان یا مقابله با مشکلات خواب چنین بیمارانی استفاده از داروهای آرام بخش است.
ولی استفاده از روش های دیگر به دلیل مضرات کمترشان دارای ارجحیت ویژه است. اثربخشی روش های درمانی بدون استفاده از دارو اگرچه کندتر از اثربخشی مصرف داروهای خواب آور است، اما دوام بیشتری داشته و ضمناً خطرهای جانبی مصرف دارو مانند اعتیاد را به همراه ندارند.
در همین رابطه، یک تحقیق جالب توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی همدان انجام شده است که در آن برای بهبود کیفیت خواب بیماران بازگشته از اتاق عمل جراحی قلب باز، از صدای سفید استفاده شده است.
در این مطالعه، 60 نفر از بیماران تحت عمل جراحی قلب باز بستری در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان فرشچیان همدان شرکت داشته اند. این بیماران به دو گروه تقسیم شدند و برای یکی از این گروه ها، به مدت سه شب متوالی به مدت 20 تا 30 دقیقه یکی از سه صدای باران، امواج دریا و رودخانه با استفاده از هدفون پخش شد. به گزارش سیناپرس،سپس کیفیت خواب بیماران فوق مورد ارزیابی قرار گرفت و با گروه دیگر مقایسه شد.
نتایج این بررسی ها نشان داد که استفاده از صدای سفید نظیر صدای امواج دریا، صدای رودخانه و صدای بارش باران در بیماران بستری در ICU بعد از عمل جراحی قلب باز باعث کاهش اختلال خواب بیماران و افزایش راحتی آنان می شود.
به گفته مهدی مولوی وردنجانی، محقق دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی همدان و همکارانش، «صدای سفید صدایی است که باعث تغییر سطح آستانه تحریک شنوایی به حداکثر میزان خود می شود و این بدان معنی است که در حضور چنین صدایی در پس زمینه محیط، سروصداها کمتر می توانند باعث تحریک کورتکس مغز و آزار بیماران شوند».
به عبارت دیگر صدای سفید با افزایش آستانه تحریک شنوایی در بیماران واحدهای ویژه منجر به کاهش ناراحتی این بیماران ناشی از سروصدای موجود در این واحدها می شوند و صداهایی که بیشتر مورد استفاده در این مقوله هستند صداهایی طبیعی همچون صدای باران و صدای امواج اقیانوس هستند.
محققان فوق می گویند: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش مداخله مورد نظرکه به صورت پخش صدای سفید با هدفون برای بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه به مدت 20 تا 30 دقیقه بوده است منجر به کاهش قابل ملاحظه ای در اختلالات خواب بیماران می شود. به طوری که اختلال خواب این بیماران از سطح متوسط به خفیف تنزل پیدا می کند.
مولوی وردنجانی و همکارانش پیشنهاد داده اند «در کنار مراقبت های پرستاری مرسوم در بخش های مراقبت های ویژه، از صداهای سفید به عنوان یک روش غیرتهاجمی و غیر دارویی جهت بهبود وضعیت خواب و راحتی بیماران استفاده شود».
این یافته های جالب توجه که می توانند با استفاده از یک روش غیردارویی، آرامش را به بیماران بخش ICU بازگردانند، حاصل از یک پایان نامه کارشناسی ارشد بوده و در فصل نامه «پرستاری مراقبت های ویژه» منتشر شده اند.