موارد مصرف و عوارض احتمالی ویتامین ب کمپلکس
ویتامین ب کمپلکس به گروهی از مغذی هایی گفته می شود که نقش های مهم زیادی در بدن ایفا می کنند. بیشتر مردم مقادیر مورد نیاز این مغذی ها را از راه تغذیه به دست می آورند.
مکمل های ب کمپلکس (B complex) معمولا تمامی 8 ویتامین ب را در یک قرص دارند. ویتامین های ب محلول در آب هستند. به این معنی که در بدن ذخیره نمی شوند و برای همین باید در رژیم غذایی روزمره مان وجود داشته باشند.
ویتامین های گروه ب وظایف خیلی مهمی در بدن دارند و برای حفظ سلامتی مان حیاتی هستند.
یک واحد از داروی ب کمپلکس حاوی ویتامین های زیر می باشد:
ویتامین B1 (تیامین)
ویتامین B2 (ریبوفلاوین)
ویتامین B3 (نیاسین)
ویتامین B5 (پانتوتِنیک اسید)
ویتامین B6 (پیریدوکسین)
ویتامین B7 (بیوتین)
ویتامین B9 (فولات)
ویتامین B12 (کوبالامین)
چه کسانی به قرص ب کمپلکس نیاز دارند؟
از آنجاکه ویتامین های گروه ب در طیف وسیعی از مواد غذایی وجود دارند، معمولا درصورت رعایت رژیم غذایی مناسب از ابتلا به کمبودشان در امان خواهیم بود، اما برخی شرایط خاص می توانند نیاز بدن به این مغذی ها را افزایش دهند و برای همین عده ای از افراد در بازه هایی از زندگی به مصرف قرص های مکمل نیاز پیدا می کنند.
زنان باردار و شیرده
سالخوردگان
مبتلایان به برخی بیماری های خاص
گیاه خوران و وِگان ها
مصرف کنندگان برخی داروهای خاص
چه دوزی مصرف کنیم؟
دُز توصیه شده ی هریک از ویتامین های گروه ب بسته به جنسیت، سن و عوامل دیگری مانند بارداری می تواند برای هر فردی متفاوت باشد، اما به طور کلی شاخص «میزان مصرف توصیه شده ی روزانه » برای ویتامین های گروه ب در مردان و زنان اینگونه است:
ویتامین B1 (تیامین): در مردان 1٫2 میلی گرم و در زنان 1٫1 میلی گرم؛
ویتامین B2 (ریبوفلاوین): در مردان 1٫3 میلی گرم و در زنان 1٫1 میلی گرم؛
ویتامین B3 (نیاسین): در مردان 16 میلی گرم و در زنان 14 میلی گرم؛
ویتامین B5 (پانتوتِنیک اسید): در مردان و زنان 5 میلی گرم (این مقدار برحسب شاخص RDI نیست، بلکه برحسب شاخص AI یا «میزان کافی مصرف» است)؛
ویتامین B6 (پیریدوکسین): در مردان و زنان 1٫3 میلی گرم؛
ویتامین B6 (بیوتین): در مردان و زنان 30 میکروگرم (این اندازه نیز برحسب شاخص AI است)؛
ویتامین B9 (فولات): در مردان و زنان 400 میکروگرم؛
ویتامین B12 (کوبالامین): در مردان و زنان 2٫4 میکروگرم.
عوارض جانبی احتمالی
از آنجاکه ویتامین های گروه ب محلول در آب هستند، بیش مصرفی این ویتامین ها از راه تغذیه یا مکمل های ب کمپلکس چندان محتمل نیست، اما مصرف مکمل های حاوی دُز خیلی بالا و غیرضروری ویتامین ب کمپلکس می تواند با عوارض جانبی همراه باشد.
دُز بالای مکمل های ویتامین B3 (نیاسین) می تواند موجب استفراغ، افزایش قند خون، گرگرفتگی پوست و حتی آسیب کبدی شود.
دُز بالای ویتامین B6 نیز می تواند باعث آسیب اعصاب، حساسیت به نور و ضایعات دردناک پوستی شود. از دیگر عوارض جانبی مکمل های ب کمپلکس می توان به تغییر رنگ ادرار (زرد روشن) اشاره کرد.
این تغییر رنگ خطرناک نیست و فقط نشان می دهد که بدن درحال دفع مقادیر اضافه و غیرقابل استفاده ی ویتامین هاست. ضمنا هروقت نیاز به مصرف مکمل ب کمپلکس داشتید، همیشه از برندهای دارویی معتبر خرید کنید.
