وقتی تکلم انسان دچار تشنج می شود

سیناپرس/ لکنت زبان به حالتی گفته می شود که در گفتار و الگوی زمانی حرف زدن اختلال ایجاد شده و سخن گفتن را برای فرد دشوار می کند. در این عارضه کندی زبان در جایی پیش می آید که دستگاه های تکلم انسان دچار تشنج می شود.

لکنت زبان یک عارضه نسبتا شایع است که فرد برای بیان برخی حروف و کلمات به مشکل خورده و هنگام ادای کلمات ناگهان با مانع مواجه شده و مکث در میان صحبت روی می دهد. در این زمان فرد مبتلا حرفی را که روی آن مکث ایجاد شده چند بار تکرار می کند و ممکن است فرد دچار وقفه در تلفظ و ادای کلمه همراه با فشار، کوشش و حرکات خاصی شود و پس از لحظاتی سکون به طور ناگهانی و با تشنج کلمه را ادا کند.

گفتنی است این اختلال به نسبت 70 به 30 درصد در میان پسران بیشتر از دختران بروز می کند. سن، سابقه خانوادگی، شرایط و ویژگی های بلوغ در تغییر شکل یا تشدید اختلال لکنت زبان تأثیرگذار هستند. به گزارش سیناپرس ،به طورکلی و جز در موارد استثنایی، این اختلالات تکلمی در دوران خردسالی، معمولاً از سنین 2 تا 4 سالگی آغاز می شود و می توان گفت لکنت زبان یک پدیده خاص دوران کودکی است.

سنین 6 تا 7 سالگی که مصادف با آغاز مدرسه است به لحاظ ویژگی های عاطفی و سازگاری اجتماعی خاص این دوره، عاملی برای بروز این عارضه در میان کودکانی که بیشتر مستعد چنین اختلالی هستند، شناخته می شود. در برخی مواقع نیز در دوران بلوغ، افرادی که پیش از این به نحوی لکنت زبان داشته اند، دچار اختلال شدید تر لکنت زبان می شوند.

دلایل ایجاد شدن لکنت زبان

به طورمعمول دلایل دقیق ایجاد لکنت زبان کاملاً مشخص نیست اما آنچه مشخص است این است که لکنت زبان نمی تواند علت واحدی داشته باشد بلکه همواره از ترکیب علل بدنی، عاطفی و اجتماعی ایجاد می شود البته باید توجه داشت نوع رفتار والدین نیز در ایجاد آن بی اثر نیست. بسیاری از افرادی که دچار لکنت زبان شدند نشانه های ناراحتی های عصبی و ناسازگاری های اجتماعی را از خود بروز می دهند اما مشخص نیست این ناراحتی ها در ایجاد لکنت زبان چقدر نقش دارند. از دیگر مسائلی که ممکن است در ایجاد لکنت زبان دخیل باشد می توان به نارسایی ها و اختلالات دستگاه عصبی یا بعضی ناهنجاری های خفیف فیزیولوژیکی اشاره کرد.

علائم اصلی لکنت زبان

معمولاً کودکانی که در حال ابتلا به لکنت زبان هستند چهار علامت اولیه شامل تکرار کل کلمه یا تکرار اولین حرف کلمه، کشیدن حروف و هرگونه قفل کردن روی حروف را به طور خفیف از خود بروز می دهند. در این زمان پدر مادر باید به مشاوره های درمانی و پزشکان متخصص این عارضه مراجعه کرده و درمان را آغاز کنند زیرا هر چه کودک بزرگ تر شود ،در ارتباطات اجتماعی خود دچار مشکلات بیشتری شده و ترس و اضطراب در وی افزایش پیدا کند این عارضه شدت پیدا خواهد کرد.

در ابتدا کودکی که دچار لکنت زبان می شود هیچ نوع اختلالات تنفسی یا علائم و عوارض بیماری را ندارد و کودک مشکل لکنت زبان خود را می پذیرد. در این مرحله بیشتر لکنت تکراری ایجاد شده که در این حالت برنامه های گفتار درمانی مؤثر خواهد بود.

کودک مبتلا به تدریج بزرگ شده و دامنه مکالماتش وسیع تر می شود و به واسطه رفتارهای خاص و فشارهایی که از سوی اجتماع به وی وارد می شود دچار عدم اطمینان و تنش عضلانی شده که باعث وخیم تر شدن لکنت زبان می شود. در این مرحله به تدریج حرکات و رفتار ضمنی مانند ترس و نگرانی همراه با لکنت به صورت غیرارادی ظاهرشده و لکنت زبان را پیچیده تر و شدید تر می کند.

درمان لکنت زبان

امروزه روش های مختلفی برای اصلاح، درمان و بازپروری اختلالات گویایی و لکنت زبان وجود دارد که می تواند به افراد مبتلا کمک کند تا آن را برطرف سازند. این روش ها عبارت اند از: روش های زبانی یا تلفظی، روش دو جانبه یا مکمل، روش های روان درمانی، رفتار درمانی، روش خود درمان گری.

در روش های درمانی لکنت زبان، متخصص گفتاردرمانی کمک به سزایی در درمان این عارضه خواهد داشت و تمرین بهترین راه آن است. تنظیم تنفس، بازپروری و پرورش جنبه های دوگانه فکری و زبانی، روش تغییرات و اصلاحات رفتاری و اعتماد به نفس دادن به کودک می تواند درروند درمان این افراد بسیار مؤثر باشد. به گزارش سیناپرس ،در روش دارو درمانی نیز پزشک یکی از عوامل لکنت زبان را تنش ها و اضطراب و هیجانات عاطفی می داند و با تجویز داروهای آرام بخش می توانند تا حدودی کودک را از اضطراب و هیجانات عاطفی به دور داشته و به کاهش علائم لکنت کمک می کند.

نقش مهم والدین

یکی از مهم ترین علل ایجاد لکنت زبان در کودکان، نوع رفتار والدین است که با رعایت نکاتی در منزل می توان از بروز آن پیشگیری کرد. البته این نکات برای پیشگیری از وقوع لکنت زبان در کودکان زیر 5 سال قابل اجرا است و می تواند برای درمان نیز مورد استفاده قرار گیرد.

بهتر است والدین و دیگر اعضای خانواده، سرعت کلام خود را با کودکان کاهش دهند. سرعت بالای گفتار در برابر کودک منجر به افزایش احتمال وقوع لکنت زبان در او می شود. حتی سرعت کلام زمانی که مکالمه شما با فرد دیگری بوده اما کودک در حال شنیدن است نیز باید کاهش پیدا کند. از دادن دستورهای پیچیده و چندبخشی به کودک خود پرهیز کنید و دستوراتتان باید غیرمستقیم و ساده باشد. در سخن گفتن با کودک نیز باید ساده، کوتاه و قاطع حرف زده شود و از گفت جملات طولانی و پیچیده خودداری کنید.

باورهای غلط در مورد لکنت زبان

مسائل روانی باعث لکنت زبان نمی شود: این باور غلط است چون در تحقیقات اخیر مشخص شده که دوسوم عوامل دخیل در لکنت زبان اختلالات ژنتیکی و یک سوم عوامل آن محیطی است؛ اما مسائل روان شناسی از قبیل استرس و اضطراب می تواند باعث تشدید این اختلال شود.

لکنت زبان قابل درمان نیست: این باور غلط است و لکنت زبان بیشتر در کودکان 2 تا 4 ساله ایجاد می شود و شانس درمان آن تا پیش از ورود به مدرسه 90 تا 95 درصد است. با بالا رفتن سن شانس بهبود این عارضه کاهش پیدا کرده اما از بین نمی رود و البته لکنت زبان می تواند تا پایان عمر نیز ادامه داشته باشد.

افراد مبتلابه لکنت زبان دارای مشکلات روانی هستند: این مساله یکی از باورهای اشتباه در جامعه است و کودک دو تا 4 ساله ای که دچار لکنت زبان شده هیچ تفاوتی ازلحاظ روانی با فرد بدون لکنت ندارد؛ اما فاکتورهای مختلفی در درون فرد و محیط اجتماعی باعث شدت گرفتن مشکلات بیمار شده و یک اختلال روانی گفتاری بسیار ساده را به یک اختلال پیچیده گفتاری تبدیل می سازد.

لکنت زبان باگذشت زمان و درحالی که فرد بزرگ می شود از بین خواهد رفت: این باور غلط است و این عارضه تنها با تمرین گفتاردرمانی از بین خواهد رفت و هر چه سن فرد مبتلا پایین تر باشد، راحت تر و زودتر از بین خواهد رفت.