موارد مصرف
این دارو برای کمبود ویتامین های خانواده B مصرف می شود. همچنین در شرایط استرس، درمان همراه با آنتی بیوتیک ها و دیورتیک ها، در موارد قبل و بعد از جراحی ها، نارسایی کبدی، بیماری های مزمن، سوختگی ها، عفونتهای شدید و ناراحتی های گوارشی که منجر به اختلال در جذب ویتامین های محلول در آب می شود، نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
بهترین زمان مصرف ویتامین ب کمپلکس
این ویتامین ها نیز بهتر است هنگام صبح مصرف شوند. در مورد ویتامین هایی مانند ث و ب کمپلکس که برای مقابله با استرس و خستگی تجویز می شوند تاکید بر آن است تا هنگام صبح مصرف شوند زیرا خوردن آنها در شب می تواند موجب بروز مشکل در کیفیت خواب شود.
فواید ویتامین ب کمپلکس برای بدن
تولید انرژی
سیستم عصبی بهینه
دستگاه گوارش سالم
بهبود حافظه
پوست، مو و ناخن های سالم
در چه مواردی مصرف این ویتامین منع می شود؟
بارداری سالم
اشتها
افزایش وزن
تزریق آمپول ویتامین ب کمپلکس مفید است؟
تحقیقات نشان داده است که تزریق ویتامین B complex بسیار موثرتر از انواع قرص یا شربت آن است، زیرا وقتی ویتامین B complex را به صورت قرص مصرف می کنید، سیستم گوارشی، اسیدیته معده و آنزیم ها بر ساختمان این ویتامین ضربه وارد می کنند. اما در صورت تزریق، این آنزیم ها و اسیدیته معده نمی توانند ضربه ای وارد کنند و اثر بهتری بر سلامت خواهد داشت.
تزریق ویتامین B complex می تواند باعث افزایش انرژی گردد. همچنین می تواند خستگی ناشی از تخریب اعصاب، دیابت، سیاتیک، زنگ زدن گوش، استرس، بیماری های مزمن و طولانی مدت، کمبود ویتامین B12 و … را از بین ببرد.
چه موقع از آمپول ویتامین ب کمپلکس میتوان استفاده کرد؟
در تب، سوختگیهای شدید، بارداری، بالا بردن سوختوساز بدن، تخریب لوله گوارش، بیماریهای مزمن، بیماری پرکاری تیروئید، بیماری دستگاه گوارش، مصرفکنندگان الکل و کمبود ویتامینهای گروه B میتوان از این ویتامین استفاده کرد.
این ویتامین مخصوصا برای ورزشکاران، کودکان، گیاهخواران و بالغین بیشتر از 50 سال استفاده می شود. ویتامین B complex تزریقی، مستقیما جذب خون میشود. این نوع نیز در bypass، در مواقعی که فرد نمیتواند جذب داشته باشد، استفاده میشود.
مضرات تزریق آمپول ویتامین ب کمپلکس چیست؟
درد مفاصل
عدم تپش قلب
تهوع واسهال
مشکلات کبدی و تغییر در سوخت و ساز بدن
چه کسانی نیاز به قرص ب کمپلکس دارند؟
گیاه خواران
افراد بالای سن 50 سال
بارداری
استرس
ورزشکاران
ریزش مو
بهترین منابع غذایی ویتامین ب کمپلکس ماهی، جگر گوساله، گوشت مرغ، تخم مرغ و لبنیات، حبوبات، شیر سویای غنی شده، جوی دوسر، دانه ها و مغزها، اسفناج و موز است.
مکمل های ویتامین ب کمپلکس معمولا حاوی حداقل 6 ویتامین B1، B2، B3، B5، B6 و B12 می باشند. همچنین دریافت دوز بالای ویتامین های B ممکن است باعث افزایش اشتها و در نهایت افزایش وزن شود.
کپسول ها و مکمل ها و قرص ب کمپلکس
قرص ب کمپلکس معمولاً حاوی حداقل 6 ویتامین B1، B2، B3، B5، B6 و B12 هستند. البته این نکته را هم یادآوری می کنیم که مصرف بیش از اندازه مکمل و کپسول ب کمپلکس می تواند باعث افزایش اشتها و در نهایت افزایش وزن و چاقی شود. پس افراد چاق در مصرف آن زیاده روی نکنند.
ولی در کنار آن کمبود بعضی از ویتامین های B، به عنوان مثال ویتامین B1 (تیامین) با کاهش اشتها همراه است و می توانند به کاهش وزن شما بیانجامد.
قبل از خرید ویتامین B کمپلکس حتماً به برچسب و نوشته های روی آن توجه کنید. درصورتیکه مکمل b کمپلکس مود نظر حاوی مقدار بالایی ویتامین B1 یا ویتامین B6 باشد، باعث افزایش اشتها خواهد شد. اما اگر حاوی مقدار بالایی از ویتامین B2، ویتامین B5 و ویتامین B12 باشد، می تواند باعث افزایش انرژی و جلوگیری از پرخوری شود.